Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 156.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

2 pierwsze księgi, które dochodzą do 1 759 r. Zostawił kilka sztuk teatralnych. Nienaruszając wierności należnej Kościołowi i zakonowi, zostawał w przyjaznych stosunkach z Nicolai, Gleim’em Klopstock’iem i t. d. Był człowiekiem łagodnego a gorącego serca, wykwintnego smaku, rzetelnej pobożności i prawości nieskazitelnej. Odznaczał się skromnością i gorliwością w wykonywaniu obowiązków swego stanu. Cf. Bander, Gelehrtes Bayern, t. I; Jorden, Lexicon teutscher Dichter u. Prosaisten; De Backer, Biblioth. (Haas).
Denk Jan, ur. w wyższym Palatynacie, byl nauczycielem w Norymberdze. Za sprzyjanie nauce anabaptystów usunięty z nauczycielstwa i wypędzony z miasta, udał się do Munzera, do Mulhausen; ale i tu niespokojny o siebie, gdy Munzer skończył życie na rusztowaniu, udał się do Strasburga, gdzie zawiązał stosunki z Hetzerem, jednym z pierwszych antytrynitarjuszów (ob.) protestanckich, otrzymał katedrę profesorską, na której się niedługo utrzymał: Bucer bowiem zarzucał mu błędy orygenistowskie i wydalił go z miasta. Rzeczywiście Denk wierzył w odrodzenie całego stworzenia, zaprzeczał wieczności kar piekielnych, utrzymywał, że złe duchy kiedyś będą zbawione. Bucer w publicznej dyspucie daremnie usiłował go przekonać. Ze Strasburga udał się D. do Bazylei, gdzie Oekolompadjusz miał go skłonić do odwołania powyższych błędów r. 1528. D. umarł t. r. z zazazy. Zwolenników jego denkjanistów zwano jeszcze demonjakami (daemoniaci), ponieważ jego katechumeni przed przyjęciem chrztu musieli się wyrzekać siedmiu złych duchów.
Dentrecolles (v. d’Entreeo lles) Franc. Ksawery, ur. w Lyonie o 5 Lut. 1664,^ wstąpił do jezuitów w Avignon 16 Wrześ. 1682 r.; od r. 1698 apostołował w Chinach, razem z o. Parennin, gdzie założył kilka domów misyjnych; na ostatku był przełożonym głównego domu jezuickiego w Pekinie; tamże f 2 Lip. 1741 r. Bardzo biegły w języku chińskim, pisał w nim dziełka apologetyczne i ascetyczne. Listy jego francuzkie, o stanie misji, jako też o wyrabianiu porcelany chińskiej, wylicza De Backer, Biblioth.
Denys Wilhelm, ksiądz i profesor hydrografji w Dieppe. Żyjąc w mieście nadihorskiem, świadek częstego rozbicia okrętów, z pobudki żywej miłości bliźniego zajął się pracą około ulepszenia żeglugi. Katedrę swoją zajmował z wielkim pożytkiem dla marynarzy; książę Vendome i Colbert wysoko go cenili. Um. ok. 1680. Zostawił dwa dzieła o żegludze morskiej. Cf.’Biogr. uniy.
Denzinger Henryk, syn prof. filozofji w Liege, a później historji w WUrzburgu, Ignacego D., ur. się 8 Paźd. 1819 w Liege, uczył się w Wttrzburgu (1836—41), gdzie wstąpił do seminarjum (1841); przez 4 lata zostawał w Collegium Germancium w Rzymie, gdzie 1844 otrzymał święcenie kapłańskie, a 1845 doktorat teologji; 1845 zosta! proboszczem w Hassfurcie, 1848 nadzwyczajnym prof. hermeneutyki i egzegezy N. Test., a od 1854 zwycz. prof. dogmatyki w WUrzburgu, 1865 konsultorem Congr. de prop. fide pro rebus orientalium i honorowym członkiem teologicznego fakultetu wiedeńskiego. Napisał: Kritik der Forlesungen des Professors H. Thiersch iiber Katholicismus u. Protestantismus, Wfirzb. 184 7; Ueber die Aechtheit des bisherigen Textes der lgnatianischen Briefe, ib. 1849; Enchiridion symbolorum et dejinitionum, guae a sumims Pontificibus et conciliis oecumenicis emanarunt, ib. 1853, 4 wyd. 1865;