Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 060.jpeg

z Pisma Św.: w modlitwie mszalnej In spiritu humilitatis... po ofiarowauiu kielicha odmawia się z modlitwy Azarjasza wiersz (Dan. 3, 40); ztamtąd też jest introit i epistoła we Mszy wielko-czwartkowej; pieśń trzech młodzieńców śpiewa się na Laudes i we Mszy na Suche dni; historją Zuzanny w sobotę przed niedz. IV w. postu; o smoku we wtorek po Dominica Passionis. IV. K.
 Daniel, ihumen (opat) któregoś klasztoru ruskiego, może z okolic Czernichowa, ok. r. 1113 odbywał podróż do Ziemi Św. Opis tej podróży (p. t. Poiomnik, pątnik) wydal Sacharow (Putieszestwja russkich ludiej w czużija ziemli, 2e wyd. Petersb. 1 837 I 34). Norow porównał 80 rękopismów tej podróży i wydał krytycznie tekst z francuzkim przekładem, p. t. Pelerinage en Terre sainte de l’igoumene russe Daniel, Petersb. 1864.
 Daniel Gabrjel, jezuita, ur. w Rouen 1649, -jw Paryżu 1728 r., filozof i historyk. Przeciw systematowi Kartezjusza o wirowaniach napisał: Voyage du monde de Descartes (1 6 9 0); Nowelles difficultes proposees par un peripatecien a fauteur du Voyage du Monde de Descartes (16 93; także p. t. Suitę du Voyage du monde, 1696; w nowszych wydaniach oba dziełka: Voyage i Suitę de voyage połączone razem, p. t. Voyage du monde de Descartes, Paris 1701). Dziełka te tłumaczone były na język włoski, łaciński (1694), hiszpański, i angielski (1706). W obronie swego zakonu napisał przeciw Pascal’owi; Entretiens de Cleandre et cCEudore sur les Lettres au Provincial (16 9 4; także p. t. Reponse aut Lettres provinciales, 1696); przeciw Aleks. Noel: Lettre au II. P. Altiandre en faveur de la nouvelle Reponse aux Lettres prov. 169 7; II—X Lettre au R. P. Aleiandre, t. r. (razem przedrukowane p. t. Lettres theologiąues au R. P. Alexandre, ou se fait la parallele de la doctrine des thomistes avec celles de jesuites, Cologne 169 8); przeciw innym obrońcom Pascal’a: Lettre de M. l’abbe“** a Eudoxe touchant la nomelle apologie des Lettres prov. (1698). Prowadził też polemikę z Jackiem Serry (ob.) i innymi. Większą sławę zjednał sobie dziełami o historji francuzkiej: Dissertations preliminaires pour tme nourelie Histoire de France (1 6 9 6; przedruk w Leber’a, Dissert. relatives a Chist. de Fr. Paris 1838 t. I); Histoire de Fr. depuis fetablissement de la monarchie franę. dans les Gaules, avec des notes et des dissertations sur les divers points de cette histoire (tom I 169 6 in-4; całe dzieło w Paryżu i 713, 8 v. f.; w Amsterd. 1720, 16 v.in-l2; w Paryżu 1721, 7 v. in-4; ostatnie to wyd. powiększone dziejami Ludwika XIII i XIV; przedruk 1729, 10 v. in-4; nowe wydanie, pomnożone wielu rozprawami o. Griffet, mappami i rycinami, wyszło w Paryżu 1765 — 60, 17 V. in-4, i in.). „O. Daniel (w tej Historji) jest systematycznym, prostym, jasnym, dokładniejszym i bezstronniejszym, aniżeli powszechnie mniemają... Dzieło jego, pomimo niedostatków, jest jeszcze dziś najpełniejszym i jednym z najmniej niedoskonałych zbiorów historji francuzkiej“ (Walckenaer w Biographie Univers. t. X). Jeszcze więcej jest cenioną jego Histoire de la milice fram-aise (1721, 2 v. in-4), gdzie okazał dziwną znajomość taktyki wojennej. Wiele ze wspomnianych i innych polemicznych rozpraw D’a wyszło razem, p. t. Recueil de dwers omrages philosophigues, historiques, apologetiques et de critiąue, Paris 1724, 3 v. in-4. Ob. De Backer, Biblioth. X. W. K.
 Daniel Herman Adalbert, ur. 18 List. 1812 w Kóthen, uczył się w Halli teologji (protestanckiej), filol. i historji; r. 184S został nau-