dzi“ i niewiadomo jakim sposobem wraca na tron. Słowem, w r. 4 tekstu chald. opowiadanie jest więcej naturalném (Cf. Michaëlis, Oriental. Biblioth. IV 26...). Przy Dan. 4, 5. ś. Hieronim w kommentarzu czyni uwagę o wyrazie ahoren (postremo): exceptis 70 translatoribus, qui haec omnia nescio qua ratione praeterierunt, tres reliqui (Akwila, Symmach i Theodotion) collegam interpretati sunt. W kodeksie Chigi’ch rzeczywiście cały ustęp w tém miejscu (4, 3 — 6) opuszczony. Oprócz tego ś. Hieronim skarży się na zły przekład w 70; w kodeksie też Chig. przekład nędzny; kodeks ten jednak nie przedstawia czystego przekładu 70; w kilku bowiem miejscach, które ś. Hieronim wskazuje, tekst wygląda nieco inaczej, niż czytał tenże ś. Doktor (Cf. Michaëlis op. c. s. 10). § 13. D. chociaż był na dworze królów babilońskich i medo-perskich, jednakże prowadził życie świątobliwe, bogomyślne, dalekie od wszelkiego zepsucia. Współczesny Danielowi Ezechiel (14, 14 — 20) stawia go w liczbie trzech sprawiedliwych na ziemi, obok Joba i Noego. Satrapowie, którzy się sprzysięgali na zgubę D’a, nie mogli w nim nic złego dopatrzyć: „Nie znajdziemy (mówią) na Daniela tego żadnej przyczyny, chyba może w zakonie Boga jego“ (Dan. 6, 4. 5), i tej właśnie D’a wierności w zachowywaniu przykazań postanowili użyć na jego zgubę. Daniel zaś, chociaż wiedział co go czeka, jednak nie przestał modlitw swoich (6, 10). W całej księdze jego przebija się żarliwość o zakon Boży. Od samego początku był uważany za Proroka. Oddają mu to świadectwo: Nabuchodonozor, i królowa matka Baltazara. „Ma w sobie ducha bogów świętych,“ mówią o nim (Dan. 4, 5. 6. 15. 5, 11. 12. 14). „Duch Boży większy był w nim“ (ib. 6, 3), t. j. był prorokiem, posiadającym dar proroctwa w wyższym stopniu. Za takiego też był uważany przez współczesnych Żydów, jak widać z Ezechiela (28, 3. 14, 14 — 16), i przez późniejszych. Matatjasz machabejczyk (I Mach. 2, 59. 60) przywodzi z księgi Danielowej (3, 50. 6, 22) przykłady: Ananiasz i Azarjasz i Mizael, wierząc, z płomienia są wybawieni. Daniel w swej prostocie wybawiony jest z paszczęki lwów. Józef Flawjusz zalicza go do proroków największych: „Quod autem in hoc viro praecipua dignum est admiratione... ut prophetae escellentissimo ei contigit et viventi tam apud reges, quam apud populum gratioso et post obitum sempiternam memoriam consecuto. Libri enim ejus, quos conscriptos reliquit, etiam nunc apud nos leguntur, qui nobis certam fidem faciunt, quod Deus cum eo colloquia miscuerit. Non solum enim futura praedixit, quemadmodum alii prophetae, verumetiam tempus, quo eventura essent praefiniit“. Przytoczywszy następnie treść z Dan. r. 8 o monarchjach, mówi dalej: Haec omnia divinitus sibi demonstrata, scripto tradidit et posteris legenda reliquit, ut videntes eventum non discrepare a praedictionibus, Danielem mirentur ob tam insignem honorem illi a Deo habitum, simulque epicureorum error coarguatur, qui providentiam e vita ejiciunt, et Deo regimen rerum nolunt permittere &c. Antiquit. Jud. l. 10 c. ult. W ostatnich rozdziałach ks. X De Antiq. Jud. Flawjusz powtarza to, co jest w Dan. r. 1 — 8 i opowiada (l. 11 c. 8), że Aleksandrowi W., gdy przybył do Jerozolimy, arcykapłan pokazał w księdze Daniela proroctwo o nim, iż miał obalić monarchię perską (Szczegółowo o wiarogodności tego podania Flawjuszowego ob. Hengstenberg, Die Authent. d. D. s. 277 — 288). Przepowiednia zaś ta znajduje się w Dan. r. 8, 9, i 11. Widzimy więc,
