Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 301.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
290
Feliński. — Feller.

Lut. odbył ingres na katedrę. D. 14 Czerwca 1863 r. wyjechał do Carskiego Sioła, zkąd udał się do Jarosławia, gdzie dotąd przebywa. Napisał Wspomnienia z życia i zgonu Ignacego Hołowińskiego, spisane na żądanie kolegów przez jednego z uczniów jego, drukowane najprzód w Pamiętniku relig. moralnym, 1856 r., a następnie w oddzielném wydaniu (Warszawa t. r.). O F. napisał Stefan Prawdzicki: Wspomnienie o Zygmuncie Szczęsnym Felińskim, arcybiskupie metropolicie warszawskim, z portretem ks. arcb. Felińskiego (Kraków 1866); lecz broszura ta więcej mieści polityczne opinje samego autora, niż bjografję arcb. F’go.

Felix Józef, jezuita, ur. 1810, wstąpił do znakonu 1837 r., miewał w czasie wielkiego postu od 1856 do 1870 w Notre-Dame w Paryżu znakomite konferencje o Postępie przez chrystjanizm (Le progres Par le christianisme, Paris 1857—71, 15 v. in-8). Pojedyńcze, w różnych okolicznościach miane konferencje jego, i drobne pisma ob. Lorenz, Cała logue géneral, t. II, Paris 1868.

Feller Franciszek Ksawery, utalentowany i zasłużony w sprawie wiary pisarz XVIII wieku, ur. w Brukselii 1735 r., wstąpił 1754 r. do zakonu jezuitów, w którym aż do jego kasacji zajmował posady nauczycielskie w Luksemburgu i w Lüttich, a od 1771 był kaznodzieją w Nivelle. Dla dalszego kształcenia się udzielono mu pozwolenie do odbywania podróży. Po zniesieniu zakonu sprawował jeszcze przez niejaki czas obowiązki kaznodziei w Lüttich. Wielką działalność swoją rozwinął on w latach od 1785—1789 r., pisząc pko nieprawym reformom Józefa II i broniąc praw papiezkich podczas sporów, powstałych o ustanowienie nowej nuncjatury w Monachium, i przeciw punktacji emskiej. Zmuszony w 1794 r., za zbliżeniem się wojsk francuzkich, do opuszczenia Lüttichu, przybył w 1796 r. do Bawarji, na dwór księcia Józefa Konrada Szroffenberg, bpa frejsingeńskiego i regensburskiego, u którego naprzemian już to w Frejsingen, już też w Berchtesgaden przemieszkiwał. Um. w Regensburgu 23 M aja 1802 r. Feller przy wielkim talencie posiadał obszerne wiadomości, mianowicie o literaturze i historji kościelnej. Wydawał z niezmordowaną pilnością mnóstwo dzieł, w których dowiódł swej gorliwości i miłości ku Kościołowi. Najważniejsze dwa dzieła jego są: Journal historique et litteraire i Dictionnaire historique. Pierwsze wychodziło od r. 1704 p. t. Clef du cabinet des princes de l’Europe, znane więcej pod nazwą Journal de Verdun. F. należał do jego redakcji od Grud. 1769, a W r. 1773 rozpoczął wydawać toż pismo p. t. Journal hist, et lit., i w niém sam najwięcej pracował. Wydawał je najprzód w Luksemburgu, lecz w skutek zakazu Józefa II (26 Stycz. 1788), przeniósł się do Lüttich (1788—91), potem do Mastrichtu (1791—94). Wydał 60 tomów, w których większa część artykułów jest jego pióra. Są tam traktaty w rozmaitych materjach, w których przy każdej sposobności staje w obronie Kościoła, a zbija zarzuty przeciwników. Z tego dzieła robiono później rozmaite wyciągi. Drugie jego dzieło: Dictionnaire historique ou histoire abrégée de tous les hommes, qui se sont fait un nom par le génie, les talens, les vertus, les erreurs etc. depuis le commencement du monde jusqu’à nos jours, wyszło w Lüttich 1781 r. 6 t. in-8 i w Augsburgu 1781—1784 w 6 t. in-8. Kiedy zamyślano o nowém wydaniu tego Dykcjonarza w r. 1789, księgarzom brukselskim zakomunikowano dekret, zabraniający pod