Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 104.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Genezaret.—Gengell. 95 słodka, zimna, czysta i zdrowa. Okolica cała znacznie nad powierzchnię jeziora wzniesiona, chociaż dziś zaniedbana, może jednak wydawać owoce południowych krajów i liczy się do najprzyjemniejszych, zwłaszcza na wiosnę; rodzą, się tu daktyle, palmy, cytryny, pomarańcze; udają się także plantacje indygo, trzciny cukrowej, ryżu. X. W. K. Genezjusz (Genesius), św. męczennik (25 Sierp.), żył i poniósł męczeństwo w Rzymie za cesarza Djoklecjana. Zasługuje na uwagę sposób nadzwyczajny jego nawrócenia na wiarę chrześcjańską. Był on aktorem i raz na scenie, w obecności cesarza i licznie zgromadzonej publiczności, celem wyszydzenia chrześcjan przedstawiał chorego, pragnącego chrztu. Wołał tedy głośno, by go ochrzczono, by mógł umrzeć chrześcjaninem. Wprowadzają do niego udanego kapłana i exorcystę, aż oto łaska boska oświeca Genezjusza i już nie żartem, ale na prawdę chce on być ochrzczonym. Staje się według jego woli, ubierają go potćm w białą suknię nowocbrzczeńców i w dalszym ciągu odegrywanej komedji stawiają przed sąd cesarski. Ale jakaż wściekłość ogarnęła Djoklecjana, kiedy G., wstąpiwszy na podwyższenie, odezwał się do wszystkich w te słowa: „Słuchaj mię cesarzu, słuchajcie wodzowie i żołnierze, dostojnicy, mędrcy i wszyscy obywatele tego miasta! Zawsze się wzdrygałem na samo imię chrześcja-nina, złorzeczyłem wszystkim, którzy je nosili. Z nienawiści dla tego imienia wyrzekłem się rodziców i krewnych, i nakoniec, w celu wydania na pośmiewisko chrześcjan, zbadałem tajemnice ich wiary i wystawiłem je przed wami na scenie. Aż oto, zaledwo woda odbytego dopiero chrztu dotknęła mego ciała, i ja na zapytanie „czy wierzysz?" odpowiedziałem „wierzę," ujrzałem wyciągniętą ku mnie z nieba rękę i promienistych aniołów stojących nademną, którzy z otwartej księgi przeczytali mi zapisane w niej wszystkie moje grzechy, popełnione od samego dzieciństwa, a potem tąż samą wodą, którą w obecności waszej zostałem ochrzczonym, obmyli tę księgę i pokazali mi ją białą jak śnieg." Kiedy G. stale trwał przy swojej wierze i przy publicznie uczynionćm jej wyznaniu, wydano go na różne męki i w końcu ucięto mu głowę 25 Sierp. 28 6 r. Prawdziwość i starożytność aktów męczeństwa św. G'a> podanych u Ruinarla i BMandystów, nie ulega żadnej wątpliwości (Akta u Surjusza na dzień 25 Sierpnia mają późniejsze wstawki) i krytyka katolicka nie zaprzeczyła ich; zaś nadzwyczajność tego wypadku nie może być powodem do jego zaprzeczania. Wreszcie Ruinart, Bollandyści i TiUemont podają wiele innych podobnych przykładów. O cudownćm nawróceniu i męczeństwie św. Genezjusza wspominają najdawniejsze Martyrologja. Cf. Ruinart, Bolland. ad 25 Aug.; TiUemont, Memoires, IV 418, 694. Relikwje św. G'a znajdują się jeszcze w Rzymie, częścią u św. Jana delia Pigna, częścią u św. Zuzanny ai Termini, częścią w kaplicy Św. Wawrzyńca. Na obrazach przedstawiają G a albo na scenie teatralnej, albo w chwili męczeństwa. W jednym z kościołów medjolańskich, jako patron muzykantów trzyma skrzypce. , (Schródi). S. S. Gengell Jerzy, polak, jezuita, wykładał teologię we Lwowie, był potóm rektorem kollegjów : w Jarosławiu, Krakowie i Kaliszu. Um. 21 Maja 1730 r. w Kaliszu. Napisał: Defensio Aristotelis et philosophiae peripateticae per enervationem 50 Lutheri propositionum opposilarum Ari-stoteli, Pragae, 1 713. Defensio Theologiae Scholasticae contra Lutherum per enervationem ejua thesium, Leopoli 1713. Admiranda Lutheri tribus