Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 524.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
513
Francja.

synodzie w Epaon; był suffraganem metrop. Vienne. Za Karola W. Moutiers zostało stolicą metropolitalną, zdaje się, z 2 suffr.: Sedunum (Sitten, albo Sion) i S. Mauricii (oba biskupstwa w dzisiejszej Szwajcarji). W końcu IX w. otrzymało trzecią suffraganję Aosta. Tarantaise supprymowane 1792 r., wznowione 1825, jako biskupstwo poddane metropolji Chambery. Liczy 68,000 mieszk., 7 prob., 78 sukkurs., 25 wikarjatów. Semin. djecezjalne i małe mają księża świeccy. Zgromadzeń zakonnych 2 męzkich, 2 żeńskich. B) Saint-Jean de Maurienne (Maurianen.), od miasta t. n., dawniej Mauriana, biskupstwo od IV, a jak chcą inni od VI wieku (ob. Jan Chrzciciel ś.). R. 1801 supprymowane, 1825 wznowione i poddane pod Chambery. Liczy 69,000 mieszk., 10 prob., 76 sukkurs., 29 wikarjatów. Semin. djecezjalne i małe prowadzą księża świeccy. Ze zgromadzeń zakonnych, 3 męzkich, z żeńskich tylko siostry św. Józefa mają 9 szkół, pensjonat, i kilka ochron. C) Annecy (Annecen., albo Anicien.), od miasta Annecy (Anessium, Anesiacum, Anicium, Anoecium); powstało to biskupstwo, gdy, w czasie tak zw. reformacji, biskup genewski przeniósł tu swoje mieszkanie (1535). Gdy r. 1819 Genewa połączona zostala z biskupstwem Lozanny, r. 1822 Annecy otrzymało oddzielnego biskupa. Liczy 267,496 mieszk., 30 prob., 268 sukkurs., 189 wikarjatów. Seminarjum djec. i 4 małe. Zgromadzeń zakonnych 5 męzk. i 5 żeńskich, z których siostry św. Józefa mają 26 domów, św. Wincentego a Paulo 35, a siostry ofiarowania 7. 18) Algier (ob. tej Enc. I, 59): Constantine, Oran. Szereg bpów każdej z tych djecezji i literaturę o nich, ob. Gams, Ser. episc. s. 477—657. Do najważniejszych dzieł pod tymże względem należą: Sammarthanorum, Gallia Christiana; H. Fisquet, La France Pontificale, Paris 1864—71, 21 t. in-8 (obejmuje djecezje: Paryż, Reims, Sens, Troyes, Nevers, Seez, Rouen, Evreux, Soissons, Lyon, Bordeaux, Bayeux, Lisieux, Aix, Montpellier, Gap, Digne, Cambrai; wszystkich tomów ma być około 50). Przecięciowo na każde biskupstwo wypada 417,000 katolików, których liczba ogólna w r. 1862 wynosiła 35,734,667 (kalwinistów było wówczas 1,300,000; luteranów 500,000; żydów 150,000). Wikarjuszów jeneralnych liczą we Francji 190, kanoników 750, proboszczów 3,480, desserwantów 33,000, wikarjuszów 7,300. Kongregacji zakonnych męzkich i żeńskich jest około 1,500, liczących 9,136 mężczyzn i 40,391 kobiet, poświęcających się wychowaniu i pielęgnowaniu ubogich. Najwięcej dobrego, co się we Francji spotyka, zawdzięcza ona działaniu tych pełnych poświęcenia instytucji; właściwych wszakże zakonów jest niewiele: z męzkich są tylko kapucyni, kartuzi, benedyktyni, dominikanie, jezuici i trapiści; w 70 semin. djecezjalnych znajduje się 8,000 do 8,500 kleryków, w 100 małych seminarjach znajduje się 25,000 uczniów. W kolonjach francuzkich znajduje się jeszcze 5 prefektur apostolskich, a mianowicie: w Guyanie, 31 księży, 25,151 mieszk.; w Senegalu z przyległościarni, 8 księży, 209,012 mieszk.; w posiadłościach w Indji, 8 księży, 259,981 mieszk.; w St Pierre et Miquelon, 4 księży, 3,971 mieszk.; w Mayotte z przyległościarni, 7 księży, 16,000 mieszk. Statystyka duchowieństwa franc, wydawaną jest corocznie od r. 1851, p. t. La France ecclésiastique, Almanach du clergé pour l’an de grace 1851 i nast. Podług Büsching’a, w półowie XVIII w. miało być wszystkich osób duchownych obu płci we Francji 500,000, ze 100 miljonami dochodu,