Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 237.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

213 — 218). Udał się przez Węgry i Neustadt pod Wiedniem, gdzie Eneaszowi Sylwjuszowi, bpowi Trjestu, złożył podarunki od kard. Zbigniewa, z listem tak piękną łaciną pisanym, że Eneasza zachwycił (List Dług. ap. Wiszniew. IV 117...; List Eneasza ib. III 325). Szczegóły z podróży jego do Jerozolimy mało wiadome; jest tylko list już po powrocie pisany do towarzyszów, jakich miał na okręcie, datowany z Krakowa 17 Maja 1451 r. (Wiszniewski IV 80... kładzie r. 1471 mylnie, gdyż w liście jest wzmianka o Elgocie (ob.), a ten um. 1452 r.). Zkąd inąd wiadomo, że wracał przez Wenecję i przepisać tam sobie kazał jakiś cenny rękopism (list ap. Wiszniew. IV 7 7); w podróżach też swoich wstępował nieraz do Assyżu (aliguoties a nobis ińsa; Dług. Hist. Pol. VII 7 28—9), i z Włoch przywoził rękopismy dzieł: Kurcjusza, Justyna, Sallustjusza, Liwjusza, jako też inne teologiczne lub historyczne pispa (Vita Dlugossi). R. 1451 jeździł D. z deputacją od szlachty małopolskiej do króla Kazimierza, będącego podówczas w Samborzu, żeby mu przypomnieć obietnicę przyłączenia Wołynia do Korony (Długosz, Hist. Pol. XIII 7 3); d. 10 Sierp. 14 53 r. był z magnatami polskimi w Wrocławiu, spotykając Elżbietę, córkę ces. Albrechta II, zaręczoną kr. Kazimierzowi, przy czem miał polecenie od kard. Zbigniewa zaprosić św. Jana Kapistrana do Krakowa (ib. XIII 121; cf. Liber benef. III 4 7 8). Niedługo potem wybuchła wojna z krzyżakami, D. zaraz na początku tejże wojny utracił swego opiekuna, kard. Oleśnickiego (f 1 Kwiet. 1455); ciosem tym tak został boleśnie dotknięty, iż go przechorowal (Vi ta Dl.). Mianowany przez kardynała egzekutorem testamentu, gorliwie spełnił jego wolę: uposażył i wykończył zaczętą pazez niego bursę (jerozolimską) przy uniwersytecie, a gdy ta się spaliła, jeszcze piękniejszą wystawił (ib.); wystawił także dom kanonicki (Lib. benef. I 188, 250). Z powodu zapewne, tej gorliwości w wykonaniu testamentu, krewni nieboszczyka uroili sobie jakieś do D’a pretensje (dokum. r. 1467 ap. Wiszniew. IV 81). Podczas sporów króla Kazimierza że Stolicą Apost. o kandydatów do bpstwa krakowskiego (ob.), D. za to, iż trzymał za Jakóbem z Sienna, a ogólniej biorąc, za wolnością i prawem Kościoła, skazany był na wygnanie, a dom jego kanonicki w obec króla zrabowany (1461 r.). Gdy Jakób zrzekł się praw swoich (1463), stronnicy jego do łaski król. powrócili (Dist. Pol. ad an. 14 60 — 63). D. stałością swoją i wiernością tem większy sobie zjednał u króla szacunek. R. 1464 udał się z innymi posłami do Torunia, dla układów z krzyżakami: obecność jego była tam wielce potrzebną, aby przed sędziami polubownymi historycznie wykazać prawa króla polskiego do ziem pruskich. Układy spełzły na niczśm; na żądanie zakonu jeszcze w t. r. (14 64) odnowione w Gdańsku, również musiały się odwlec (ib. XIII 826, 332 — 338. Cf. Scriptor. rer. pruss. lV 610, 612—16); w r. następnym (1465) znów kilkakrotnie do nich przystępowano, a zawsze bez skutku; D. we wszystkich brał udział, nawet wtedy, gdy inni dla zarazy poselstwa podjąć się nie chcieli (Hist. Pol. XIII 347, 350—353; Script. rer. prus. IV 624). W tejże sprawie jeździł do Wrocławia (146 6), żeby zbadać usposobienie względem Polski znajdującego się tam legata Pap. Rudolfa (Hist. Pol. XIII 364—6), następnie do Chełmna w Sierp. 1 4 66 r.; w Chełmży, we Wrześ. t. r. redagował traktat wieczystego pokoju między Polską a krzyżakami (Vita Dl.; cf. Dogiel, Cod. dipl. IV 173; Vol. leg. I 220; Hist. Pol. XIII 369). Pod-