klasztoru klunjackiego. Sława jego imienia ściągała do Clugny wielu zakoników, jego staraniem stanął nowy kościół, a klasztor znacznie został rozszerzony. Obok klasztoru zakwitła szkoła pod umiejętnym kierunkiem Odona. Regułę pilnie zachowywano. Codziennie 18 ubogich żywiło się u stołu klasztornego. Niektórzy zakonnicy, na sposób pierwszych anachoretów, mieszkali w chatach pod klasztorem. Odo dwa razy udawał się do Rzymu, powoływany przez Papieżów Leona VII i Stefana VIII; pośredniczył między Hugonem, królem włoskim, a Alberykiem, patrycjuszem Rzymu, w Rzymie zreformował klasztor św. Pawła extra muros. Rozmaite klasztory francuzkie poddały się pod zwierzchnictwo Clugny i rządzone były odtąd, z wyjątkiem kilku, przez przeorów zależących od opata klunjackiego. Tak powstała kongregacja klunjacka, która obejmowała wiele klasztorów we Włoszech i Francji. Po Odonie opatem został świątobliwy Aymard († ok. r. 965; ob. Mabillon op. c. p. 316), za którego Clugny wzbogaciło się licznemi nadaniami. Zaniewidziawszy, obrał sobie za koadjutora Mayeula (Majolusa), pochodzącego z Awinjonu. Majolus, poprzednio archidjakon w Macon, obrany został na arbpa Besançon, lecz godności tej nie przyjął i osiadł w Clugny. Po śmierci Aymarda wybrany na opata, kierował kongregacją do 994 r. Niestrudzony w pracy, posiadał jak na owe czasy niepospolitą naukę, płynną wymowę i ujmującą powierzchowność. Za jego opactwa nowe klasztory przyłączyły się do kongregacji. Majolus pozostawał w stosunkach z najznakomitszymi ludźmi, między innymi z Gerbertem (Sylwester II). Papieże i królowie okazywali mu szacunek, biskupi nazywali go swoim mistrzem, był rozjemcą królów i królem klasztorów. Pozostawał w stosunkach przyjacielskich z Ottonem I, jego żoną św. Adelajdą i Ottonem II; ostatniego nawet z matką pogodził. Żywot jego opisywali współcześni mu zakonnicy kluniaccy: Syrus Jotsaldus i Aldebaldus, jako też żyjący ok. r. 1090 Nagoldus, v. Nalgodus (ap. Bolland. 11 Maj.; ap. Mabillon l. c.). Pod Majolem i jego następcami: Odilonem r. 994—1049, Hugonem de Semur 1049—1109 i Poncjuszem (Ponce v. Pons) de Melgueil stało Clugny na najwyższym szczeblu potęgi. Jak Papież był głową kościoła, a cesarz najwyższym władcą świeckim, tak, można powiedzieć, opat klunjacki był jakby monarchą zakonnym. Pod reformę klunjacką i zwierzchność opata tegoż klasztoru poddawały się klasztory najznakomitsze: w samej Francji było takich przeszło 60, we Włoszech około 20, 38 w Anglji i Szkocji, 25 w Hiszpanji, 6 w Niemczech, w Polsce opactwo tynieckie. Liczba zakonników tej kongregacji wynosiła około 10,000 za Majola; później samych klasztorów liczono 2,000. Potomkowie rodzin najznakomitszych zaludniali opactwa i prioraty. W murach Clugny często gościli Papieże, królowie, książęta. Opat klunjacki pod owe czasy był wyrocznią monarchów, podporą Papieży, mecenasem nauk i sztuk. O Odilonie, ob. t. art. Opat Hugo, syn hrabiego Semur w Burgundji, dopomagał Leonowi IX i Grzegorzowi VII w trudnych walkach przeciw symonji i konkubinatowi; pośredniczył między Grzegorzem VII a Henrykiem IV; Filipa I skłonił do poddania się pokucie kościelnej; dwaj uczniowie jego byli Papieżami (Urban II i Paschalis II). R. 1089 Hugo rozpoczął budowę wspaniałej bazyliki, największej podówczas na świecie. Ta jednak pomyślność, a zwłaszcza bogactwa zakonu, przyczyniły się do rozprzężenia karności klasztornej. Następcą Hugona był Poncjusz de Melgueil, czło-
