Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 614.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
597
Brewjarze.

W oktawę św. Andrzeja nie było Te Deum na jutrzni; św. Łucję, gdy przypadła w niedzielę, antycypowano na sobotę, a św. Tomasza Ap. na poniedziałek; św. Ambrożego bisk. obchodzono 4 Kwietn. i po nim pomieszczono officium, czyli Commune ss. tempore paschali. Suffragjów przez cały ten czas nie mówiono; na jutrzni zaś jeden tylko nokturn o trzech psalmach i lekcjach, z których dwie z żywota, trzecia de homilia. Potém idzie officium o św. Wojciechu. Św. Zygmunt, patron katedry, ma swoje officium paschalne z oktawą. Św. Erazm (3 Czerw.) w katedrze był duplex, dla relikwji ręki tam przechowywanej; inne zaś kościoły za miastem obchodziły go jako semiduplex i tylko do południa świętowały. To officium pierwsze, położone po czasie paschalnym, z 9 lekcjami. Uroczystość Wniebowzięcia N. M. P. odprawia się z całą oktawą de B. V., tak samo Narodzenia N. P. Po św. Michale 29 Września położono uwagę, że w tym dniu dusze zmarłych polecają się śś. aniołom, dla tego mówią się po komplecie nieszpory żałobne, a nazajutrz, po jutrzni o ś. Hieronimie, wigilje o zmarłych. W uroczystość WW. ŚŚ. i przez oktawę nie ma zwyczajnych suffragjów, bo modlitwa officium odnosi się w ogóle do wszystkich duchów uwielbionych. Benedykcje na lekcjach jutrzni są temu tylko świętu właściwe, bo 1-a o Trójcy Św., 2. o N. P., 3. o aniołach, 4. o patrjarchach, 5. o Apostołach, 6. o męczennikach, 7. o wyznawcach, 8. o dziewicach, 9. z homilji. Ósmą lekcję czytał chłopiec ze szkoły. Zaduszki w dzień następny; gdy śpiewają nieszpory żałobne, odzywają się wszystkie dzwony; po nieszporach procesja z czterema stacjami. Na godzinach mniejszych w dniu tym jest także za zmarłych w ten sposób, iż zamiast Deus in adjutorium, zaczyna się od słów: Oremus pro omnibus fidelibus defunctis, antyfona Absolve, po niej zaś psalmy zwyczajne czytają się tonem zniżonym, kończąc każdy: Requiem aeternam, zamiast Gloria Patri. Po psalmach antyfona, wiersze i modlitwa za zmarłych. Św. Marcina obchodzono z oktawą. Na św. Linie i Saturninie kończy się brewjarz, a następują: Regule generales seu notabilia Rubrice ecclie plocen. Tu między innemi powiedziano, iż w wielki czwartek i sobotę pogrzeb umarłego być może, choć się Msza i wigilje nie odprawiają, ani dzwonienie i procesja pogrzebna, tylko mówi się zniżonym głosem: Christus factus est pro nobis obediens etc. i grzebie się umarłego. W wielki piątek i niedzielę wielkanocną wcale się pogrzeby nie odprawiają. W niedziele po-wielkanocne, aż do dni krzyżowych, było officium de dominica, bo te opiewają jeszcze chwałę Zmartwychwstałego, więc święta, przypadające na nie, przenoszą się na dnie tygodnia: nawet św. Marek z procesją idzie dalej. Dedykację obchodziły wszystkie kościoły djecezji z katedrą po św. Michale. — Brewjarz włocławski mniej ozdobnie wydany i nie tak starannie jak płocki. Po kalendarzu, bez żadnych objaśnień i rejestrów, rozpoczyna się psałterz. Tu na jutrznię niedzielną w 1 nokturnie 14 psalmów, w innych nokturnach po trzy. Na końcu laudes antyfona o N. P. Ave Stella matutina etc., z oracją Interveniat pro nobis, co też mówiono i po innych godzinach kapłańskich, oprócz czasu wielkanocnego i uroczystości Nawiedzenia N. P., gdyż wtedy zastępowała ją antyfona Regina coeli. Pryma w niedzielę o 9 psalmach, z symbolem św. Atanazego, z preces długiemi, zupełnie różna od dzisiejszej. Inne godziny mniejsze, jak teraz prawie. W Completorium nie ma Confiteor, a zaczyn[1] się dopiero od Converte nos Deus; ma też różne Capitulum, złożone

  1. Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku; powinno być – zaczyna.