Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 555.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

rei Syrorum literariae (Monasterii 1871). Cf. tegoż prolegomena w S. E. Carmina nisib.', Bollarul. Acta SS. l Febr.; 5. Gregorii Nyss. Orat. de vi-ta S. Ephr.; Amphilochius, Vita S. Basil.; Sozomen. Hist. E. III 16; Theodoret. Hist. E. II 30, IV 29. X. W. K. Egbert (św.) I. (Ecbert) św. (24 Kw.) rodem z Nortumbrji w An-glji, położył zasługi w sprawie rozszerzenia ehrześcjaństwa między Angla-mi i Saksonami. W VII w. wielu Anglosaksouów przeniosło się z rodzinnego kraju do Hibernji (Irlandji): jedni z nich wstępowali do klasztoru jako zakonnicy, inni pobierali nauki w tamtejszych szkołach. Do ich liczby należał Egbert, osiadł on w klasztorze Rathmelsing i wielkim postępem w rozmaitych umiejętnościach takie zjednał sobie imię, że rodacy tłumnie przybywali do szkoły, przez niego prowadzonej. R. 6 64 E. zapadł na grasujące wtenczas w Brytanji morowe powietrze. Czując się blizkim śmierci, gorąco modlił się, aby Bóg przedłużając jego życie, dał mu możność odpokutowania za winy młodości, przytem uczynił ślub, że nie powróci już więcej do ojczystego kraju, że codziennie psałterz odmawiać i raz na tydzień przez 24 godzin pościć będzie; po wyzdrowieniu ząś dodał jedno jeszcze votum, przestrzegania postu trzy razy w roku, po 40 dni za każdą razą. Surowe życie E'a zdobiły nadto łagodność, czystość i pokora. Wyświęcony na kapłana, postanowił szerzyć naukę Chrystusa między pogańskimi Germanami, albo, gdyby mu się to nie udało, uijać się pielgrzymką do Ziemi św. Sposobiącego się do drogi E'a kilkakrotnie upominał jeden z braci zakonnych, który miał szczególne pod tym względem widzenie, aby porzucił swój zamiar, gdyż Bóg go przeznaczył do nauczania w klasztorach założonych przez Kolumbana (ob.). Pomimo to E. wsiadł na okręt z kilkoma gorliwymi o sprawę religji towarzyszami, lecz ciężka burza zmusiła go do powrotu po paru dniach podróży. Upatrując w tem wskazówkę woli Bożej, przeniósł się do klasztoru w Iły. Nie porzucił wszakże zamiaru nawracania pogan. Najpierw posłał do Fryzów ascezą i nauką odznaczającego się zakonnika Wictberta, który ztamtąd powrócił po dwóch latach ciężkiej lecz bezowocnej pracy. Później tamże wyprawił św. Willibrorda, z !2-tu Auglosaksonami, i tym lepiej się powiodło niż poprzednikom. Odtąd wielu Anglosaksonów i Irlandczyków gorliwie pracowało na misji w Niemczech. Egbert wprowadził także do klasztoru w Hy rzymską Wielkanoc i tonsurę (Cf. tej En-cykl. I 286 i 240), a za przykładem Hy poszły zależne od niego inne klasztory. Potćm żył jeszcze przez 18 lat i umarł w pierwsze święto Wielkanocy, po odprawieniu Mszy Św., 729 r. Beda, Eccl. hist. III 27, V 10, 11, 23; Bolland. ad 24 Apr.; Mabillon, Acta Ord. S. B. ad a. 729.— 2. E. (ICcgbert), arbp yorkski w VIII w., uczeń i przyjaciel Bedy, zjednał sobie wielkie imię, jako nauczyciel przy szkole katedralnej w Yorku, której, zostawszy później biskupem, nje przestawał pielęgnować; założył tak-gę bibliotekę pełną rzadkich i kosztownych dzieł. Oprócz teologji wykładał on inne nauki, gdyż był E., jak Wilhelm z Malmesbury mówi, „ar-marium onsnium liberalium artium." Ukochanym jego uczniem był Al-kuin, który też szczególną miał miłość do swego mistrza i najskrytsze myśli swoje przed nim wyjawiał. Z opowiadań Alkuina dowiadujemy się o porządku codziennych zajęć E'a. Zwykle wstawał on o świcie i uczył swoich wychowańców przez kilka godzin z rzędu, następnie oddalał się na modlitwę i odprawiał Mszę św. na intencję uczniów; przy obiedzie czyta-