ski, choć za głosem jego poszła tylko Wenecja, udał się do Ankony, aby ztamtąd kierować wyprawą, zamierzył najprzód wysłać do Peloponezu Carvajala. Kardynał, pomimo późnego wieku i nadwątlonego zdrowia, przyjął ten rozkaz z młodzieńczym zapałem, mówiąc: „Pars haec vitae ultima Christo neganda non est,“ i natychmiast podążył na pomoc Raguzanom, zagrożonym bardzo przez Turków. Po Piusie II († w Ankonie 15 Sierp. 1464) nastąpił Paweł II. Ten w wielu ważnych kwestjach szanował radę Carvajala: za jego też zdaniem Papież uroczyście ogłosił detronizację Podiebrada (1466 r.). C. zostawił dzieła: Defensio Sedis Apostolicae; Relatio compendiaria legationum suarum; Epistolarum volumen; Orationes sacrae et profanae. Cf. Pii II Comment.; Card. Papicnsis Epp. et cann.; J. Cochlaei Hist. Hussit.; Balthasar Porregnus, Elogia cardin. Hispan. Jos. Palatii Fasti Cardinales, II 253; Eggs, Purpura docta l. III p. 134. — 2. Bernardyn, synowiec poprzedniego, ur. 1456 w Placencji, był z kolei biskupem Astorgi, Badajozu, Siguença Placencji i Kartageny, 1493 kardynałem i nuncjuszem w Hiszpanji, spowodował 1511 sobór pizański, za co przez Pap. Juljusza II ekskomunikowany, przez Leona X jednak, gdy na soborze lateraneńskim winę swoję przyznał, do poprzednich godności przywrócony, służył następnym Papieżom: Adrjanowi VI i Klemensowi VII w ważnych sprawach; um. 13 Gr. 1523, jako kardynał biskup Ostji. Był niepospolitym mówcą.
Caryophilus Jan Mateusz, arcbp Ikonium; ur. na wyspie Korfu, um. w Rzymie ok. 1636. Kardynał Franciszek Barberini, synowiec Urbana VIII, zachęcił go do wydania prac swoich: 1) Confutatio Nili Thessalonicen. gr. lat. Paryż 1626; 2) Vita s. Nili junioris, tłum. z grec., Rzym 1624; 3) po raz pierwszy wydał z rękopismu watyk. Listy greckie Temistoklesa, z tłum. łacińskiém, Rzym 1626; 4) Caldae seu aethiopicae linguae institutiones, Romae 1630; 5) Refutatio pseudo christianae cathechesis editae a Zacharia Gergano graeco, gr. lat. Rzym 1631; 6) Censura confessionis fidei, seu potius perfidiae calvinianae quae sub nomine Cyrilli patriarchae Constplitani edita circumfertur, Rzym 1631 (ob. Cyryl Lukaris); 7) na język syryjski przetłumaczył Katechizm Bellarmina, Rzym 1633.
Casa Jan della, poeta i jeden z najwykwintniejszych pisarzy XVI w., ur. 28 Czer. 1503, uczył się w Bolonji i w Padwie; w Rzymie prowadził życie naganne, ale się wkrótce nawrócił, wstąpił do stanu duchownego, r. 1541 został komisarzem papiezkim we Florencji, r. 1544 arcybiskupem Beneventu i nuncjuszem w Wenecji; przy Pap. Pawle IV był sekretarzem stanu; um. 14 List. 1556. Najgłośniejszém z dzieł jego jest Galateusz (Galateo ovvero de’costumi, Flor. 1560), tłumaczony na różne języki i wielokrotnie wydawany. Najpełniejsze wyd. jego poezji, listów i rozpraw jest weneckie 1752, 3 t. in-4. Protestanci, gorsząc się kilku jego wierszami miłosnemi, za młodu napisanemi, posunęli tak dalece swoję żarliwość, że przypisali mu ohydny i nędzny jakiś poemat łaciński, którego tytułu nawet przytoczyć bez obrazy wstydu nie można. Cf. Biogr. univ. N.
Casal Kacper, portugalczyk, augustjanin, teolog; w Koimbrze wykładał teologję na uniwersytecie ok. r. 1542; bp najprzód funchalski na Maderze, a po r. 1557 w Koimbrze. † 1585 v. 1587 r. Dwa razy jeździł na sobór trydencki. Pisał szczegółowy bardzo traktat o usprawiedliwieniu przez łaskę: (De quadripartita justitia ll. 11, Venet. 1563 4 t.);
