Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 064.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Gaudin.—Gaume. 55 grammatyków. Napisał: Epigrammatum libri 3, LemoTiciis 1661; La grammaire de Despautere abrege, 8 wyd. Limoges 1 704; Nomeau diction-naire ou thresor royal des deu.t langues, /ranę. et lat., ib. 1 6 75; Thesau-rus trium linguarum: latinae, gallicae et graecae, Tutelae 1680; i in. ob. De Backer, Bibliotb. Gaulthier (czyt. Gotje), z łacińska Gualterius, Jakób, jezuita, rodem z Annonay, w Vivarais, do nowicjatu wstąpił 1583, mając lat 23; przez 17 lat był prefektem studjów i wykładał filozofję i teologję w Tour-non i w Lyon. Um. 14 Paźdz. 1636 r. Ułożył Table chrpnographiąue de Vestat du christianisme depuis la naissance de J. Christ jusqu'a Cannee 1608 (Lyon 1 60 9, późniejsze wydania z kontynuacjami) i sam przełożył na łac. (Tabula chronographica status Ecclesiae catholicae a Christo nato ad an. 1614, in qua duodenis columnis eihibentur Summi Pontifices et anti-papae, concilia et patriarchae, scriptores sacri aliiąue sancti et illustres viri etc. necnon errorum cum recenlionibus (sic) calmnianae sectae haeresibus collatio... Lugduni 1616 f., ib. 1636; kilka ztąd rozdziałów ap. Mignę, Curs. compl. tkeologiae t. IX col. 9..). Z włoskiego przełożył sprawozdanie o poselstwie japońskiem 1585 r. do Rzymu, z informacją o Ja-ponji (Le discours de la venue des princes japonois en Europę, Lyon 1585). Wydał Aldi Manutii Eiegantiae (Lugd. 159 7) i przeciw kalwini-zmowi napisał: L'anatomie du cahinisme (Lyon 1614) i Sommaire des controcerses (ib. 1622). Gaultier, v. Gauthier (czyt. Gotie) Aloizy Edward Kamili, ksiądz, ur. 1750 w Asti, we Włoszech, z rodziców francuzkich, wyświęcony na kapłana w Rzymie, zamieszkał we Francji ok. 1784. Oddany nauczaniu dzieci, starał się ułatwiać i uprzyjemniać im naukę. Jego Kurs zupełny zabaw nauczających (Cours complet des jeux instructifs) byl bardzo popularny i zyskał mu nazwę dobroczyńcy wieku młodzieńczego. Gdy rewolucja zmusiła go do opuszczenia kraju, gorliwie zajmował się w Londynie nauczaniem dzieci swoich rodaków, szukających tam schronienia. R. 1802 wrócił do Francji. Umarł w Paryżu 1818. Był on jednym z najgorętszych zwolenników metody wzajemnego nauczania. Liczne jego dzieła częstokrotnie były przedrukowywane. Znaczniejsze są: Leęons de grammaire en action, 3 t.; Leęons de gram. et d'ortliographie, wydanie 9 1820; Leror.s de geogr. et de sphere, wyd. 17, 1820; Leęons de chronologie et d1 histoire, 4 t.; Methode pour apprendre a calculer /acilement et promplement. W polskim języku jest jego Jeogra/ja powszechna, Lwów 1854; wyd. 5-e 1869; wydanie szóste na nowo przejrzane i t. d. przez Ł. 2(atomira), Lwów 1872. Gaume (czyt. Gon). I. Jan Alexy, ur. 3 Sierp. 1 797 r. w wiosce Fuans, djec. Besanęon. li. 1808 wstąpił do świeżo założonej niższej szkoły duchownej w Amance (depart. Wyższej Saony), gdzie ]>od kierownictwem swego krewnego ks. Bnsson uczył się łaciny i był kolegą Tomasza Gousset, późniejszego kardynała. Z Amance przeszedł do mniejszego seminarjum w Ornans, później (1816) do większego w Besanęon, wszędzie odznaczając się pilnością, wzorowem postępowaniem i wielkiemi w naukach postępami. Po ukończeniu nauk w Besanęon, był przez 1 rok professorem w mniejszem seminarjum w Ornans; r. 1821 wyświęcony na kapłana, tymczasowo posłany na wikarjat w Lons-le-Saunier; r. 182S powołany na professora teologji moralnej do seminarjum większego w Be-