III. Z okoliczności tej przysięgi, jaką duchowieństwo składać miało, wydał D. wiele rozpraw; gdy zaś w skutek odmówienia rzeczonej przysięgi wielu biskupów z urzędu-złożono, odłączył się od kościelnej jedności z tymi, którzy ją wykonali, i w wielu pismach stawał w obronie złożonych biskupów; między temi pismami było jedno łacińskie: De nupero schismate anglicano paraenesis ad exteros tam reformatos quam etiam pontijicios, qua jura episcoporum vetera eorumdemgue a magistratu saeculari independentia omnibus asserenda commendantur, Londini 1 7 04. Lecz gdy liczba złożonych biskupów, a przez Dodwella jedynie za prawych uważanych, coraz się bardziej zmniejszała, D. zmienił swoje zdanie i wrócił do jedności z biskupami, którzy miejsce wypędzonych zajęli, odmawiając jednocześnie złożonym biskupom prawa mianowania po sobie następców. Tymczasem usunął się do Cookham, wioski położonej między Londynem a Oksfordem, i w 52 roku życia pojął za żonę młodą córkę swego gospodarza z Cookham, której udzielał naukę religji. Z niej miał 10 dzieci, z których po jego śmierci, 7 Czerwca 1711 r., pozostało jeszcze 4 córki i dwóch synów (Henryk, autor w 1 74 2 r. drukowanego sceptycznego pisma: Christianity not founded upon argument, i Wilhelm, autor wielu teologicznych traktatów). Podczas swego odosobnienia oddał się historji, klasycznej literaturze i chronologji, i wydał słusznie cenione Annales Vellejani, Quintilianei, Statianei, ’Ihucydidei et Xenophontei, w których umieścił życiorysy rzymskich i greckich historyków, wydania dzieł Ksenofonta, rzymskich starożytności Djonizjusza z Halikarnassu, wiele właściwie chronologicznych traktatów, jak o cyklu Rzymian i Greków, rozmaite jeograficzue i archeologiczne badania. Prócz tego zajmował się także i teologją, i tak: r. 1698 napisał traktat o użyciu instrumentów muzycznych w kościele, r. 1701 list przeciwko zdaniu Tolanda o kanonie N. Testamentu, r. 17 02 traktat przeciwko mieszanym małżeństwom, r. 1 7 05 przeciwko kommunji w kościołach innego wyznania, a r. 1711 list przeciwko, według jego mniemania w średnich wiekach powstałemu, użyciu kadzidła podczas nabożeństwa. Lecz największą uwagę zwrócił na siebie jego paradoksalny pogląd o śmiertelności duszy ludzkiej. Już dawniej napisał on list o nieśmiertelności duszy przeciwko Henrykowi Layton, i zaraz w traktacie przeciwko mieszanym małżeństwom twierdził, że dusza ludzka z natury jest śmiertelną i dopiero, według woli boskiej, aby karę ponosiła, lub nagrodę otrzymała, z Duchem św. na chrzcie otrzymuje nieśmiertelność. Gdy go z tego powodu z wielu stron zaczepiono, dowodził swego twierdzenia w rozwlekłej listownej rozmowie (An cpistolary discourse etc. London 1706, 8), opierając się na Piśmie św. i Ojcach, a potém, według swej episkopalnej teorji, starał się uzasadnić konieczność powrotu wszystkich nonkonformistów i schizmatyków, do których zaliczył i katolików, do episkopalnego kościoła, a to dla tego, ponieważ po czasach Apostołów tylko biskupi i przez nich święceni kapłani mogą udzielać nieśmiertelność dającego Ducha. W Starym Test. nieśmiertelność duszy, życie wieczne i piekło znanemi nie były, a chociaż niektóre osoby, żyjące przed Chrystusem, nazywa Pismo św. świętemi, objaśnia się tćm, że dusze ich, odłączywszy się od ciała, w otchłani zostały ochrzczone i w Ewangelji przez Chrystusa, Apostołów i biskupów oświecone. Nauka o nieśmiertelności duszy dopiero przy końcu IV wieku miała się pojawić. Uczone imię Dodwella i wielkie jego oczytanie, pociągnęły za sobą liczne zbijania jego
