Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 142.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

de Rescript. in 6, l, 3). Jednakże delegowany nie może subdelegować, czyli władzy, jaką przez delegację otrzymał, pr ełewać w całości lub w części na kogo innego; jest to zasada stanowiąca pewnik prawny, od której wyjmują się tylko delegaci Papieża i monarchów (w zakresie ich juryzdykcji), gdyż ci subdelegować mogą (C. Quum causam 62 de Appellat. X 2, 28, C. Super quaestionum 27 §. Si vero. de Off. etc. deleg. X 1, 29). Skoro delegowany wyrok w sprawie przez siebie wydany w wykonanie wprowadzi, lub do wykonania komu należy przekaże, władza jego ustaje (C. In literis 9 de Off. etc. deleg. X 1, 2 9). Również, jeżeli delegowany nie rozpoczął jeszcze korzystać z udzielonej mu władzy, to jest pierwszych pozwów nie wydał, a delegujący go umarł, władza delegowanego ustaje, gdyż, jak się wyrażają kanoniści, sprawa nie jest rozpoczęta: res adhuc integra; przeciwnie, skoro pozwy wydane zostały, czyli gdy res non est amplius integra, delegowany przez śmierć delegującego władzy nie traci (C. Relatum 19, C. Gratum 20 de Off. etc. deleg. X. I, 29). Jedna z reguł kancellarji (ob. art.) wskazuje, że nowo obrani Papieże zwykle zatwierdzają wszystkie delegacje, wydane w ostatnim roku życia poprzedników swoich. Przy rozpoczęciu sprawy, czyli przy wydaniu pierwszych pozwów, delegowany powinien dołączyć kopję aktu delegacyjnego, dla wylegitymowania się przed stronami, że posiada władzę (C. Cum in jure 31 de Off. etc. deleg. X 1, 2 9). Władza przez delegację nadana ustaje ze śmiercią delegowanego, jeżeli był jeden, lub jeżeli wspólnie z innymi miał sprawę przeprowadzić. Jednak, jeżeli reskrypt wydany został nie na imię delegowanego, ale na tytuł jego godności, t. j. jeżeli delegujący nie wymienił nazwiska delegowanego, ale zlecił mu czynność i władzę poruczył jako oficjałowi, prałatowi i t. p., wtedy zdelegowana władza przechodzi na następcę, tęż godność po zmarłym obejmującego (C. Uno 42, C. Q,uoniam 43 de Off. etc. deleg. X 1, 29). Jeżeli delegowany jest podejrzany stronom, może być zmieniony (C. Suspicionis 39 de Off. etc. deleg.). Miewa to miejsce wtedy zwłaszcza, gdy idzie o wprowadzenie w wykonanie pewnych reskryptów Stolicy Apost., które zwykle miejscowym biskupom djecezalnym do wykonania bywają przesyłane. Po zmianę delegowanego udawać się należy do datarji. Sobór tryd. (ses. 25 c. 10 de Ref.) zaleca, aby na synodzie prowincjonalnym lub djecezjalnym wybranych było najmniej czterech duchownych, posiadających odpowiednie kwalifikacje do pełnienia obowiązków delegowanych Stolicy Apost., iżby ich nazwiska do Rzymu przesyłane były i aby, skoro z nich który umrze, biskup z zezwoleniem kapituły innego na jego miejsce przeznaczył, dopóki następny synod nowego wyboru sędziów synodalnych nie dokona. Gdzie synody się nie odbywają, Stolica Apost. upoważnia biskupów do wybrania sędziów synodalnych i tym, oprócz biskupa, załatwianie spraw deleguje. Ponieważ każdy juryzdykcję duchowną, do urzędu swego stale przywiązaną, posiadający (ordinarius), może ją innym delegować, ztąd, oprócz delegowanych przez Stolicę Apost., są i delegowani przez biskupa. Lecz gdy Papież zwykle udziela delegowanym przez siebie władzę nietylko przeprowadzenia i rozpoznania sprawy, ale i władzę jej osądzenia, a nawet wprowadzenia w wykonanie wyroku, biskupi, jako bliżej stron interesowanych będący, rzadko poruczają delegowanym swoim wydanie wyroku w sprawie, ale poprzestają zwykle na udzieleniu im władzy do zebrania dowodów, rozpoznania i zaopinjowania sprawy, wyrok stanowczy sobie zostawiając. Naj-