ność Ecka nie ograniczała się samą Bawarję. Wcześnie poznał on dążność tak zwanej reformacji i przez całe życie walczył przeciwko niej, z właściwą sobie odwagą, bystrością umysłu i szczerością, a wielką mu do tego pomocą była niepospolita erudycja teologiczna, gruntowność sądu i zapał, nie cofający się przed trudnościami. Nawet Luter przed lipską dysputą pochlebnie odzywał się o zdolnościach Ecka. Kiedy Luter 1517 wystąpił ze swojemi tezami przeciwko indulgencjom, Eck napisał Obelusy, jako odpowiedź na owe tezy, pierwotnie nie do druku, lecz dla biskupa eichsztadzkiego przeznaczoną; rozgniewany Luter ogłosił replikę Asteryski. Carlstadt także ze swej strony przygotował nowe tezy. K. 1518 odbyła się rozprawa między Eckiem a Lutrem w Augsburgu, a 1519 dysputa z Carl-stadtem w Lipsku. Dysputa, na którą Eck otrzymał pozwolenie papiezkie (Raynald. Annal. a. 1540), trwała od 2 7 Czerwca do 16 Lipca; przeciwko Eckowi występowali Carlstadt i Luter. Zwycięztwo było po stronie Ecka. W skutek tej dysputy książę Jerzy saski powrócił na łono Kościoła, wielu zwolennikom nowości otworzyły się oczy i sprawa Lutra na wielki szwank była wystawiona. Lecz, jak słusznie skarży się Eck w liście do kard. Contariniego, nie skorzystano z pomyślnego dla sprawy Kościoła usposobienia umysłów. Wkrótce potem Eck udał się do Rzymu (1520), wręczył Leonowi X dzieło swoje o prymacie Piotrowym, zwrócił uwagę Papieża na grożące katolicyzmowi w Niemczech niebezpieczeństwa i wyjednał bullę potępiającą 41 tez Lutra, w której zagrożono Lutrowi ekskomuniką, jeżeli ich nie odwoła; nadto, Leon X umocował Ecka w charakterze nuncjusza do ogłoszenia i wykonania bulli. W Niemczech Eck na każdym kroku doświadczał wielkich trudności w wykonaniu swojej misji, nawet ze strony wielu biskupów, którzy obojętnem patrzeli okiem, jak przewrotni księża i zakonnicy suknię duchowną porzucali i lud od wiary odwodzili; za pomocą satyry, kłamstwa i obelg, starano się także podać w poniewierkę osobę Ecka. Lecz nieustraszony ten człowiek nie ustawał w swojej gorliwości o sprawę Kościoła. R. 1521 przypomina on cesarzowi o konieczności wykonania bulli, dopomina się o przyprowadzenie do skutku edyktu wormskiego pko Lutrowi; 1524 bierze udział w obradach w Regensburgu, mających na celu wykonanie edyktu wormskiego, wytępienie kacerstwa i reformę duchowieństwa; na sejmie w Augsburgu 1530, łącznie z innymi teologami, przygotowuje refutację augsburgskiego i te-trapolitańskiego wyznania, zbija konfesje Zwingli'ego i w usiłowaniach pojednawczych główną zgrywa rolę; należy do rozpoczętych w Worms, a na sejmie w Regensburgu (1541) kontynuowanych rozpraw religijnych, przy czćrn gani i krytykuje, prawdopodobnie przez Groppera napisany, a przez cesarza przyjęty regensburgski interim.—Eck zdumiewąjącą rozwinął czynność w obronie zagrożonej wiary i wszelkimi sposobami walczy przeciwko reformacji. Z licznych jego prac piśmiennych pierwsze miejsce zajmują: kazania; dzieło De primatu Petri, Par. 1721; Loci communes, Listy i Relacje o dysputach; Enchiridion controversiarum, Col. 1600; Apologia contra Bucerum, Ingol. 1543; Opera contra Lutherum, 5 t. Augsb. 1530 — 35. Nazwisko Ecka, znane w całych Niemczech, było ze czcią przez katolików wspominane. Cesarz i Papież radzili się go w ważniejszych sprawach kościelnych, a Paweł III zlecił mu przygotowawcze prace do mającego się zwołać soboru. Eck zasłużył się także katolickiej Szwajcarji, przez dysputę religijną z Oekolampadiusem w Badenie 1526 i polemikę z Zwinglju-
