Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 159.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
147
Cavedocni.Cavelli.

Cavedoni Celestyn, badacz starożytności i numizmatyk, ur. 1795 w Levizzano Rangone, w Modeńskiém, wstąpił 1809 do seminarjum w Modenie, a od 1816—21 oddał się nauce greckiego i hebrajskiego języka, r. 1821 został kustoszem gabinetu numizmatycznego w Modenie, r. 1847 bibliotekarzem. Przytém był od 1830—63 r. profesorem hermeneutyki biblijnej w uniwertytecie modeńskim. Pisał wiele w Bulletynie i Pamiętnikach archeologicznego instytutu rzymskiego. Z dzieł, oddzielnie wydanych, najwięcej rozgłosu miało napisane przeciwko Renanowi: Confutazione dei principali errori di Ernesto Renan nella sua Vie de Jesus, Modena 1863 (4 wyd. w 2 miesiącach). Wydał także Caselliego Numismatica biblica, Modena 1850 (na niem. tłum. przez Werlhofa, 2 cz. Hannov. 1855—56).

Cavelli Hugo, irlandczyk, reformat, ur. ok. r. 1571, profesor teologji, mąż uczony i świątobliwy. Przez Urbana VIII wyniesiony na prymasa Irlandji, gdy wybierał się w drogę, nagle † 22 Wrześ. 1626 r. Oprócz dzieł filozoficznych, wydał Scoti commentaria in 4 libros sententiarum, Antverp. 1620 3 v. f. W dziele tém zamieścił żywot Skota i apologję jego przeciw Abr. Bzowskiemu (w Annal.); a gdy za Bzowskim ujął się Mikołaj Jansenius, Cavelli napisał Apologiam Apologiae Scoti, i wydał w Paryżu 1623, pod imieniem swego ucznia Hugona Magnes.

Cayet (Cahier, Cayer, Caïet v. Cajetanus) Piotr Wiktor Palma, ur. r. 1525 w miasteczku Montrichard, prowicji Tourraine, we Francji, w religji katolickiej. Na uniwersytecie w Paryżu uczył się filozofji, teologji i prawa; tam także, zapoznawszy się z Piotrem Ramusem (La Ramée), przeszedł na kalwinizm; poczém jeszcze uczęszczał na uniwersytety niemieckie. Wróciwszy do kraju, był niejaki czas guwernerem Henryka ks. Béarnu (później króla Henryka IV), predykantem pod Poitiers, od r. 1584 kaznodzieją nadwornym siostry Henryka, Katarzyny. Du Perron nawrócił go i C. 9 List. 1595 r. złożył wyznanie katolickiej wiary, w obec grona profesorów uniwersytetu paryzkiego. Z początku otrzymywał pensję z kasy, przeznaczonej na wspieranie niezamożnych protestantów, wracających do Kościoła; później, jako biegły w językach: chaldajskim, hebrajskim, syryjskim i arabskim, otrzymał (1596) ekspektatywę na katedrę tychże języków w uniwers. paryzkim i objął ją (1599) po Janie Franc. Jourdain, a w r. 1600 otrzymał święcenie kapłańskie, † 10 Maja (v. 22 Lipca) 1610 r. Nawrócenie Cayet’a dało powód protestantom do oczernienia jego pamięci. Między innemi, zarzucano mu rozpustę i stosunki z djabłem, jakoby mu zaprzedał duszę i ztąd nabył takiej biegłości w językach wschodnich (D’Aubigné, Hist. univ. t. III l. 3 ch. 2): oskarżenia te odparł sam C. w Chronologie novenaire (ad an. 1595), w przetłumaczonej z niemiec. książce L’histoire prodigieuse et lamentable du docteur Faust (Rouen 1604) i w innych. Po nawróceniu swojém w ciągu 15 lat napisał 35 traktatów polemicznych, lub irenicznych, które wylicza szczegółowo Niceron (Mémoires des hommes illustres, t. 35 s. 386), między innemi: Les tromperies des ministres, qu’on appelle... la tyranie qu’ils exercent contre leurs compagnons (O oszustwach tak zwanych ministrów [protest. relig.]... o tyranji, jaką wywierają na swych towarzyszach), Paris 1597. La condamnation de Calvin par lui-même (Potępienie Kalwina przez niego samego), Paris 1597, i in. Ob. Räss, Die Convertiten, IV 268...X. W. K.