nie mających żadnego z historją związku. Fragment z niej: De scholae catecheticae, quae Alexandriae erat, successione, ogłosił Henr. Dodwell (Dissertation. in Irenaeum, Oxonii 1689). Reszta tej Historiae christ, zdaje się że zaginęła; tylko w bibljotece wiedeńskiej ma być jakaś część. X. W. K.
Filipecki Andrzej, ur. 18 Paźdz. 1727 w Galicji, wstąpił do jezuitów w Krakowie (1746); wykładał we Lwowie humaniora, filozofję, prawo kanoniczne i Pismo św. Po zniesieniu jezuitów został kanonikiem katedralnym lwowskim i kaznodzieją; † 10 Czerw. 1792 r. Oprócz jednej tragedji (Leo Filozof, cesarz wschodni, Lwów 1754) i kilku kazań okolicznościowych, napisał nadto: O lichwie bardzo między ludźmi zagęszczonej kazania (ib. 1782); Na niedziele całego roku kazania (ib. 1783—84, 4 v.; na nowo przejrzane i poprawione staraniem ś. p. Jędrzeja Kłągiewicza, bpa wileń., Wilno 1839—42); O spowiedzi w kościele katol., że z prawa i postanowienia boskiego pochodzi, kazanie (Lwów 1784).
Filipiści. Tak nazywano zwolenników Filipa Melanchtona (ob.), a następnie wszystkich odstępujących od ścisłego luteranizmu i skłaniających się do tak zwanej „unji“ z kalwinistami.
Filipy (Φίλιπποι, Philippi), miasto w pierwszym okręgu Macedonji (regio prima), nad granicą Tracji. Pierw otnie była tu wioska Krenides; Filip zaś, król macedoński (dawniejszy od ojca Aleksandra W.), wzniósł miasto i ufortyfikował. Od zachodu, nad rzeką Strymon, rozciągała się równina (campi Philippici), na której zaszła pamiętna bitwa (42 r. przed Chr.) między Antonjuszem i Oktawjuszem z jednej, a Brutusem i Kassjuszem z drugiej strony. W Dziejach Apost. 16, 12 nazywa się to miasto prima partis Macedoniae civitas, colonia. Kolonją (osadą) nazywa je i Plinjusz (Hist. IV 18), gdyż Oktawjan zaprowadził tu osadników z Rzymu i nadał Filipom jus italicum. Pierwszém zaś miastem nie dla tego się zowie, żeby było stolicą tego okręgu Macedonji, gdyż stolica była w Amphipolis, lecz, że idąc od morza, Filipy są pierwszém miastem właściwej Macedonji; albo też πρώτη πολις (prima civitas) jest tytułem honorowym, jaki wiele mniejszych miast w Małej Azji nosiło (ob. Eckhel, Doctr. num. I, IV 282; Böckh, Corpus inscription, gr. I 413). Ś. Paweł, podczas drugiej swej podróży, wstąpił tu na kilka dni, razem z Silasem i Łukaszem, i zasiał nasiona Ewangelji (Act. 16, 8—40). Drugi raz tenże Apostoł zwiedził F. podczas trzeciej swej podróży (Act. 20, 1—6); a kiedy był w Rzymie, już Filipy liczyły znaczną liczbę chrześcjan tak, iż do nich Apostoł osobny list napisał (ob. Paweł Apostoł; cf. Epafras). Chrześcjanie filipeńscy byli bardzo do ś. Pawła przywiązani, jak tego dowodem jest list wspomniany (4, 15..). Miasto to przez długi czas było stolicą bpią, zależną od metropolity tessalonickiego (prowincja Macedonja). Jeszcze przez średnie wieki było miastem kwitnącém; podczas panowania łacinników w Konplu było przez krótki czas metropolją, z jednym bpem sufraganem; dziś jest małą wioską, nazwiskiem Filibe. Cf. Le Quien, Oriens Chr. II 66, III 1044. X. W. K.
Filistynowie (hebr. Felisztim; 70: Φυλιςιείμ w Pentat. w Eccli. 46, 18 i w I Mach. 3, 24. gdzieindziej ἀλλόφυλοι, inoziemcy; Vulg. Philistaei, v. Palaesthini, v. Philistini, v. Philistiim), lud ziemi chananejskiej. Kraina ich Peliszeth, v. erets Pelisztim (Palaestina, terra Philistiim, v. terra Philistinorum), ciągnęła się wązkim pasem nad morzem Śródziemném (Soph. 2, 5...), które z tego powodu nazywano niekiedy morzem Filistyn-
