Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 556.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

no ustępy z dzieł poważnych, później przysłuchiwał sig rozprawom, które młodzież prowadziła o rozmaitych przedmiotach naukowych. Codziennie dwa razy, leżąc krzyżem, modlił sig razem z uczniami; przed udaniem się na spoczynek zwoływał ich do siebie i udzielał błogosławieństwo (Mabil. Acta SS. ad a. 815, Vita Alcuiui i Holland. 19 Maji). Po śmierci biskupa Wilfrida jun. (f 7 32), E. został jego następcą. Od czasów Augustyna aż do E'a, Cauterbury było jedyną metropolją Anglji, za E'a dopiero York podniesiony został do godności drugiej metropolji. Do tego przyłożył się Beda listera swoim do E'a, w kturym radził ostatniemu rozciągnąć większą pieczę nad głoszeniem słowa Bożego, gdyż w wielu okolicach lud prawie żadnej nie ma pomocy duchownej; dla tego zaś koniecznem jest pomnożenie liczby biskupstw i powierzenie zwierzchnictwa nad niemi bpowi Yorku, który powinien otrzymać paljusz i atrybucje metropolity w kraju na północ rzeki Humber leżącym. E. zasługiwał na tę godność, gdyż, jak Alkuin podaje (Opera Alcuini ed. Forster II 254), po nad królewskie pochodzenie zdobiły go wielkie zasługi. Pod duchownćm zwierzchnictwem E'a i świeckiemi rządami jego brata Eadberta lud cieszył się pokojem i zgodą. Arcybp wszystkim przyświecał gorliwością o sprawę religji; miłosierny względem biednych, dla dobrych przyjazny, dla złych surowy, codziennie odprawiał Mszę św. i w nocy wstawał na modlitwę. Szczególną troskliwością otaczał domy Boże, zdobił je w złoto, srebro i drogie kamienie, gorliwie podnosił okazałość nabożeństwa; wyświęcał dostojnych kapłanów, tudzież pracował nad poprawą śpiewu kościelnego. Przytćm nauczał w szkole katedralnej, ku czemu przybrał sobie za pomocnika bogobojnego i uczonego Aelberta (Alberta). O tym samym Albercie, który po śmierci E'a został arcybpem yorkskim, Alkuin z wielką także czcią się odzywa. E. um. 7 66, albo 76 7 r. Przed śmiercią powierzył Alkuiuowi bibljotekę i zwierzchnictwo nad szkołą katedralną, która za niego do europejskiej doszła sławy. Świadectwćm uczoności i pasterskiej gorliwości E'a są: 1) Zbiór prawa kanonicznego (dc jure sacer-dotali), z którego djakon Hucarius (1040) zrobił wyciąg (Excerptiones e dictis et canon. ss. Patrum etc. w Wilkins Coocil. t. I 101 —112, i Mansi XII col. 411—411); 2) Rozprawa de remediis peccatorum (w Spelmann Concil. I 281 — 280; Mansi t. XII 489—498); 3) Krótki djalog o in-Ityłucjach Kościoła (Wilkins I 82 — 86 i Mansi XII col. 4 82 — 488). Cf. Walter, Kirehenrecht, 7-e wyd. § 85; Mobili. Annal. t. II p. 94 etc. Egil, Aegil, v. Eigil, benedyktyn, rodem z tej części Noryku, która dziś wchodzi do składu królestwa Bawarskiego, opat fuldeóskiego klasztoru od r. 818 i członek nadwornej rady cesarza Ludwika; f 15 Cz. 822 r. Poprzednik Egila, Ilatgarjusz, złożony był z opactwa, i chociaż przykrym był dla Egila, jednak tenże dotąd naprzykrzał się Ludwikowi, dopóki Ratgarjusz z wygnania wrócony nie został. Napisał Żywot swego mistrza, Sturmiona opata fuld., pod którym zostawał przeszło 20 lat (759 780). Znajduje się ten żywot (Yita S. Sturmii) wydany w różnych zbiorach, a między innemi ap. Pertz, Monum. Germ. Script. t. II; Mignę, Palrol. lat. t. 105; na jęz. niemiec. przełożył W. Arndt (w dziele: Wili-bald's Leben d. heil. Bonifaz, Berlin 1863). Jest w nim źródło do historji chrześcjanizmu w Saksonji. Samego zaś Egila żywot opisany jest przez jego ucznia Bruuna Kaudyda (ob. tej Enc. II «18). X. W. K.