Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 306.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

i Sejnach, parafjalne zaś przy każdym prawie klasztorze. Temi usługami zjednali sobie wielką miłość i szacunek u wszystkich stanów. Klasztory dominikanów tej prowincji posiadały miejsca następujące: Agłona (ob.), dawniej zwana Wyszków, lub Ruszona, w powiecie dynaburgskim, fundowała Ewa Justyna z Sieleckich, żona Deodata Szostowickiego, podskarbiego witebsk., r. 1700. Chołopienicze, albo Krzyiopol, w powiecie Mińskim, fund. Marcjan Chalecki, starosta nowosielski, 1 703 r., był tu krucyfiks Cudowny, od którego miejsce samo nazywano convent. Crucepolensis, zniesiony 1832 r. Choroszcz, fund. Mikołaj Stefan Pac, wojew. trocki, r. 1654, spłonął r. 1 704, odbudowany 1 766 r. przez Jana Kłem. Branickiego, hetmana w. koron., ma obraz Chrystusa Pana cudowny, od r. 1832 kościół jest probostwem świeckiem. Dereczyn, fund. kniaź Konstantyn Połubiński, kaszt, mścisławski, z żoną Zofją Sapieżanką, r. 1618, miał dwa obrazy cudowne, znieś. 1882 r. Druja, albo Sapieżyn, fund. Piotr Kazim. Kaczanowski, podczaszy bracław., r. 1697, znieś, w r. 1832 i na parafję bernardynom oddany. Duniiouńcze, fund. Elżbieta Izajkowska, żona Krysztofa Białozora, starosty upitskiego, r. 1683, kośc. i kl. wymurowany r. 1 7 73, w r. 183 2 miał 14 księży i 4 braciszków. Grodno, fund. Fryderyk Sapieha, podkomorzy witebski, 16 32 r., jeden ze znakomitszych klasztorów na Litwie, utrzymywał gimnazjum, znieś. 1832 r. Boszczew, fund. Mikołaj Tyszkiewicz, kasztelanie smoleński, r. 1692, kościół drewniany zbudowano 1 7 38 r., w r. 1 776 niejaki Głuchowski fundusz odebrał, a zakonnicy z krzyżem wyszli pieszo do Slonima. Jelna, fund. Zofja Marjanna z Olszewskich Odachowska i Anna z Mańkowskich Przesławska, obie wdowy, r. 166 7, znieś. 1832 r. Kalwarja, dawniej Gordy zwana, fund. Jerzy Tyszkiewicz, bp wileński, 1642 r., miejsce słynne na Żmudź i Litwę całą, dominikanie mieli tu probostwo i szkołę z 9-ciu nauczycielami, r. 1 8 32 było księży 13 i braci 2, a w. 187 3 zakonników 12. KUmówka, fund. Adam i Jan Jaskołdowie 1686 r., była i parafja przy klasztorze, kościół posiadał cudowny obraz N. M. P., kl. zniesiony 1832 r. Kniażyce, fund. Konstanty Władysław Pac, chorąży litew., 1681 r., znieś, roku 1832 i oddany na parafję świecką. Kowno, fund. Krysztof Białozor, marszałek upitski, r. 1641, w r. 1882 miał 7 księży. Krasnybór, w dawnym klasztorze mieszkali bazyljanie, którzy dla braku utrzymania opuścili, poczćm zajęli go bernardyni, a gdy i ci ustąpili dla tejże przyczyny, Konstancja z Dolskich Chreptowiczowa, wdowa po Samuelu, dała fundusz dominikanom i tych roku 1684 sprowadziła, znieś. 1820 r. Liszków, fund. Władysław Kosiło, wojski trocki, z żoną Krystyną Giblówną, r. 1694, odmurowany r. 1741, a po ostatnim rozbiorze Polski, fundusz przez rząd pruski zabrany i odtąd istnieć przestał klasztor, kościół zaś służy za parafialny. Merecz, fund. Krysztofa Stefanowicza, obywatela miasta, r. 1605, był tu cudowny obraz N.M.P.. w klasztorze szkoła i drukarnia, znieś. 1 83 2 r. Nieśwież, fund. Bazyli Bakanowski, podstoli smoleński, 1 6 72 r., ma obraz cudowny N. M. P., w r. 1832 było tu jeszcze 12 księży i 2 braci, oraz szkoły, w których 9 zakonników uczyło, potćm kl. zniesiony. Nowogródek, za czasów w. ks. Gedymina, około r. 1320, klasztor tu przeniesiony z Lubcza, gdzie go Andrzej Wasilewicz Kijan, bojarzyn kijowski, około r. 1250 fundował, uposażenie jego odnowione r. 1624 przez Krysztofa Chodkiewicza, koniuszego litew.; tu dominikanie od r. 1 79 7 do 1831 utrzymywali szkoły