Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 081.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

remu mają być wręczone. Oprócz datarjusza, lub prodatarjusza, jest subdatarius (poddatarjusz), drugi urzędnik datarji, nie nominowany ani zależny od datarjusza; jest on bowiem, jak i tamten, prałatem dworu papiezkiego, przez Papieża wybrany i dodany datarjuszowi do pomocy. On wypisuje treść ważniejszych próśb, trudność tych próśb u spodu notuje pod napisem: Cum Sanctissimo, co znaczy, że trzeba się o to z Papieżem rozmówić, i niekiedy sam, lub wraz z datarjuszem, Papieżowi interesa przedstawia. Jeżeli Papież łaski, o którą, jest prośba, udzielić nie chce, do subdatarjusza należy pod jej treścią napisać Nihil, albo Non plaoet Sanctissimo. W biurze jego znajduje się książka, w której zapisane są porządkiem dat udzielone przez Papieża laski. Służy ona do publicznego użytku. Subdatarjuszowi oddawane są do przejrzenia wszystkie prośby, prócz zaniesionych o udzielenie beneficjum, które zawakowalo skutkiem śmierci beneficjata, bo takie przechodzą do innego urzędnika, który się nazywa officialis per obitum, i jest od datarjusza zależny. Inni urzędnicy są: dwaj reoisores matrimonialium, którzy podania o dyspensy małżeńskie zaniesione czytają, rozbierają i uzupełniają; officialis panae datac, który notuje datę przedstawienia prośby w datarji i porównywa z sobą różne daty, bacząc, by w nich pomyłka nie zaszła; reoisor componendarum. opłaty (taksy) odbiera; officialis de missis, rejestra kontroluje; dwudziestu referentów i pisarzy. Oprócz interesów beneficjalnycli, należy do dataryi wyjednywanie i udzielanie dyspens od przeszkód jawnych (impedimenla publica) do zawarcia małżeństwa, jakoteż dyspensy od przeszkód jawnych do kapłaństwa (irregularitas publica). Benedykt XIV konstytucją swą Granissimum z d. 0 Gr. 1 74 5 r. szczegółowo określił, jakie interesa do datarji, jakie do sekretarjatn brewiów, a jakie do penitencjarji należą. Codziennie z rana urzędnicy datarji przygotowują interesa, które przez datarjusza mają być Ojcu Św. przedstawione, a on sam udziela łaski i zatwierdza to, co datarja przygotowała. Interesanci obowiązani są składać datarji, według stanu swego majątkowego i dobrej woli, opłatę, która się componenda nazywa, a z której uzbierany fundusz Stolica Apostolska obraca na cele pobożne, jak na wspieranie misji, zakładów dobroczynnych i t. p. Chociaż najwłaściwszą jest rzeczą prośby do datarji w języku łacińskim zanosić, jednak przyjmuje ona i w innych, jeżeli tylko są jasno, po prostu i zwięźle w stylu datarji napisane, t. j. jeżeli proszący wymienia swe imię, nazwisko i djocezję, jeżeli adresuje do Ojca św. i tytułuje Beatissime Pater, jeżeli po wymienieniu o jaką łaskę prosi, wskazuje, jakie powody skłaniają go proszenia o łaskę, oraz wymienia, gdzie i do kogo życzy sobie mieć odpowiedź odesłaną. Prośba tak napisana winna być przedstawiona biskupowi właściwej djecezji, który ją poświadcza i do Rzymu odsyła. Zwykle biskupi jednego kraju, lub jednej pro wincji kościelnej, mają w Rzymie swojego ajenta, który nadesłane prośby wręcza właściwym kancelarjom, a otrzymane od nich odpowiedzi biskupom odsyła. ’ X. A. S.
Daub Karol, ur. 1766 w Kassel, uczył się w Marburgu, gdzie 1791 został docentem, a 1 794 prof. filozofji i teologji, um. 18S6. Był to jeden z tych licznych w nowszych czasach teologów protestanckich, którzy swoją teologję chrześcjańską wykładają podług systematów antychrześcjańskiej filozofji. D. z biegiem czasu zmieniał swoją filozofję, idąc za jej kolejami od Kanta aż do Hegla. Odbija się to w jego pismach: ka-