cielu młodego księcia do Chartres. Według ówczesnego zwyczaju, Dubois przyjął tonsurę, nosił obojczyk i nazywał się abbe; po śmierci Sainfc-Latfrenta mianowany został nauczycielem księcia. Dubois zaszczepił w swym uczniu zamiłowanie do nauk, a przez swe usposobienie wesołe i przyjemne opanował zupełnie swego wychowańca. Uprzejmość jego i swoboda umysłu zjednała mu żytizliwość’ całego domu Orleanów. Gdy książę ukończył nauki, Dubois zaliczony został do orszaku dawnego swego wychowańca, coraz też więcej, opanowywał umysł młodego księcia, psuł jego obyczaje, dowodząc, że cnota i występek są tylko czezemi .wyrazami. Dubois porzucił dawne, pozory poczciwości, puścił się na rozwiązłe życie i’* był uczestnikiem wszystkich orgji kSiędiii. W tymżo czasie pozyskał i względy LudJnka’XIV.za to , że udało iau saę skłonić :śwego wychowańca, wbrew woli jego rodziców, do zaślubienia pannyi de Dlois, naturalnej córki Ludwika XIV. KróLza tg przysługę-wynagrodził go opactwem Saint-Jusli. Wkrótce potem,. bo r. 1701, książę de .Chartres, po śmierci swego’ojsa, został księciem Orleańskim i piettiszym księciem krwi, mającym przed sobą widoki zostania rejentem królestwa, w razie śmierci Ludłrika XIV’, a podczas małoletjwści jego wnuka 1 .udwika XV. Anglja szukała przyjaźni młodego:, księcia i pozyskała ją za pośrednictwem Dubois, Książe Orleanu, zostawszy tejentem królestwa W Paźdz. 17 15 r., mianował Dubois radcą stanu i, tym Sposobem utorował mu .drogę do politycznej karjery. Pierwszą i główną zasadą polityki, której się . przez cale życie D. trzymał, byłó utayihanio ścisłej przyjaźni pomiędzy f rancją a Anglją. Wyprawiony przez rejenta jako ambasador do Łóudynu, potrafił sobie .zjet dnać przychylność króla Jerzego I ii skojarzył poczwórne przymierze “r. 17 18. Powróciwszy do Paryża, mianowany został ministrem spraw zagranicznych; poiitjka jego była zbiorem kłamstwa, podstępów i zepsucia. Pomimo swej nędzy moralnej ośmielił się prosić rejenta r.. łłfeó-o arcybiskupstwo w Cainbrai; I»nil angielski wstawił się z* nim. Rejent żartował sobie z zachcianek słego ulubieńca, jednakże : będąc sam bez wiary; a obawiając się znowu zgorszenia, ofiarował mu żądane arcybiskopstWO pod warunkieni, źe, sam znajdzie sobie .biskupa, który go zechce wyświęcić. Tressan, bp z Nantes, jalmiiżnik rejenta, ofiarował się z wyświęcenieni, lecz kardynał de NoailleS, arebp paryzki, nie pozwolił, ażeby święcenie,: to odbywało się w granicach jego djecezji. Konsekracja tedy odbyła się w wiosoe,. niedaleko od Paryża leżącej, a .należącej do djecezji Rouen, której bp był’ więcej pobłażliwym ni* kardynał de ŚoaiHes. Kardynał Rohan, w asystencji bpów z Nantes i Massillnna z Clermont, którzy tiie śmieli się opierać rejentojwi, konsekrował go na biskupa. D: nie zadowolnił jeszcze ąwej pychy i marzył o purpurze. „Jeżeli ten łotr’, powiedział rejent, zacznie mi się naprzykrzać o kapelusz kardynalski, każę go oknem wyrzucić.“ Pomimo tego rejent nie dotrzymał słowa i zaczął się starać w Rzymie o kardynalstwo dla swego Ulubieńca. Król angielski; eesarz Karol VI, dopomagali: w tej spranie rejentowi, a naifewizystko intrygi księdza Tencin, ambasadora fr&ircuzkiego przy Watykanie, wyjednały dla Dubois kardynalstwo od Innocentego XIII; który płacząc podpisał dekret nominacyjny i o Lipca 1.7(21 r. W rok później; 2 2 Sierp. 17.33 ii,, rejent mianował Dubois pierwszym ministrehi i, chociaż’ Ludwik XV w tymże roku doszedł do pełnoletności ’25 Paiźdz., Dubois pozostał na 8wem stanowisku aż do śmierci, zaszłej io Sierp. 1 723. Życie tego czło-
