Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 254.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

ścjańskiej, choć nadaremnie próbował zaszczepić ją na zgnitćm drzewie pogaństwa. Że dobroczynność wtedy tylko jest płodną i błogosławioną, kiedy z ducha chrześcjaóskiego płynie, pokazuje niedostateczność wszystkich prób nowoczesnych zastąpienia jej przez dobroczynność publiczną i filantropijną dobroczynność stowarzyszeń świeckich niechrześcjańskich. Chrześcjańskie wieki średnie, pomimo swego feudalizmu i pańszczyzny, nie znały wszakże straszliwych dwóch chorób społeczeństwa nowożytnego: pauperyzmu i komunizmu. Dobroczynność chrzęść, ma za przedmiot całego człowieka, a zatćm nietylko doczesną i cielesną, ale i duchową jego potrzebę. Dla tego też skutek jej musi być inny, niż zimne, czysto formalistowskie jej załatwianie. Cf. artt. Majątek kościelny, Klasztory, Bractwa, Ubóstwo.
Dobrosielski Chryzostom, reformat, rodem z Wielkopolski, wstąpił do zakonu 1628 r., um. 1676. Zostawił w druku: Summarium asceticae et mysticae theologiae ad mentem D. Bonaventurae, Crac. 1655 in-12; z ed. ib. 1 703 in-8; Theologia ascetica ad mentem s. Bonaventurae, Crac. 1703 in-8; 2 ed. ib. 1731.
Dobrowski Józef, uczony lingwista, członek wielu towarzystw uczonych, ur. 5 Sierp. 1753, wstąpił do jezuitów 1 772 r.; po kasacie zakonu był nauczycielem dzieci lir. Nostitz, potćm dyrektorem seminarjum głównego w Ołomuńcu. W celu zbierania pomników literatury słowiańskiej, odbywał liczne podróże, f 6 Stycznia 1829 r. w Brunn. Z prac jego, które nas bliżej obchodzą, wymieniamy: Pragische Fragmenta hebraisch. Bandschriften (w Michaelis Oriental. Bibl. 1 777 XII 101); we Fragmentum Pragense Evangelii s. Marci (Pragae 1 7 78) D. zbija mniemanie, jakoby egzemplarz Ewangelji św. Marka, którego część jest w Wenecji, druga w Pradze, był autografem św. Marka; De antiguis Hebraeorum characteribus, Pragae 17 8 3; Scriptores rerum bohemicarum (zbiór dawnych pisarzy o historji czeskiej, D. wydał go wspólnie z Pelzel’em), t. I—II ib. 17 88 — 84, t. III ib. 182 9; De sacerdotum in Bohemia coelibatu narratio, cui constituliones concilii Moguntini Fritzlariae 1244 celebrati adnexae sunt, ib. 1 787; Vita Joannis de Jenczenstein archieppi pragensis tertii.. ex Ms. rokyczanensi coaevo, ib. 1798;. Beitrage zur Gesch. d. Kelchs in Bdhmen, ib. 1817; Cyrill und Method. der Slawen Apost., ib. 1828; Mahrische Legende von Cyrill u. Method, nach Handschriften, ib. 1826; Kritische Versuche die dltere bohmische Gesch. von spdtern Erdichtungen zu reinigen: I Borzrwoys Taufe (1808), II Ludmiła und Drahomir (1807), III Wenzel und Bolesław (1819). Pisał też rozprawy o czeskich przekładach Biblji (w Abhandlgen d.bóhm Gesetlsch. d. Wissensch., Praga 1785; w Michaelis Biblioth. Or. 1790 t. VII; w Neuere Abhandl. d.bóhm. Ges. d. Wiss. 1798, III 240..); dla De Bossi wypisywał warjanty hebrajskie bibl., umieszczone w Variae lectt. Vet. Test., dla Griesbach’a greckie, w Noc. Test. graec., 1 7 96, i wiele in. Prace na polu filologji i historji słowiańskiej ob. De Backer, Biblioth. X. W. K.
Dobrzyńscy bracia, zakon rycerski, ustanowiony w Polsce na początku XIII w., przez Konrada, ks. mazowieckiego. Najsroższe klęski dotykały Mazowsze, wskutek najazdów sąsiedniego ludu ziemi pruskiej, który uporczywie trzymał się pogaństwa. Postępowali w ślady św. Wojciecha: Bogumił, opat klasztoru w Łeknie, 1207 r., później nieco Krystyn (Christianus), zakonnik oliwski, pracując gorliwie nad krzewieniem religji