Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 191.jpeg

wiznę Kościoła rzymskiego. Po śmierci Karlomana, Karol został władcą całego państwa Franków, kiedy tymczasem wdowa po zmarłym bracie, razem z synami, przeniosła się na dwór D-a, gdzie znalazła gościnne przyjęcie. Karol ożenił się także z córką D-a, lecz wkrótce oddalił ją od siebie, za co mszcząc się D., żądał od Pap. Adrjana I (772 — 795), aby tenże uznał za królów synów Karlomana. Papież sprzeciwił się temu i D. na nowo posiadłości kościelne zagarnął pod swoje panowanie. W tak ciężkiem położeniu Adrjan powołał na pomoc obrońcę Kościoła, Karola, króla Franków, który przeszedł Alpy, zwyciężył D’a, zatwierdził uczynioną przez Pepina darowiznę, z przyłączeniem jeszcze Spoletn, a sam przybrał tytuł króla longobardzkiego (773 — 774). Między 786 a 787 ksiąie Benewentu złożył także przysięgę na wierność potężnemu monarsze Franków. D. z żoną poprowadzony do Francji, z początku przebywał w Luttich, a później w Corvey, gdzie oboje życia dokończyli.—Anastasius, bibl. in vitis Pont.; Deutsche Gesch. von Philips Beri. 1834; Leo, Gesch. von Italien; Luden, Geschichte der Deutschen, Jena 1842. (Schrodl). J. N.
 Djabeł. 1. Nazwy. 2. Pochodzenie. 8. Działanie. 4. Na czem polegał jego upadek. 5. Stan złych aniołów po upadku. 6 Ich natura. 7. Zarzuty. I. Djabła inaczej zowiemy szatanem, złym duchem, lub czartem. Djabeł z greckiego 8tip&Xoę, znaczy oszczercę, kłamliwego oskarżyciela. Szatan jest wyrazem hebrajskim, znaczy przeciwnika, nieprzyjaciela, prześladowcę. Zly duch w naszym języku znaczy to, co wyraz łaciński z greckiego wzięty: daemon, daemonium, potęgę duchową wyższą, ale złą i szkodliwą. Wyrazy powyższe używają się już to w liczbie pojedyńczej, już w mnogiej. Z częstego użycia wyrazu djabeł, zły duch, w liczbie pojedyńczej, nie należy sądzić, że zly duch jest tylko jeden, bo tych duchów jest wiele. Używamy tego wyrazu w liczbie pojedyńczej pospolicie dla wyrażenia potęgi, mocy, działalności i wpływu szatańskiego; gdy zaś chcemy w szczególności mówić o złych duchach, używamy liczby mnogiej. 2. Bóg stworzył aniołów doskonałymi i, od pierwszej chwili ich istnienia, obdarzył ich łaską poświęcającą, aby tym sposobem trwając w jedności z Bogiem, doszli do tej pełności szczęścia, którąby z pewnością na zawsze posiadali (Ś. Aug. De Civ. Dei. libr. 12). Osiągnąć atoli ten cel mogli za pomocą wolnej woli. Wyższe te nad człowieka istoty duchowe, obdarzone były wyższćm poznaniem i silniejszą wolą, ale i im, bogato darami łaski obdarzonym, daną była możność odwrócenia się od dobrego, możność wyboru złego. I właśnie część aniołów, czyli duchów doskonałych i szczęśliwych, pod wodzą Lucyfera, swego książęcia, nie wytrwała w jedności z Bogiem, odmówiła Mu posłuszeństwa i za to została strącona z nieba, pozbawiona wiecznego szczęścia i na zawsze skazana: Bóg aniołom gdy zgrzeszyli nie przepuścił, ale powrozami piekielnemi ściągnionych do piekła podał na mękę, aby na sąd byli schowani (2 Petri 2, 4). Ten upadek aniołów Chrystus Pan stwierdził swoją nauką: Wy z ojca djabła jesteście, mówił do Żydów, a pożądliwości ojca waszego czynili chcecie. On był mężobójcą od początku i w prawdzie się nie został: bo w nim nie masz prawdy (Joan. 8, 44). Podobnież sędzia w dzień ostatni rzecze do potępionych: Idźcie odemnie przeklęci w ogień wieczny, który zgotowany jest djablu i aniołom jego.—Kto czyni grzech, z djabła jest, albowiem od początku djabeł grzeszy (1 Joan. c. 3 v. 8). Niemniej jasno