Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 558.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Hannoyerae 186S. 2) Arinales, obejmują lata 741 — 829, są tem samem, co Amiales Laurissenses (y. Ijauresbamensea), albo Francicor. annalium fragmentu (ap. Cunisium, Antią. lectt. t. III), albo Anna/es Loiseliani y. ple-beji (ap. Du Cheane, Hist. franc. scriptt. t. II). E. z Roczników lorsch-skieh (laureshamenses) wypisał lata 741 — 788, inne lata sam opisał, jako świadek naoczny i wspóldziałacz. Wyd. Pertz w Monum. Germ. t. I i osobno Hannoy. 1845, 8-c wyd. 1863. 3) De tranalatione as. marty-i um Marcellini et Petri libri i, pisane ok. r. 82 7, z okoliczności sprowadzenia relikwji wspomnianych; ap. Bolland. Acta ss. Jnoii t. I s. 131..; ap. Surium, De yit. SS. 2 Jun. 4) Epistolae (listy) w liczbie 63, rozmaitej treści i do różnych osób pisane, ap. Jaffe, Biblioth. rer. germ. t. IV. A. Teulet wydał razem dzieła E'a z przekładem francuzkim (Oeu-vres completes fTEginard. Einhnrdi Opera, Paris 1840 — 43, 2 y. in 8). O. Abel przełożył Roczniki (Einharifs Jahrbucher, Berlin 1850) i Żywot Karola W. (Kaiser Karla Leben, ib. eod. a.) na niemiecki. Sigebert z Gemblonrs (De scriptor. eccl. c. 84) wspomina jeszcze o piśmie E'a De Psalmis, lecz to zaginęło, podobnie jak De adoranda cruce i Monita Ga-brielis. Adam bremeński (Hist. c. 4, 5, 6, 30) powołuje się na Historja Sa.ronum E'a;Iecz szczegóły, jakie on ztamtąd wypisuje,znajdująsię w Trans-latio s. Alexandri, pisanem przez Rudolfa i Meginharda w IX w. (ap. Pertz, Mon. Germ. II 6 7 3). Wydania szczegółowych pism i przekładów E'a ob. Potthast, Bibliot. hist. Cf. Wattenbach 1. c. i Bdhr 1. c. X. W. K. Egipt (Atgyplut, A't-pjrro<;) Hebrajczycy zwali: Mitsraim od Mesraimów, synów Chama (Gen. 10, 6), łub Matsor (ciasnota. Isai. 19, 6. 37, 25. Mich. 7 12), erec-Cham (ziemia Chama. Psal. 7 7, 51. 104, 23), Bahab (duma. Isai. 30, 7. 51, 9. Psal. 86, 4). Właściwie pod imieniem Mitsraim rozumie się albo cały, albo tylko niższy Egipt, bo wyższy (południowy) nazywa się Pathros (Vnlg. Phatnres, 70 Ilatbjęij?, Ilafroópiję), od Phetrusim, synów Mitsraimowych (cf. Ezech. 29, 14). Mitsraim jest imię semityckie i znajduje się nietylko u Hebrajczyków, lecz i u inuych ludów semityckiego języka (ob. Ebers, Aegypten u. d. Bttcher Mose's, s. 85). Sami Egipcjanie nazywali swój kraj Khemi, czy to od imienia Cham, czy też od czarnej ziemi; bo, według Plutarcha, chemi znaczy czarny. Mówiąc o E., rozumiemy E. w dawniejszych jego granicach, t. j. od morza Śródziemnego (na północy), do pierwszej prawie katarakty Nilu na południu, pod linją zwrotnikową. Nil płynie przez całą długość tej krainy, między dwoma łańcuchami gór: Arabskim od wschodu i Libijskim od zachodu, i rtłorzy żyzną dolinę, węższą na południu, rozszerzającą się ku północy, a przy ujściu Nilu, gdzie rozchodzi się on w kilka odnóg, dolina ta kończy się nizką krainą, zwaną Deltą. E. dzieli się na wyższy (Aeg. superior), czyli Tebaidf, na środkowy (heptanomis) i niższy (Aeg. in-rerior), obejmujący Deltę i ziemie z obu jej stron będące. Nil stanowi całe bogactwo kraju: corocznie pod koniec Czerwca zaczyna przybierać, powoli występuje z brzegów i zalewa całą dolinę; dalej zaś po za zwykle granice, do których wylew dochodzi, woda jest przeprowadzaną sztucznie. Pod koniec Września wody stoją najwyżej pracz kilka dni, później opadają powoli, w Grudniu przycho.lzą do normalnego stanu. Po wylewie zostaje się warstwa czarnego, tłustego iłu, która się zaraz obsiewa, bez żadnej innej nprawy. Zasiewy rozpoczynają się jednocześnie z opadaniem wód, w górnym E. wcześniej o '/» miesiąca, auiżeli w dolnym, gdyż wo-