myślania nabożne o Najśw. Sakramencie (Krak. 1604); Tomasza a Kempts O naśladowaniu Chrystusa (ib. 1608; 1622; Wilno 1681; przekład ten przypisywany jest i Wielewickiemu); Wzdychanie gołębicy, albo o dobru łez zbawiennych przez kard. Rob. Bellarmina (Krak. 1621); Kazanie, które P. Jezus z krzyża uczynił do narodu ludzkiego ostatnie, albo o 7 słowach na krzyżu... przez kard. R. Bellarmina (ibid. 1622). Wydał także Rozmyślania nabożne krótko zebrane: o rzeczach człowiekowi ostatnich, o tajemnicach różanego wianku, o Najśw. Sakram., na każdy dzień przez cały miesiąc (Krak. 1606). — 2. Walenty Groza, jezuita (od r. 1580), kaznodzieja Zygmunta III, † 22 Lut. 1626 w Warszawie. Starowolski (De Claris oratorib. s. 93) sławi jego wymowę. Zostało się po nim tylko jedno Kazanie, albo kolęda, którą dał w Warszawie w kościele ś. Jana stanom: panieńskiemu i senatorskiemu X. Wal. Gr. Fabrycyusz, Krak. 1622; ibid. 1648. Cf. Mecherzyński, Hist, wymowy kazn. s. 401. X. W. K.
Facee, v. Faceasz (hebr. Fekah v. Pekah; 70: Φακεέ; Vulg. Phacee), syn Romeljasza, dowódca wojsk króla izr. Facejasza (hebr. Fekahjah, v. Pekahja; 70: Φακεσὶας, v. Φακείας; Vulg. Phaceia). Zamordował on swego króla i objął po nim tron izraelski w ostatnim (758) r. Azarjasza, króla judzk. (IV Reg. 15, 25. 27), a więc wtedy, gdy Joatham po Azarjaszu zaczynał sam panować (757—741; cf. IV R. 15, 32). Że zaś F., po 20 latach panowania (758—737), został zabitym (ib. 15, 27. 30), a Joatham panował tylko lat 16 (IV R. 15, 38. II Par. 27, 1), więc F. już po śmierci Joathama, a w Achaza czwartym roku stracił życie. Tymczasem IV Reg. 15, 30 mówi, że to się działo w 20 r. Joathama. Pozorną tę sprzeczność można tém wytłumaczyć, że pobożny autor IV Reg. nie chciał liczyć lat według panowania bezbożnego Achaza; wolał więc powiedzieć że F. zabitym został w 20 r. Joathama (t. j. w 20 lat od czasu, jak Joatham był objął rządy po ojcu), aniżeli: w 4 r. Achaza. Rzeczywistej zaś sprzeczności w całém o F. opowiadaniu (IV R. 15, 25—16, 5) nie ma. W dalszym bowiem ciągu tam widzimy, że F. żył jednocześnie z Achazem, a nawet wojował przeciw niemu, związawszy się z Razinem , królem syryjskim, ok. r. 740 (Cf. Isai. 7, 1.. 17, 1..). Achaz uciekł się pod opiekę Teglatfalassara, kr. assyr., który też przybył, zdobył krainę zajordańską i północną część przedjordańskiej, i znaczną liczbę mieszkańców królestwa Izraelskiego uprowadził do Asyrji (ok. r. 739). F. wkrótce potém utracił życie z rąk Ozeasza (IV R. 15, 30). O zabójstwie wspominają i roczniki Teglatfalassara (ob.), lubo o sprawcy nie wiedzą. X. W. K.
Facultates w znaczeniu kościelném nazywają się pełnomocnictwa, jakiemi zwierzchnik kościelny właściwe sobie jure ordinario prawa przekazuje podwładnemu. Tego rodzaju facultates daje Papież arcybpom i bpom, ci dziekanom i innym duchownym swojej djecezji. Rozmaita jest natura, zakres i trwanie tych pełnomocnictw: dawane są one już to tylko pro foro interno, już też nadto i pro foro externo; w ogóle zaś polegają na zasadach delegacji. Zwyczajne a najważniejsze z tych pełnomocnictw są tak zwane pięcioletnie (f. quinquennales), udzielane zazwyczaj na przeciąg lat pięciu; inne udzielają się na 10, 7, 5, 3 i 1 rok, albo też na pewną tylko ilość wypadków. Ponieważ pełnomocnictwa pięcioletnie dawane są tylko na tę osobę, która o nie prosi, przeto ustają z jej śmiercią (wyjąwszy, jeżeli wprzód przez subdelegację na drugą osobę zostały prze-
