Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 103.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

94 Genewa.—Genezaret. Baume zniechęcony do genewczyków, z powodu sporów o prawa swoje zwierzchnicze, opuścił miasto i osiadł w Gex, blisko Annecy. Senat zniósł wówczas djecezję (1535 r.), ołtarze zostały z kościołów wyrzucone, obrazy poniszczone, religja katolicka została wywołaną, a kalwinizm ogłoszony religją panującą. Kalwin ujrzał swe dzieło uwieńczone, a G. stała się Rzymem dla jego współwyznawców. Cf. Kalwin. Za staraniem Kalwina i Bezy założono akademję, do której zbiegali się uczniowie z całego świata chciwi nowości; cała ludność przyjęła kalwinizm. Dopiero kiedy w skutek rewolucji francuzkiej G. przyłączoną została do Francji, para-fja katolicka na nowo zaczęła się formować w Genewie. Kongres wiedeński r. 1815 zrobił Genewę stolicą kantonu szwajcarskiego, powiększonego dwudziestoma parafjami katolickiej Sabaudji, pod warunkiem, że obadwa wyznania będą używać praw równych. Warunek ten ulegał nieraz tłumaczeniom, niekorzystnym wcale dla katolików. Pomimo tego jednak, kanton genewski, jak się wyraża Pius YII w bulli Inter multi-plices, sam prosił Papieża o wyznaczenie biskupa katolickiego dla kantonu. Pius VII, zadosyć Czyniąc temu żądaniu, poddał katolików genewskich pod juryzdykcję bpa Lozanny i Genewy, mieszkającego we Fryburgu. O obecnym stanie Kościoła w Genewie ob. artt. Szwajcarja, Mer-millod. (Schródi!). Genezaret. Jezioro to, w Galilei położone, nosi rozmaite w Biblji nazwiska: 1) morze Cenereth (hebr. Chipnereth) i Cenerolh (hebr. Chinaroth; Num. 34, 11. Dent. 3, 17. Jos. 13, 27. 11, 2. 12, 3. 13, 3), od miasta tegoż imienia (Cenereth v. Ceneroth), będącego w pokoleniu Neftali (Jos. 19, 35. III Reg. 15, 20);—2) woda Genesar (3So>p Tzwrpip, I Mach. 11, 6 7), czyli staw Genezaret (Xt;j.vi) rsvvvp«pet, stagnum Gene-sareth; Luc. 5, l), podobnie jak i okolica cała nazywała się ziemią Ge-nezar, ziemią Genezaret (Mat. 14, 34. Mar. 6, 5 3);—3) morze Galilejskie (vj daXa<33a Tfjt; raXiXcua<;, Mat. 4, 18. 15, 29. Mar. l, 16. |7, 81), bo leżało w Galilei;—4) morze Tyberjadzkie (r; da/.a-nct zffi Tt[3epia8oę, Joan. 6, 1. 21, 1), od miasta Tyberjady. U pisarzy świeckich nazywa się: Xi(iVT) Iewa-japiTię fStrabo XVI 7 5 5; Ptolem. V 15; Joseph. FI. Ant. XVIII 2, l; Vita e. 65), Genesara (Plinins, Hist. nat. V 15), Xi[LVT) Ttpepię (Pausan. V 7. 3). Wreszcie targumy, zamiast Chinnereth, dają mu nazwę Genesar, Ginnesar, Ginnosar\ dziś nazywa się jeziorem Tubarjeh. Józef Flawjusz (De Bel. Jud. III 10, 7) podaje jego długość na 140, a szerokość na 40 stadjów; nowsi podróżopisarze obliczają długość na 9, a szerokość w środku na 4 miłe francuzkie. Rozciąga się od 42' do 49' w 32° szer. półn.; płaszczyzna jego jest o 535 stóp niższą od powierzchni morza Śródziemnego; głębokość największa wynosi 165 stóp, lecz w skutek deszczów bywa i większa. Bardzo jest bogatśm w ryby (Mat. 4, 18. Luc. 5, 4.. Joan. 1, 44. 21, 1.. Jacob. de Vi-triaco, ap. Bońgars Gest. D. p. Fr. s. 1075; Pococke, Morgenl. II 103 i inni podróżni), z tych niektóre gatunki są te same co w Nilu. Jordan przepływa przez jezioro G., lecz woda jego z wodą jeziora nie miesza Się (ICiarkę, Travels IV 225). Strome góry z obu stron jeziora przedstawiają widok malowniczy. Wiatry i burze często tu niespodzianie się zjawiają (od połud.-wsch.) i grożą łodziom zatopieniem (Mat. 8, 2 3.. S5- Luc. 8, 22.. Jacob. de Vitr. 1. c. p. 1075). Woda jest