go krewnego Tahrakę (Tharaka) przeciw Sennacherybowi, gdy ten oblegał Jerozolimę (IV Reg. 19, 9. Isai. 3 7, 9). Straszna klęska, jakiej doznało wojsko Sennacheryba (ob.) pod Jerozolimą, uwolniła na pewien czas Szabatokę od panowania assyryjskiego. Lecz Egipt niedługo używał pokoju. Tenże sam Tabraka, następca Szabatoki, wsławiony zwycięztwa-mi w Libji, najechany został przez Asarhaddona (ob.), jak o tćm wiemy z napisów klinopiśmiennych. Tahraka wezwał na pomoc królików Delty, lecz i ich posiłki na nic się nie przydały: został pobity (6 71 r.), a cały Egipt zajęty aż do i-ej katarakty (przy Syene). Asarhaddon urządził kraj na sposób assyryjski: podzielił go na 2 0 małych królestw, zależnych od Niniwy, z tych 12 było w samej Delcie, Tahrace oddał zwierzchnictwo nad królami Delty, Nechaona, księcia z Sais, najnieprzychylniejszego Etjopom, usadowił w Memfis. Lecz gdy r. 6 69 Asarhaddon zachorował, Tahraka znów cały E. zajął i królów tak z Delty, jako i z innych części powypędzał. Assurbanipal (następca Asarhaddona), na czele wojsk assy-ryjskich, zjawił się pod Tanis, pobił Etjopczyków, odprawił wjazd trjumfal-ny do Memfis, następnie do Teb, i zostawiwszy załogi po miastach egipskich, wrócił do Niniwy. Książęta Delty widząc, że na zmianie dynastji nic nie zyskali, potajemnie przyzwali Tahrakę, pod warunkiem, że ich przy władzy zostawi. Na czele spisku był wspomniany Nechao, z kilku innymi królami. Spisek został odkryty, Nechao w okowach poszedł do Niniwy. Wkrótce Tahraka znów zajął Teby i Memfis i wypędził z Delty Assyryj-czyków. Assurbanipal odesłał Nechaona z armją assyryjską; Nechao odzyskał Deltę, przybrał imię Nabosezibanni; wziął Memfis, a Tahrakę zostawił tylko przy wyższym Egipcie. Następca Tabraki, Rot-Amen, wzmógłszy się na siłach, zdobył Memfis i Deltę, a Nechaona skazał na śmierć. Assurbanipal, na wieść o tych wypadkach, pospieszył do E. i znów go zajął. Rot-Amen schronił się do Teb, lecz wkrótce uchodzić i ztamtąd musiał, bo Assyryjczycy je zdobyli (665 r.) i zniszczyli tak, iż odtąd nigdy do swego dawnego stanu nie wróciły (cf. Nahum. 3, 8...). Assurbanipal między trofeami zwycięztwa przewiózł do Niniwy 2 obeliski, będące przed głównemi świątyniami Teb (ob. Jerz. Smith'a rozprawę w Zeitschrift fur agypt. Sprache u. Alterthumskde, Berlin 1868 Septemb.—Octob. cf. Lenor-mant, Manuel I 4 64...). Psametik I (Psammitichus), który rozpoczął panowanie XXVI dynastji ok. r. 648,otworzył E. grekom i chciał zająć miasta fenickie nad brzegiem morza Śródziemnego. Lecz wyprawa się nie powiodła: Azoth wstrzymało jego postępy. Syn jego Nechao prowadził dalej rozpoczęte przez ojca podboje, wystąpił do walki z monarchją chaldejsko-babilońską. Przechodząc przez Palestynę, pobił Jozjasza, króla judzkiego, w bitwie pod Mageddo (IV Reg. 23, 29. II Par. 35, 20), następcę jego Joachaza uwięził w Rebla (Kibla, bliskoEmezy, pod 34° 40, szerok. półn.), na ziemię izr. nałożył haracz (IV Reg. 23, 33), ustanowił Joakima królem (II Par. 36, 4. IV 23, 34) i poszedł nad Eufrat. Po 4-Ietniej wyprawie pobity został w bitwie pod Circesium (Jer. 4 6, 2), przy ujściu rz. Chaboras do Eufratu ') i wrócił do Egiptu. Następcą Nechao na był ') Pod 35° 6' szer. półn. Circesium, KipH^otoy, bebr. Karchemisr, Vulg. CarchamiM. Tylko syryjski i arabski przekład w II Far. 36,20. IV Reg. 23, 29. ma Afabug (Hierapolis w Syrji) zamiast Karchemisz. Maspero (De Carchem*
