Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 213.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
206
Dietrich.

na podstawie różnych dawniejszych pomników. Z tego żywotu Surius (De vit. SS. d. 5 Augusti) dał tylko fragmenty ks. 7 i 8; całkowicie zaś wydał Cuypers (ap. Bolland. Acta SS. Augusti t. I s. 562, cf. s. 361 i 370) i Martii t. I s. 656. — 2. z Monastyru (Theodoricus a Monasterio), † 1515 r. w Louvain, zwany także D. z Osnabrück (T. Osnabrugensis, v. de Osembruch) przez Trithemiusza (De Scriptor. eccles. c. 950), a przez Rudolfa Langen († 1519) chwalony pod imieniem Dietricha Cölde. D. należał do zakonu braci mniejszych obserwantów (bernardynów) i był gorliwym krzewicielem tejże reformy zakonnej w Niderlandach, jak gdzieindziej św. Jan Kapistran. Między ludem był w nader wielkiém poważaniu: kazaniami swemi nadzwyczajny wpływ wywierał. Zostawił popularne ascetyczne dziełko, p. t. „Zwierciadło chrześcjan“ (Spiegel christl. Leute). Żywot jego wydał Arnold Raisse (Raissius), kanonik w Douai: Vita R. P. Theodorici a Monasterio viri sanctitatis opinione clarissimi, 1631; reimpr. Monasterii 1636; Trudonopoli, ap. Schoofs, 1869. Cf. Evelt, Mittheilungen, w Zeitschr. f. Gesch. Westfalens, t. XXI 1861 s. 263... 296... 3. z Monastyru (Dietrich Kerkering), prof. uniw. kolońskiego, przez tenże uniwersytet wysłany na sobór konstancjeński, † przed r. 1425. Walch (Monumenta medii aevi, Gotting. 1757... fasc. 2 et 3) wydał tego D’a: Panegyricus d. 4 Julii 14 in Concil. Cmstantiensi dictus, i Panegyricus de infanda ecclesiae corruptione, miane także na soborze konstancjeńskim 16 Lut. 1416 r. — 4. de Niem, ur. w Nieheim (v. Niem), w Westfalji, abbreviator literarum apostolicarum od r. 1378, bp w Verdun r. 1395, zrezygnował to bpstwo r. 1398, przez Bonifacego IX przeniesiony na bpstwo w Cambray, lecz go nie obejmował i pozostawał w Rzymie; udał się 1414 r. z Janem XXIII Pap. na sobór do Konstancji i um. tamże r. 1417. Maimbourg (ob.) w wielu miejscach wytyka stronniczość w pismach D’a, i nawet Schröckh (Kirchengeschichte t. 31, 244) nie zupełnie go od tego zarzutu uwalnia, przyznając, że nietylko należał on do tak zwanych przyjaciół reformy XV wieku, lecz że pisał niekiedy gorzko i namiętnie. Napisał De schismate, czyli Historiae, qua res suo tempore durante perniciosissimo schismate inter Urbanum VI et Clementem antipapam eorumque successores gestae (a. 1378 — 1410) exponuntur, libri IV. Pierwsze 3 księgi wydane zostały 1-ód w Norymberdze 1532 f., następne wydania mają IV księgę, podzieloną na 6 traktatów, znaną p. t. Nemus unionis:—cura Sim. Schardii, Basil. 1560;—cum Commentar. Zabarellae et Jo. Marii Belgae, Argentor. 1629. Tekst we wszystkich wydaniach bardzo błędny. Wyjątki z tego dzieła znajdują się ap. Leibniz, Schriptor. Brunswic. t. II s. 50 (De gestis Ottonis due. Brunsvic.); ap. Goldast, De Monarchia imper. II 1376 (Exhortatio ad Rupertum Reg. ut Pontificum schisma exstirpet). Hardt (Concil. Constant. I pars 7 i pars 6) mylnie pod imieniem Piotra d’Ailly wydał 2 pisma tego D’a: De necessitate reformationis Ecclesiae in capite et membris, i De difficultate reformationis Ecclesiae in concilio generali. Inne pisma D’a są: Historia et vita Joannis XXIII Pont. Rom., wydana pod imieniem Jana z Niem przez Meibom’a (Francof. 1620 in 4), a powtórzona przez wnuka tegoż Meibom’a (Scriptor. rer. Germ. I 5); Vitae Pontificum Romanorum a Nicolao IV ad Urbanum V (1288—1389), z kontynuacją anonyma aż do r. 1418 i z dodaniem dziejów cesarzy; jest to dzieło ap. Eccard, Corp. scriptor. med. aev. I 1461... i ma epilog: „Finis Chronici Theodorici Niem... qui obiit et se-