stronę przeciągnęli wszystkich. Nie mniej bezowocne były pisma Brenza przeciw teologom saskim. Nareszcie był Brenz i na colloquium odbytém w Worms 1557 r., w celu połączenia katolików i protestantów, i na konferencji w Saverne, w Alzacji, 1562 r., na którą, w celu zjednania sobie książąt protestanckich, przybył kardynał Gwizjusz, z wielu innemi znakomitościami francuzkiemi. Br. um. 1570 r. w Stutgardzie. Po śmierci Lutra, Brenz z Melanchtonem mieli największą powagę między teologami wyznania augsburgskiego. Był on w istocie uczonym i w ogóle nader umiarkowanym w sporach. Zarzucano mu, że będąc doradcą księcia wirtembergskiego Krzysztofa, mieszał się w nieswoje sprawy. Większą część jego licznych pism, po łacinie napisanych, ogłosił syn dr. Jan Brenz, prof. teologji w Tybindze, w 8 t. in f. Wyliczenie wszystkich jego dzieł znajduje się u Fischlina, Memoria theolog. Wirtemb., Ulm 1710. Cf. Adamus, Vitae Germanorum theolog. pag. 436, Norim. 1735; Cammerer, Jos. Brenz, der würtembergiche Reformator, Stutg. 1840; Jul. Hartmann i K. Jäger, J. Brenz nach gedruckten u. ungedruckten Quellen, 2 t. Hambg. 1840. Ostafi Trepka, jurgieltnik księcia pruskiego, przełożył na język polski Brenz’a Katechizm, to jest zupełna nauka chrześcjańska, w Królewcu 1556 roku. (Brischar). K. R.
Bretkun Jan (Bretkuns Janus), luteranin, pastor w Labiau, a później w Królewcu do 1602 r., uważany za pierwszego autora drukowanej po litewsku książki: Postylli, 1591. Tłumaczenie jego Biblji nie było drukowane, ale korzystał z niego superintendent królewiecki Borowski, przy wydaniu nowego tłumaczenia litewskiego 1816 r.
Bresciani Antoni, ur. w Ala (Tyrol włoski) 24 Lipca 1798 r. Wstąpił do zakonu jezuitów w Rzymie 1824 r. Można jego rodzina tyle robiła starań, aby go z klasztoru wydobyć, że dopiero sam cesarz austr. Franciszek I musiał swoim reskryptem przeciąć stawiane młodzieńcowi przeszkody. Był nauczycielem w Turynie, Genui, Modenie i w Propagandzie rzymskiej. Roku 1835, opatrując zarażonych tyfusem i cholerą, nabawił się choroby, na którą cierpiał wiele przez trzy lata. Wówczas to napisał moralne dla młodzieży dzieła: 1. „Sztuka ustawicznej radości“ (L’arte di goder sempre, Roma 1836). 2. „Napomnienia Tionidesa“ (Ammonimenti di Tionide, Modena 1838; wychodziły także p. t. Mezzi per conservare il frutto delia buona educazione ricevuta in collegio, Roma 1838), których dalszym ciągiem są: 3. „Rady dla zamyślających o małżeństwie“ (Avvisi a chi vuol pigliar moglie, Modena 1839). Imię Tionidesa Nemezjana sam autor nosił jako członek akademji de’Arcadi. 4. „Listy o Tyrolu niemieckim“ (Sopra il Tirolo tedesco etc. lettere descrittive, Parma 1840, Modena eod. an.). 5. „Próba niektórych głosów toskańskich“ (Saggio d’alcune voci toscane d’arti, mestieri e cose domestiche, Modena 1839, przedrukowane w Scelta di elegantissimi autori t. IX). 6. „Żywot młodzieńca egipskiego Abulkera Bisziara“ (Vita del giovane egiziano Abulcher Bisciarah, Roma 1838) i kilku innych wychowańców Propagandy (Vita del.... Bisciarah. Biographia di Reginaldo Mac-Isaac, di Nicolo Maticola Ballovich, e di Gio. Artarian, Torino 1840). 7. „Ćwiczenia duchowne,“ przekład z Bellecjusza (Esercizii spirituali secondo il metodo di S. Ignazio Loiola, Torino 1842). W czasie rewolucji r. 1848 i 1849 ukrywał się w Rzymie, w domu s. Hieronima delia Carita, zupełnie oddany nauce. Tam napisał 8. 2 tomy „O wyspie Sardynji.“
