niec zawichrzeniom religijnym i 648 wydał tak nazw. typus. Edykt ten zakazywał wszelkich sporów w tym przedmiocie, a nieposłusznym zagrażał rozmaitemi karami: biskupom i księżom usunięciem od obowiązków, zakonnikom wygnaniem, zamożniejszym ludziom zabraniem majątków, a biedniejszym karami cielesnemi. Autorem typu był Paweł, patrjarcha kontpski. Papież Teodor i jego następca Marcin stanowczo zganili taki sposób zaprowadzania pokoju religijnego: pierwszy rzucił klątwę na patrjarchę Pawła, drugi zaś zwołał do Rzymu synod (649), na którym jednozgodnie (105 biskupów obecnych) typus, jako bezbożny i sprzeciwiający się czystej nauce Kościoła, został potępiony. C. dowiedziawszy się o uchwale synodu, takim uniósł się gniewem, że zalecił egzarchowi rawennateńskiemu, aby Papieża Marcina i opata Maksyma jako więźniów do Konstantynopola odstawił. Stawionemu przed cesarzem Papieżowi zrobiono zarzut o porozumiewanie się z egzarchą Olimpjuszem, który miał mieć zamiar utworzenia z Włoch niezawisłego dla siebie państwa, i skazano na wygnanie do Chersonezu, gdzie Marcin, ciężko trapiony, um. po 6 miesiącach. Jeszcze srożej postąpił sobie C. z opatem Maksymem, gdyż kazał mu wyrwać język i odciąć prawą rękę, a następnie posłał na wygnanie, gdzie ten gorliwy obrońca Kościoła um. w 82 roku życia (662). Podczas podróży po Włoszech (663), C. 12 dni bawił w Rzymie. Papież oraz duchowieństwo przyjęli go z honorami, a C. bogatemi podarkami starał się wzbudzić ufność ku sobie. Zdawało się, że przywrócona nareszcie została zgoda między nim i Kościołem. Jak wszakże nieszczerze postępował C., najlepiej przekonywa opieka, udzielana przez niego odstępczemu arbpowi Rawenny, Maurowi. Opuszczając też Rzym, zabrał z sobą nietylko miedziane dachy, z publicznych gmachów pozdejmowane, lecz nadto wiele kosztowności i skarbów. W Syrakuzie, ciężkiemi wyrzutami sumienia dręczony, życie zakończył z ręki jednego ze swych dworzan, który go w łaźni zamordował, 668. Zostawił trzech synów: Konstantyna IV, Herakljusza i Tyberjusza. J. N.
Constanz, v. Konstantius Jerzy, czech, ur. 1607 r. w protestantyzmie, przeszedł na łono Kościoła i wstąpił do jezuitów (1628); przez 12 lat pracował na missjach w kraju. Na żądanie arcybpa pragskiego rozpoczął nowe tłumaczenie Nowego Testamentu na język czeski, i nie dokończywszy um. w Pradze 24 Mar. 1673 r. Przetłumaczył z łacińskiego na czeski kilka pism znakomitszych ascetów; napisał gramatykę czeską i in. Ob. De Backer, Biblioth.
Constanzo (v. Constantius) Kamildi, ur. w Motta Bavolina, w Kalabrji, w 20 r. życia wstąpił do jezuitów (8 Wrześ. 1591); r. 1602 odpłynął na missje do Indji, zkąd wysłany do Japonji, pracował tam przez 9 lat. Wygnany, udał się do Macao. Przebrany za żołnierza, wrócił do Japonji r. 1621; w krótce schwytany, upieczony został przy wolnym ogniu 15 Wrześ. 1622. Należy do liczby 205 męczenników japońskich, beatyfikowanych 7 Lip. 1867 r. przez Piusa IX. Pisał w języku japońskim dziełka przeciw bałwochwalstwu, za wiarą chrześcjańską.
Consubstantialis, ὁμοούσιος, współistotny. Tym wyrazem Ojcowie soboru nicejskiego określili apostolskie podanie o stosunku Syna Bożego do Ojca. Arjusz (ob.), wojując sofistycznie subtelnościami (djalektycznemi, przenosząc niedorzecznie stosunki ludzkie w Bóstwo, twierdził, że musiała być przynajmniej jedna chwila, w której nie było Syna. Był
