Controwersya albo sporka o dwóch artykułach wiary katolickiey. To jest: o wzywaniu świętych i o pożywaniu Eucharystyey świętey pod jedną tylko osobą, naprzeciwko wszystkim utrakwistom, Krak. 1630. Nadto, zostawił kazanie o siedmiu słowach Pana Jezusa na krzyżu, Krak. 1633, i prace teologiczne: Assertiones theologicae ex Joanne Duns Scoto, Krak. 1620. Conclusiones ex doctrina Scoti collectae de Sacram. in genere et de tribus in specie: De Baptismo, de Euchar. de Poenit. 1620 r. Exercitia spiritualia omnium religiosorum usibus accommodata, Krak. 1622. Dzieło to napisane po włosku, przez Jakóba Bagnacaballensis, jenerała franciszk., przetłumaczył B. na łacinę i na język polski (Jocher, t. 3 p. 6).
Braulion święty, Braulius v. Braulio (18 al. 26 Mar.), biskup Saragossy (627—646 r.). Przypisują mu powszechnie dwie bjografje: Vita S. Aemiliani (przezwanego Cucullatus, zakon, hiszpań., † 564 v. 574, ap. Mabillon, Acta SS. O. S. Ben. saec. I s. 205), razem z hymnem na cześć tegoż świętego (ib.), i Vita S. Leocadiae Teletanae Virg. († 304, ap. Surium, De Vit. SS. 9 Decemb., ap. Florez, Espańa sagrada IV, inne wyd. Cf. Fabricii, Bibl. lat. med. pod w. Braulio; ob. Nicolai Antonii Vet. Hispan. V 279). S. Ildefons (De scriptorib. eccl. c. 12) liczy go do sławnych kanonistów (clarus canonibus); a św. Izydor sewilski dedykował mu swe dzieło: Origines. Braulion redagował kanony synodu szóstego toletańskiego r. 638. Zostawił też spis (Praenotatio) dzieł św. Izydora sewilskiego (wyd. Grial, w Opp. Isidori. Matrit. t. I), Elogium Isidori i dwa listy do tegoż (wydawane przy Opp. s. Isidori). Szczegóły o życiu św. Brauliona zebrali Bollandyści (Acta ss. 18 Mart.). X. W. K.
Brazylja, łącznie ze swojemi stepami i lasami pierwotnemi, zajmuje większą część południowej Ameryki, a odkrytą została prawdopodobnie przez Marcina Behaim. R. 1500 przybył do niej portugalski admirał Cabral, w towarzystwie Ameryka Vespucjusza, objął kraj w posiadanie, w imieniu Portugalji, zatknąwszy krzyż na brzegu i nadając krajowi nazwisko Santa Cruz. Krajowcy z przyjazném zajęciem przyglądali się nabożeństwu Portugalczyków, którzy to uważali za dobrą przepowiednię. Według starego podania, już apostoł Tomasz miał przybyć do Brazylji. Pierwszymi missjonarzami byli tam portugalscy zakonnicy, reguły św. Franciszka, którzy jednak, jako męczennicy, padli ofiarą ludożerczych krajowców. R. 1549, za Jana III, dowódca Souza sprowadził jezuitów (którym przewodniczył o. Emmanuel Nobrega) do Bahia, czyli San Salvador. Ci z wielkiém usiłowaniem pokonali trudności na drodze im stojące, bo nawet nowo nawróconych musieli strzedz od nałogu ludożerstwa. Jezuici gromadzili dzikich do wiosek i w własnych domach wychowywali młode pokolenia. Mianowicie w prowincji San Paulo missje jezuitów obudziły nowe, samodzielne życie, i dotąd jeszcze prowincja ta odznacza się pracowitością i poczuciem godności ludzkiej. Już od początku jednak gorszące postępowanie Portugalczyków szkodziło powodzeniu missji. Nadto, trzeba było walczyć i z sekciarzami. Nad rzeką św. Januarjusza (Rio Janeiro) usadowili się francuzcy kalwini, wypędzili ich jednak Portugalczycy. Jezuitę Ignacego Azevedo, z 40 towarzyszami z jego zakonu, w przejeździe do Brazylji napadł hugonota Soria i wszystkich wrzucił w morze, majtków tylko oszczędziwszy. Wiadomo, że św. Teresa miała widzenie uwielbienia Azevedo i jego towarzyszy, w tej samej chwili, gdy ci palmę męczeństwa otrzymywali. Jeszcze dwa razy powtórzyła się podobna zbro-
