Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 537.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

śmierci Godfryda (l 100), Baldwin. jako brat nieboszczyka, wstąpił na tron jerozolimski, a Edessę oddał swemu siostrzeńcowi. Wojsko tureckie ciągle zagrażało Edessie, nakoniec pod Issolinem II zabrało ją chrześcjanom. Omad-Eddin Zenghi, władca Niniwy, czyli Mossulu, na czele licznego wojska obiegł Edessę i zdobył ją po 28 dniach oporu r. 1144. Nastąpiła straszna rzeź; kościoły, pomiędzy któremi i ten, w którym znajdował się grób św. Tomasza, były spustoszone. Po śmierci Zenga (1146) Josselin zawładnął Edessą, lecz po kilkunastu dniach musiał uciekać. Nur-Eddin, syn Zengbi'ego, zburzył miasto i jego twierdzę. Świeża klęska Edessy poruszyła do żywego całe chrześcjaństwo. Niepewność utrzymania zdobytych posiadłości wywołała drugą wyprawę krzyżową, lecz Edessa pozostała w ręku nieprzyjaciela. Edessa, dzisiejsze Orfah, jest stolicą biskupa ormiańskiego i arcybiskupstwem łaciń. in partibus, liczy 50,000 mieszkańców, z których 2,000 jest chrz., 500 żydów,reszta muzułmanie. Znajduje się w niej 15 meczetów. Ob. Th. S. Bayeri, Hist. Osrhoena et Edessena, Pe-tropoli, 1 7 34. (Kónig). Ediltrufia (Etheldrida, Atheldritha, Alfreda, Elfryda, Ediltrada, Edilthrida), Św. (23 Czerw.), królowa angielska, założycielka klasztoru w Ely w VII w. Pomiędzy licznem potomstwem Anny, pobożnego króla Estan-glji, który wielkie usługi oddał wierze chrześcjańskiej, szczególną świątobliwością odznaczyła się córka jego Ediltruda. Poślubiła Tondberta, ale pod warunkiem, że wolno jej będzie zachować czystość panieńską, którą przedtem ślubowała Chrystusowi. Wkrótce Tondbert umarł, a E. udała się na wyspę Ely, darowaną sobie przez Tondberta. Na usilne prośby Oswina, króla Northumbrji, została żoną czternastoletniego jego syna Egfryda. Lecz po 12 latach z nim pożycia, nie chcąc złamać ślubu czystości, za radą Wilfryda, bpa yorkskiego, wstąpiła do klasztoru w Col-dingham r. 6 7 1, za zgodą Egfryda, który potem inną pojął żonę. W dwa lata później, E. założyła na bagnach wyspy Ely słynny podwójny klasztor (męzki i żeński). Zostawszy ksienią, zarządzała tym klasztorem przez lat 7, będąc wzorem czystości, pokory i umartwienia. W końcu zachorowała na ból gardła, a wtedy często powtarzała: Zasłużyłam na te cierpienia za wszystkie ozdoby ze złota i drogich kamieni, któremi w młodości otaczałam szyję moją! Um. 23 Cz. 679. Pochowano ją, zgodnie z jej wolą, W skromnej drewnianej trumnie na cmentarzu klasztornym. W 16 lat potem, na rozkaz jej siostry ksieni Serburgi, wydobyto ciało i znaleziono je zupełnie świeże, z raną na szyi lekko zabliźnioną. Podczas najścia Duńczyków wiele jeszcze było zakonnic w klasztorze Ely, lecz r. 8 70 barbarzyńcy go spalili, wraz z zakonnicami. R. 9 70, za panowania Edgarda, E-thelwold, pobożny bp winchesterski, odbudował klasztor w Ely, a r. 1109 opactwo to wyniesione zostało do godności biskupstwa. Cf. Wharton, Anglia sacra, Londini 1691 t. I in praefatione i str. 591; MabiU. Acta SS. ord. s. B. ad an. 6 7 9; Bolland. in Vita S. E. 2 3 Jan. (Schródl). J. Edmund święty, (16 Listop.) syn kupca Reinalda Rich z Abing-ton, w Berkshire, i żony jego Mabili, która zezwoliła, aby mąż jej wstąpił do klasztoru w Evesharo. Edmund uczył się matematyki i teologji w Paryżu; od r. 1219 — 1226 wykładał filozofię Arystotelesa w Oksfordzie. Przez cały czas studjów, a później i nauczycielstwa, surowy ascetyczny prowadził żywot. Ofiarowywanych mu godności nie przyjmował, z wyjątkiem kanonikatu w Salisbury, którego dochód rozdzielał pomiędzy ubo-