Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 486.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
469
Bollandyści.

sed verus eius natalis agitur, quando in Appendicibus Maji relatus est III Maji. Z kategorji praetermissi (opuszczeni) wypisujemy kilku, bo to będzie zarazem próbką krytyki bollandystów i niezmiernie rozległego oczytania: np. 1y. Fizenus jezuita, w Historia Leodiensis ad an. 450 podaje, że Serenus Episcopus żył w V w., że był obecny w Jerozolimie przy znalezieniu relikwji św. Szczepana, pochowany w klasztorze hastarjeńskim nad Mozą, w Belgji, i że ma tytuł świętego. Powołuje się on na Molana (Natales Sanctorum Belgii, Lovan. 1595), jakoby ten o św. Serenie mówił pod d. 7 Czerwca. Na co Papebrochius taką czyni uwagę: Ego hactenus tale nihil potui reperire in operibus Molani. Rayzzius in Hierogazophylacio Belgico de isto monasterio (Hastariensi) agens, nullius cultus meminit, neque Sanctum appellat; solum ait, in medio templi monumentum extare, antiquitate venerandum, additis hisce versibus: Serenus, Stephani referens, a limine sacro Reliquias, aede hac, praeventus morte, quiescit. Ubi nec Episcopus dicitur, neque inventioni corporis (S. Stephani) adfuisse, et Hasteria (klasztor) non satis probatur esse tam vetusta. 2gi, o św. Eugenji w Mans: „S. Eugenia, Virgo Cenomanensis, in formice subterraneo Ecclesiae S. Victoris, miraculis clara circa surdos, ac propterea appellata S. Ouyne.“ Tak podaje Ant. Corvaserius, we wstępie do Episcopi Cenomanenses str. 18.; a Arturus (w Gynaeceum) naznacza jej ten dzień (7 Czerw.); lecz boll., nie mając innych dowodów, opuścili tę świętą, dodając: Poterit de ea semper agi quando certiora Monumenta de miraculis acceperimus, et forsan dies natalis, aut alius quo honoratur potissimum, aliquando indicabitur. Quod ad vulgare nomen attinet, tam ipsum potuit absque ullo ad auditum curandum respectu, formari ex latino Eugenia, quam ex Eugendo formatum est S. Oyan: sic autem formatum potuit dedisse occasionem surdis ipsam Sanctam invocandi, cuius nomen jam habet affinitatem cum sensu ab eis requisito. 3ci przykład, świętego opuszczonego: przy Regula et Constitutiones ord. Praedicator. (Romae. 1615) jest Indiculus Beator. Martyrum ord. Praed., gdzie nadmieniono, że Frater Berengarius Archiep. Cracoviensis, in latere dextro accepto vulnere, victor migravit in coelum. Także Ferrarius w Catalog. General. pod d. 7 Czerwca podaje: In Polonia B. Berengarii Ep. Cracovien. et Martyris. Bollandyści czynią taką uwagę: „Verum latet hic aliquis error: quia inter omnes Cracovienses Episcopos nullum fuisse Berengarium, constat ex accurato Catalogo, per Christophorum Kotski et Joannem Cesarium collecto, Cracoviaeque sub annum 1633 excuso [1]. Deest etiam nomen eius in Triumpho Martyrum eiusdem Ordinis, a Joanne Rechac, anno 1650 edito, ubi capite ultimo de Martyribus Polonis et vicinis Septentrionalibus agit. Deest quoque eius nomen in Anno Sancto eiusdem Ordinis (L’année Dominicaine) gallice et belgice excuso, ac denique in Diario Sacro Dominicano Marchesii, in 6 tomos extenso.“ 4ty przykł., Balbinus (w Epitome Rerum Bohemicar.) naznacza na tenże dzień pamiątkę Agnieszki, córki Władysława, a siostry Przemysława, królów czeskich, żyjącej w XIII w., i opiera się na powadze dawnego Necrologium Doxanense. Lecz że jej cześć nie jest

  1. Kantski v Kątski Krzysztof. Vitae Archieppor. et Eppor. Eccl. Cracovien. Cracov. 1593. Drugie wydanie, na które się tu boll. powołują, opracował Jan Caesarius r. 1633 ob. Jochera, Obraz bibliogr. histor. t. III. n. 9189.