zakładowej wielu ubogich uczniów (w południe 148, wieczorem 212) i 225 ubogich studentów. Bibljoteka zakładowa powstała z podarunków i legatów i już w 1721 r. liczyła 18,000 tomów. Drukarnię i księgarnię założył uczeń i przyjaciel Franckego Henryk Juljusz Elers. Inny jego przyjaciel baron Karol Hildebrand z Canstein rozpoczął Cansteinski zakład biblijny, w którym nadrukowano wielką ilość Biblij i Psałterzy. F. popierał i missje. Królowi duńskiemu Frydrychowi IV wysłał z swego zakładu 1705 r. pierwszych missjonarzy na missję malabarską; zbierał w Halli i przesyłał missjonarzom zasiłki pieniężne; utrzymywał z nim i korrespondencję i rozpoczął 1710 r. ogłaszanie wiadomości missyjnych, które po jego śmierci kontynuował syn jego Gotthelf i wydał ich 10 tomów in-4. Pism o to w Halli dotychczas wychodzi. Kazania Franckego, miewane w Glaucha, a potém w Halli, w Ulrichkirche, dokąd został przeniesiony, jednały mu wielu zwolenników, ale i wielu przeciwników. Przyjaciele jego wydrukowali je w kilku wydaniach. Jako professor odznaczał się więcej propagandą pietystyczną niż nauką. Znaczniejsze dzieła jego są: Manuductio ad lectionem Scripturae sacrae, Halla 1693; Observationes biblicae, ib. 1695; Idea studiosi theologiae; Praelectiones hermeneuticae, ib. 1717; Monita pastoralia theologica; Methodus studii theol., 1723; Introductio ad lectionem prophetarum etc. F. umarł 8 Cz. 1727 r., zostawiwszy dalszy zarząd założonych przez siebie instytutów swemu zięciowi Janowi Anastazemu Frelinghausen i bezpotomnie zmarłemu synowi Gotthelf Augustowi. Rząd pruski, dając zasiłek skarbowy na zakłady F’go, włączył je do systemu szkół państwowych. Cf. Guericke, A. H. Francke, eine Denkschrift zu Säcularfeier seines Todes. (Seiters). X. F. S.
Franco, zwany Parisiensis Magister, ur. 1047 w Kolonji, scholastyk kapituły w Lüttich, um. ok. 1083. Rozwinął pismo nutowe i śpiew miarowy; napisał: Musica, seu ars cantus mensurabilis (w III t. Gerbert’a, Scriptt. eccl. de musica sacra).
Francolini Baltazar, teolog, jezuita, ur. 1650 w Fermo, w Marchji ankoneńskiej, wykładał teologję w kollegjum rzymskiém; tamże † 1709 r. Czynny brał udział w sporze przeciw rygorystom. Napisał: Clericus romanus contra nimium rigorem munitus duplici libro, quorum uno veteris Ecclesiae severitatem, altero praesentis Ecclesiae benignitatem a rigidiorum quorumdam scriptor. calumniis vindicat (Romae 1705, 2 cz.); De dolore ad Sacramentum Poenitentiae rite suscipiendum necessario libri duo (ib.; dowodzi, że dostateczną jest attritio); De disciplina Poenitentiae libri 3, quorum primus totam canonum poenitentialium disciplinam exponit, alter forum sacramentalis Poenitentiae statuit, tertius quid observari in hoc foro velint communi consensu veteres recentesque morum Doctores ostendit (Romae 1708), i in. Ob. De Backer, Biblioth.
Frank Jakób Józef Lejbowicz, sławny reformator żydów polskich i założyciel sekty antytalmudystów, soharystów, albo frankistów. Dzieje jego pełne są baśni i legend, które Franka czynią postacią mystyczną. Ur. się na Podolu, we wsi Korolówce, około r. 1727, (inni podają r. 1712), z ojca rabina. W niemowlęctwie wywieziony do Czerniowic na Bukowinie, a w 13 r. życia z rodzicami przeniósł się do Bukarestu. Z początku okazywał więcej pociągu do handlu, niż nowatorstwa religijnego; dopiero gdy wpadły mu w rękę dwie książki, pisane przez
