jedne syilaby piszą się Ideograficznie, inne fonetycznie. Często mieszają się też obrazki symboliczne, np. przodek lwa zamiast siły, pszczoła zam. ludu poddanego i t. d. Dodać wreszcie należy, że do znaków fonetycznych dla tego ten lub ów dźwięk przywiązywano, że rzecz wymalowana tymże znakiem od tego, łub owego dźwięku się rozpoczynała. Np. orzeł (kopt. achom) — a, ręka (kopt. tot) — t, wargi (kopt. ro) — r i t.p. Te zasady systematycznie wywiódł Cbampollion w Frecis du systeme hiero-glyphkjue (Paris 1824, 2-gie wyd. ib. 182 7 — 28), w ilemoire sur les si-gnes employes par lei anciens egyptiens a la notation des diciiion du temps (ib. 1831) i w grammatyce egipskiej (Grammaire egyptienne, ib. 1.836—41), którą po śmierci autora wydal brat jego Champollion-Figeac. Zasady przez Champolliona postawione nie ulegają dziś wątpliwości, lubo w stosowaniu ich mogą nieraz powstać trudności. Wiele wyrazów jest, w których nie wiadomo, czy czytać symbolicznie, czy też fonetycznie? np. Hor-nub, czy Sel-mih! Dawniej czytano war, dziś t6an i t. p. (Chabas, Les pasteurs en Egypte, AmSterd. 1 868 s. 32. 42). Cały przebieg tych odkryć i naukowych sporów o czytanie hieroglifów, jako też literaturę tego przedmiotu podaje Mas Uhlemann (Handbuch d. dgypt. Alterthumskunde, I Theil, Gesch. d. Aegyptologie, Leipzig 185 7). Grammatyki hieroglifi-czne, oprócz Szampollionowej, są: F.. de Rouge, Chrestomatie cgypt. I part. Introduction a 1'etude des ecritures et de la langue eg., Paris 1867 — 6U; Brugsch, Grammaire demotiąue, Berlin 1855; Seyffarth, Rudimenta hiero-glyphices, Lipsk 1826; tegoż Grammatica aegypt. (po niemiec.), Gotha 1855; JanneUi, Hermeneutices hieroglyphicae libri III, Neapoli 1830 4 r. Słownik: Brugsch, Dictionnaire bieroglypb. et dćmotiąue, Lipsk, 186 8, po franc. niem. i łac. (400 fr.). Clironologja dawniejszych dziejów egipskich opiera się głównie na Manetonie. Manet»n obliczył, że do czasów greckich (r. 831 przed Chr. Egipt przeszedł pod panowanie greckie) rządziło 31 dynastji w Egipcie. Podaje on listę królów każdej z tych dyna-styji, i ile lat każda dynastja panowała: I lat 253; II 1. 302; III 1. 214; IV 1. 284; V 1. 248; VI 1. 2 0*; VII 70 dni; VIII lat 142; 1X1. 109; X 1. 185; XI i XII 1. 213; XIII 1. 453; XIV 1. 184; XV, XVI i XVII lat 5li; XVIII 1.241; XIX 1. 174; XX 1.178; XXI 1. 130; XXII 1. 170; XXIII 1. 89; XXIV 1. 6; XXV 1. 50; XXVI 1. 138; XXVII 1. 121; XXVIII 1. 7; XXIX 1. 21; XXX 1. 3 8; XXXI 1. 8. Cyfry te dadzą nam 3,952, jako ogólną liczbę lat panowania wszystkich dynastji. Lecz dwojaka zachodzi względem nich wątpliwość: 1°. czy przechowały się rzetelnie? 2° jak je liczyć? Co do i-o, nie możemy powiedzieć twierdząco, bo tekst Manetona przechował się tylko w wyciągach u innych autorów, z których każdy inaczej te cyfry podaje.—Co do 2-0, faktem jest, dostatecznie przez wszystkie pomniki egipskie dowiedzionym, że kraina ta w dawniejszych wiekach była podzieloną na kilka królestw i nie stanowiła jednolitej monarchji. Maneton też przy dynastjach dodaje ich stolice. I tak Ii II panowały w Thinis, III—V w Memphis, VI w Elefantynie, VII i VIII w Memfis, IX i X w Ilerakleopolis, XI—XIII w Tebach, XIV W Xoi», XV—XVII dynastje Hyksosów i t. d. Można zatem mniemać, że podana przez Manetona lista dynastji nie znaczy, iżby one kolejno po sobie następowały, lecz że przynajmniej niektóre były sobie współczesnemi, rządząc różnemi częściami Egiptu. Tak np. mogły dynastje; III, IV i V
