nie; zalecają w czasie należnym zjeżdżać na sądy i przy trybunale ciągle rezydować. Instrukcję tę, czyli raczej groźne memorandum, odebrał Mateusz Borzewski, opat lędzki i deputat*, z poleceniem, aby ją zakomunikował wszystkim kolegom. Z przytoczonych powyższych wyjątków okazuje się: i-o że bpi, wchodząc w skład stanów państwa rzptej (ordines regni), domagali się udziału w sądach szlacheckich tak, jak mieli go w senacie; 2-e że deputatów, wybieranych przez kapituły, uważali za swych zastępców, przeto i do spraw świeckich osób ci wpływać byli obowiązani; 3-e ponieważ trybunał miał zastąpić dawne świeckie sądy apellacyjne, przed królem odbywane, przeto te tylko sprawy osób duchownych i o te dobra kościelne w apellacji należeć do trybunału powinny, które da.wniej należały do króla; nie zrzekli się zatćm bpi swej juryzdykcji i sądów swych nie zamknęli. A więc i deputaci uczestniczyć nie mogli w sądach nieprawnie obranego forum.—b) Wybory deputatów duchownych. Tegoż jeszcze roku, w którym trybunał koronny był ustanowiony, zebrali się bpi do Piotrkowa w m. Październiku i odbyli synod, na którym przewodniczył St. Karnkowski, bp kujawski, w zastępstwie chorobą złożonego arcybpa Uchańskiego. Tu rozbierano sprawę elekcji deputatów duchownych i nominowano po kilku ze starszych kapituł, dodając potestację, że przez wybór tego rodzaju sędziów nie chcą zmieniać dawnej formy rządu rzptej, ani wprowadzać nowości, któreby szkodziły swobodom i przywilejom religji katolickiej. Na pierwszy raz między wybranymi ze stanu duchownego zasiadali biskupi, propter auctoritatem et assistentiam (mówi synod), t. j. Karnkowski, Kościelecki poznański, Pilchowski chełmski i Białobrzeski kamieniecki; z kapituł zaś wybrano: z gnieźnieńskiej kanoników 3, z lwowskiej l, z krakowskiej 2, z kujawskiej 2, z poznańskiej 2> z płockiej i, którym polecono stawić się w czasie naznaczonym. Nie wszystkie więc kapituły miały prawo wysyłania deputatów, ale tylko tak zwane principaliora. Później i innym tego przywileju udzielono. KonstJt. r. 17 75 stanowi, aby deputatów duchownych było tylko dziewięciu, jz kapituł: gnieźnieńskiej, krakowskiej, kujawskiej, poznańskiej, płowej, łuckiej, chełmskiej, kijowskiej i kamienieckiej. Biskupi ruscy greccy także swych posyłali tak do Piotrkowa, jak do Lublina (synod prow. J621). (J<ły Prusy przystąpiły do trybunału, pozwolono kapitule chełmińskiej przysyłać dwóch deputatów duchownych, z zastrzeżeniom, aby “ie więcej nad sześć osób duchownych, z Korony i Prus, głosowało * sprawach compositi judicii (Konst. r. 1589 Vol. leg. II cf. 126 9 tit. Sądzenie spraw). Synod prow. 16 28 przyznał kapitule chełmskiej prawo wybierania deputata, z warunkiem, aby ten przynajmniej na kadencji w Lublinie był obectym; w przeciwnym razie, miała kapituła utracić nadal przywilej wysyłania deputata. Kapitułę warmińską powołano do trybunału dopiero r. 1 764, a warszawską, porównawszy z katedralnemi, w ostatnich latach rzptej podobno głosu jej pozwolono (Tak twierdzi Jul. Bartoszewicz, Encykl. pow. t. XXV str. 626. W Voluminach legum o kapitule warsz. nie znajduję wzmianki). Pierwiastkowo nietylko członków kapituł, ale i opatów, lub innych duchownych wybierano. Synod łucki r. 158 9 życzy sobie, aby deputatem był zawsze kto z kapituły. Ale gdy prałaci i kanonicy tego urzędu przyjąć wzbraniali się, by uniknąć wielkich wydatków, synod prow. 16 28 r. dotychczasową praktykę niektórych kapituł w prawo zamienił, pozwalając wybierać opatów tejże
