Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 528.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

nego, oświadcza swoją niechęć dla główniejszych nieprzyjaciół jego: Edo-mitów, Filistynów i Samarytan; kładzie swoje imię, jako autora, i modlitwę, w której dziękuje Bogu za odebrane dobrodziejstwa (51, 1 —17); wreszcie opowiada o swojej pracy w nabywaniu mądrości i zachęca do karności. Autor do nauk przez siebie podawanych miał wiele miejsc pa-ralelnych w Psalmach, Prorokach, w Eccle., Job., a zwłaszcza w Przypowieściach; jednakże, w ogóle mówiąc, nie powtarza za niemi dosłownie. Chociaż nieraz wraca do tegoż samego przedmiotu, przecież za każdym razem z innego punktu go wyświeca i bardzo rzadko sam się powtarza. Prawie wszędzie w sentencjach widać paralelizm, t. j. że druga półowa podobną jest do pierwszej. Wiele zdać pod względem poetycznym mogą uchodzić za Salomonowe (np. 3, 27. 28. 29. 4, 22. 8, 9. 10—18 i in.). Również jak Salomon, Siracides ma upodobanie w zestawianiu przeciwieństw.—§ 4. Autor nazywa siebie (50, 2 9. 51, 1) Jezusem, synem Sy-racha, jerozolimczykiem. Od dzieciństwa zamiłowany w mądrości (51, 18— 20), dla zdobycia jej wiele podróżował po świecie (34, 11 —12), i w skutek tego nieraz był w niebezpieczeństwie utraty życia (34, 13); wiele też wycierpieć musiał od nieprzyjaciół swoich, którzy różnemi środkami chcieli go zgubić, lub poniżyć (51, 3 —10). A jeżeli dzieło jest wiernym obrazem duszy autora, to Siracides był człowiekiem głębokiej pobożności, która jest rozlaną po całem dziele jego. Widać w nim także głęboką znajomość serca ludzkiego, znać człowieka z doświadczeniem, które nabyte być mogło tylko w wielu podróżach i niebezpieczeństwach, o jakich wspomina, i przez ścisłą obserwację wszystkiego. To więc, co Siracides mówi o sobie 51, 3—7. 10. 16. 18 — 19. 21. 22.27. 28.16, 6.34, 12. nie jest próżną przechwałką, lecz dowodem za wiarogodnością treści, spisanej w niniej-szem dziele. Że Siracides był kapłanem, domyślają się tylko ztąd, iż jest dobrze obeznany z przepisami zakonu. Lecz ta znajomość mogła być wspólną wszystkim pobożnym Izraelitom, zwłaszcza też nasz autor, skoro od najmłodszych lat szukał mądrości i to u Pana Boga (51, 18. 19), nie mógł nie szukać tejże mądrości najpierwej w doskonałem obznajmieniu się z zakonem. § 5. Kiedy żył autor? okazuje pochwała arcykapłana Szymona, syna Onja-szowego (50, l..). Jest to najpóźniejsza postać, którą nasz autor opisuje. Siracides musiał znać osobiście Szymona: widać to z opisu 50, 12.., gdzie z zapałem mówi o jego powadze przy spełnianiu obrzędów świętych, wylicza tam jego zasługi w naprawie i ufortyfikowaniu świątyni i miasta. Z dwóch zaś Szymonów, których ojcowie nazywali się Onjaszami, pochwały wspomniane mogą się odnosić tylko do Szymona I, zwanego Sprawiedliwym, który był synem Onjasza I, a któremu Józef Flawjusz {Antig. XII 2, 5) daje świadectwo, że był mężem pobożnym i dbałym o dobro kraju (Cf. Eccli. 50, 4. curavit gentem suam et Uberavit eam aperdilione). Szymon ten żył za Ptolemeusza Lagi (f 284 r.), a następca i brat jego Eleazar współcześnie z Ptolemeuszem Filadelfem, królem Egiptu od roku 284 — 247 (Joseph. FI. 1. c.). Siracides przeto pisał prawdopodobnie ok. r. 286 przed Chr. Potwierdzają to inne okoliczności, w E. napom-knięte. Słowa E. 3 3, 16: ego quasi novissimus evigilavi, et quasi qui eol-ligit acinos post uindemiationem etc. zdają się czynić allnzję do niedawno zamkniętego kanonu ksiąg śś., co właśnie miało miejsce w czasach Onjasza I, poprzednika Szymonowego (cf. Kanon). Stan Żydów, jaki widać z E. 36, i.., i własne niebezpieczeństwa autora (51, 3 —13. 34, 11 —13)