Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 378.jpeg

rer. ital. t. I p. II s. 151; Antiąuit. ital. med. aev. diss. 66. Według Tiraboschi (Storia delia letterat. Hal. III 1 s. 177—-180), Dungal, którego Karol W. pytał o przyczynę zaćmienia słońca, był różnym od autora Responsorum adv. Claudii Taurin. sent.: pierwszy miał ciągle pozostawać w opactwie St Denys, drugi zaś był przez Lotarjusza naznaczony nauczycielem w Pawji (82 3 r.). Jaffe w r. 186 7 wydał pierwszy raz Epistolae 7 Dungali monachi S. Dionysii ad Carolum M. (w Bibliotheca rer. germanicar. t. IV). Wiersze D’a wydali Martene i Durand (Ampl. coU. VI 811) i A. Mai (Classicor. auctor. V 40 5). (Fritz). J. N.
 Dunin Sulgostowski ze Skrzynna Marcin, berbu Łabędź, arcybiskup gnieźnieński i poznański, pochodził ze starej szlacheckiej, ale skutkiem niepowodzeń zubożałej rodziny na Mazowszu. Dr. d. 11 Listop. 17 74 r. we wsi Wale pod Rawą, której jego ojciec, Felicjan D., był właścicielem. Stryj, Wawrzyniec Dunin, ksiądz jezuita kierował jego początkowćm wychowaniem, poczem oddał go do gimnazjum w Bydgoszczy. W 19 roku życia wstąpił Dunin do Collegium germanicum w Rzymie, a 23 Wrześ. 1 79 7 r. otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kardynała de Somaglia. Na uroczystość wszystkich świętych miał D. kazanie na Kwirynalu, w obec Piusa VI, drukowane w Rzymie 1 79 7 r. Wróciwszy do kraju, przebywał przez dwa lata jako kanonik wiślicki przy biskupie krakowskim Turskim, ale po śmierci tego bpa, ks. Rybiński, bp kujawski, powołał go do siebie i mianował 3 Kwiet. 1800 r. kanonikiem włocławskim. Arcybiskup gnieźnieński hr. Raczyński, zbierający około siebie ludzi zacnych i zdolnych, mianował go 1808 r. kanonikiem metropolitalnym gnieźnieńskim. Był kanclerzem gnieźnieńskim 1815 r., kiedy Wielkopolska przechodziła znów pod panowanie pruskie; wkrótce potem powołany został na radcę szkolnego prowincjonalnego, przy królewskiej regencji w Poznaniu. Bulla de salute animarum 1821 r. połączyła dwie djecezje, gnieźn. i poznańską, pod rządem jednego arcybiskupa. D. 20 Marca 1821 roku zrzekł się kanonji włocławskiej i stanowczo osiadł w Prusach. Po Teofilu Wolickim, zmarłym 21 Gr. 1 82 9 r., wybrany administratorem archidjecezji, na tem stanowisku, w obec niezwykłych trudności, złożył dowody swoich zdolności do piastowania wyższych godności, ad. 8 Gr. 18 30 wydał list pasterski, w którym swoim rodakom odradzał udziału w powstaniu wybuchłem w Warszawie. Otrzymał konsekrację na arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznań, io Lipca 1831 r. I teraz okoliczności czasowe wytworzyły mu niezwykle przedmioty zajęcia. Sekularyzacja rozpoczęła się już i w prowincji poznańskiej; rozkaz gabinetowy z d. 31 Maja 1833 r. podciągnął pod nią pozostałe dotąd reszty instytucji zakonnych. Arcybiskup założył protestację, a gdy ta pozostała bez skutku, prosił o uwzględnienie niektórych potrzeb w kościołach i szkołach obu djecezji, której to prośbie chętnie uczyniono zadosyć. R. 1834 rząd usunął z seminarjum gnieźn. i poznańskiego księży misjonarzy, zastępując ich księżmi świeckimi, w części niemcami. Dla religijnego i moralnego podniesienia ludu, D. baczną zwrócił uwagę na duchowieństwo, na szkoły ludowe, wydał w tym przedmiocie wiele listów pasterskich, i objeżdżał djecezję. Niesłusznie niektórzy spór, z powodu małżeństw mieszanych, uważają za naśladownictwo i dopełnienie sporu kolońkiego (ob. Droste Viscbering); zaczął się bowiem o wiele wprzód niż spór w Kolonji i miał samodzielny, a zupełnie odrębny przebieg. Znane warunki, pod jakiemi daje się błogosła-