sztoru. Zakonnicy uchodzili w świat i 1528 klasztor był prawie pusty. Dobra klasztorne w znacznej części zabrali zwingljanie. Ludwik Blarer z klasztoru St-Gallen uważany jest za drugiego tu założyciela klasztoru, który znowu zakwitnął. Dopiero francuzka rewolucja rozpędziła zakonników, zrabowała klasztor i zburzyła starą dziesięciowiekową kaplicę. Skarbiec bogaty całkowicie prawie był rozkradziony, między innemi pokazywano tam przedtóm suknię Najśw. Panny, na której miało być 60,000 pereł. R. 1803 wrócili zakonnicy, wraz z ocalonym obrazem cudownym. Za opatów Beata i Konrada Tannera klasztor podniósł się znowu. R. 184 7 groziła mu nowa burza rewolucyjna, ale przeszła szczęśliwie. Obecnie klasztor liczy do 80 księży, G kleryków i 14 braciszków. Z klasztoru tego wyszło wielu świętych, biskupów i nczonych. Dzisiejsze gimnazjum klasztorne liczy ok. 200 uczniów. Do 185 2 miał klasztor drugie gimnazjum w Bellinzona, dopóki go nie zniósł radykalny rząd kantonu Tessiń-skiego. Bibljoteka klasztorna, licząca ok. 30,000 tomów, ma stare rękopisy biblijne i Ojców Kościoła, sięgające VIII wieku (Gall Morel Einsie-dler-liandschr. der latein. K-Yiiter. 1 867). Pielgrzymów do tego miejsca, cudami słynącego, przybywa corocznie do 800,000. Jedną z najświetniejszych pielgrzymek była ta, w której udział brał Karol IV, cesarz, wraz 7. wielu biskupami i książętami. Budowa dzisiejszego kościoła rozpoczęła się 1 70 4 r. W kościele stoi kaplica święta z białego i czarnego marmuru, z małą kopułą, 2 3 stopy długa, 21 stóp szeroka, 2 2 st. wysoka. Tutaj nad ołtarzem z białego kararyjskiego marmuru znajduje się obraz cudowny N. Panny, z czarnego drzewa, z berłem i koroną. W pobocznym kościele jest 28 konfesjonałów, latem zawsze otoczonych penitentami. Poniżej klasztoru leżąca wieś Einsiedeln była miejscem urodzenia Teofrasta Paracelsa, a dziś odznacza się złym sposobem myślenia swoich mieszkańców. Cf. Lundolt, Ursprung u. erste Gestaltung des Stiftes Maria E., Einsid. 1845; Gall Morel, Die Legende v. St-Meinrad u. von dem An-fang von der Hotstat zu den E. vor 400 in llolztafeln geschnitten, ib. 1861; tegoż Eremua sacra, ib. 1840. Eisenmenger Jan Andrzej, protestant, pochodził z dawnej familji niemieckiej, ur. 1654 r. w Mannheim. W 12 roku życia pozbawiony ojca, udał się do Heidelberga, gdzie początkowe nauki pobierał. Tu zwrócił na siebie uwagę księcia elektora Palatynatu, Karola Ludwika, i przez niego wysiany został do Hollandji i Anglji. Wtedy to wyuczył się języka hebrajskiego i arabskiego, czego dowód zostawił w rękopismiennem Lemicon orientale liarmonicum, o którćm wspomina J. C. Wolf w Hist. lemicortm hebr. (Wirtemb. 1 705 s. 215). Wrócił do Heidelberga około r. 1680, ale niedługo powołany został do Utrechtu, na wakującą po Leus-den'ie katedrę wschodnich języków. K. 170-0 książę-Jan Wilhelm, elektor Palatynatu, tę samą katedrę ofiarował mu w Heidelbergu. Przyjął ją E. i na niej 'skończył swe życie 20 Grud; 1 704 r. Wsławił swoje imię dziełem Dat entdeekte Judenthum, któremu kilkanaście lat pracy poświęcił. Zebrał w nićm wszystko, co tylko gł&wniejsze dzieła literatury żydowskiej miały nienawistnego przeciw religji chrześcjańskiej, wszystkie ich blożnierstwa przeciw Zbawicielowi, Matce Boskiej, Apostołom, przeciw Pismu św. i t. p. Wystawia nadto w całej nagości zasady Talmudu, Mi-szny i innych ksiąg rabinicznych. wykazując, jak są sprzeczne z zasadami moralności i wiary Star. Test. Dzieło to drukowało się pierwszy raz
