Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 061.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

czycielem halskiego paedagogium, gdzie jako professor uczył do 18 70 r., dopóki choroba nie zmusiła go do złożenia urzędu. Gdy D. był studentem, racjonalizm, długo panujący w Halli, tracił swoją przewagę; obok Gesenjusza uczył tam Tholuck, i oba kierunki występowały pko sobie. D. był po stronie wierzących, ale spokojny, cichy, przylgnął on do historyka kościelnego Thilo, który stal w pośród dwóch stron walczących z sobą. Pod jego wpływem napisał D. swoją rozprawę doktorską: Tacjan apologeta 1835 r. Układając Hymny nabożne dla gimnazjów (1838 r.), z zamiłowaniem oddał się studjom hymnologicznym i liturgicznym, których owocem, oprócz małego Bukietu hymnologicznego, zebranego na polu starolacińskiej poezji kościelnej (Hymnologischer Bluthenstrauss etc. 184 0), był Thesaurus hymnologicus sioe hymnorum, canticorum, seguentiarum circa a. MD usitatarum collectio amplissima, t. I r. 1841; t. II (benedykcje, kantyki i antyfony) 1844; t. III (pieśni greckiego i syryjsk. kościoła); IV i V t. dodatki, 1855—6 r. Nadto, r. 1847—1855 wydał dzieło: Codex liturgicus eccles. unio. in epitomen redactus, I t. obejmuje liturgje katolickie, II t. luterskie, III t. anglikańskie, IV wschodnie. Jeograficzne podręczniki Daniela, Większy (3 wyd. 1871) i Mniejszy (26 wyd. 1871), wielkiej używają wziętości; mały jego Jeograficzny przewodnik (Leitfaden) przez niespełna 2 5 lat miał już 58 wydań, czego nie doczekała żadna podobna książka. Jak w życiu tak i w pismach swoich D. zachowywał się przyjaźnie względem Kościoła. W teologicznych pracach swoich: Theologische Controversen, 1843, i Wahrheit und Dichtung von unserm Herrn Jesu Christo, 184 7, broni znaczenia tradycji, pko protestanckiej wyłączności w odwoływaniu się na Pismo św. D. zamierzał wrócić pod koniec życia do Kościoła, ale choroba się rozwinęła, a katoliccy jego przyjaciele nie mogli się doń wówczas zbliżyć. Urn. 13 Wrz. 1871 w Dreźnie. N.
Daniel Jakób Ludwik, ur. 1 794, członek towarz. starożytniczego Normaadji, rektor akademji w Caen, bp Coutances i Ayranche od 1853, f 18 62 r. Napisał: Abrege chronolog. de Fhistoire uniuerselle, 1831, nom. ed. continuee par M. Ch. Marie, Paris 1861; Nouvel abrege chronologique, ib. 1847; Choix de lectures en prose et en vers extraites des classiąues franę. 1837, nom. ed. ib. 1864; Notice historiąue sur le college de Coutances, ib. 184 8; Principaux discours et mandements, ap. Mignę Collection des orateurs sacrós, 2e sćrie t. 16.
Daniel, bp winchesterski, należał do liczby uczonych, którzy za czasów Bedy zdobili kościół w Anglji. Z jego młodości wiemy tylko, że ją przepędził w klasztorze Malmesbury i że był złączony węzłem ścisłej przyjaźni z Aldhelm’em (ob.). Joan. Pitsei Kelationum histor. de reb. Angl. I 144, ad an. 744, ed. Par. 1619. Baleus, Illustrium Majoris Britanniae script. centur. I p. 5 3. Po śmierci biskupa Heddona 705 r., wielka djecezja Wessex podzieloną została na dwie: jednę, ze stolicą w Sherborn (później w Salisbury) król powierzył Aldhelm’owi; drugą, ze starożytną stolicą biskupią w Winchester—Danielowi (Beda, Hist. Eccl. c. V 18, ed. Steyeuson). W tej właśnie djecezji znajdował się klasztor Rhutscelle, w którym żył św. Bonifacy (ob.), którego biskup Daniel zachęcał do szerzenia wiary i dał mu 2 listy: jeden otwarty do całego chrześcijaństwa, do wszystkich królów i biskupów (Ep. S. Bonif. ed. Wilrdtw. ep. l.), i drugi zapieczętowany do Papieża Grzegorza II. Ten ostatni list zaginął. D. pisywał później do św. Bonifacego, dając mu roztropne rady, w jaki sposób ma