winni być codziennie obecni na matutinum, na Mszy i nieszporach, a w większe święta sami nieszpory, jutrznię i Mszę śpiewać. Obowiązek opowiadania słowa Bożego niegdyś wyłącznie do biskupów należał. I nasi biskupi kazania prawili. Honorjusz III, Papież, r. 1218 wysyłając arcybiskupa gniez. na śledztwo na biskupa płockiego, między wielu innemi i ten czyni mu zarzut, iż podczas swego biskupstwa tylko trzy razy miał kazanie do ludu (Theiner I f. 9). Łubieński (De eppatu bene ger. n. 99) chwali Karnkowskiego i Solikowskiego, że często do ludu z ambony przemawiali. Wielu później naśladowało ich. — Msze śś. mają odprawiać często, a przynajmniej w większe święta; któryby tego nie czynił, na rok zapłaci sto grzywien (Const. pr. lib. 3 de celebr. missar. p. 226). — W ciągu miesiąca od objęcia biskupstwa, powinien wybrać sobie oficjała, kapłana uczonego, roztropnego, któremuby powierzył słuchanie spraw i karanie cenzurami kościelnemi, chyba że djecezja jest zbyt małą, kościół bardzo ubogi; w przeciwnym razie metropolita ma wybrać officjała, który powinien mieszkać przy kościele katedralnym (ibid. lib. 1 de off. vic. i lib. 5 c. 6). Powtórzył to synod r. 1589. Starać się winni, aby ich trybunały i sądy oficjałów były należycie szanowane; niepokoje i zaburzenia czyniących, lub z bronią i trzaskiem do sądu wchodzących, karać, z zachowaniem stosunku do wykroczenia i godności osoby (Const. prov. l. 1 de off. ord., § Curae p. 94 i synod r. 1589). Zygmunt I na sejmie piotrk. r. 1519 włożył na biskupów obowiązek upominania officjałów, iżby nie przyjmowali do sądu duchow. spraw ludzi świeckich (Vol. leg. I f. 387 tit. Poena contra evocantes). Prócz oficjałów, synod r. 1577 każe biskupom utrzymywać kanclerzy i teologów, a zaniedbujących tego, ma synod prow. karać. Urzędnicy w kancelarji biskupiej, jako to: auditorowie Curiae, notarjusze, prokuratorowie sprawiedliwi mają być, zdolni, Boga bojący się i nad taksę nie pobierający; dobrze byłoby, aby w ich liczbie był prałat lub kanonik, któryby biskupa miejsce mógł zastępować (ibid. de Off. ord. p. 91 lib. 4 de Simon. p. 255, i lib. 5 c. 6 p. 353, synod Maciejow. de jurisd. eccl. i synod 1589). — Dwór biskupi ma się składać z ludzi przykładnych; ztąd synod r. 1542 nakazuje im domowników pilnie strzedz, aby nie byli zgorszeniem. Synod r. 1551 narzeka na nieskromne zachowanie się w kościele służby biskupiej, i każe jej przypomnieć, iżby, zwłaszcza w świątyniach, zachowała się przyzwoicie, a mianowicie, aby się nie obracała plecami do Tabernaculum. Tenże synod zabrania biskupom trzymać na swych dworach heretyków, o herezję podejrzanych i wyklętych; takich od poufałości usuwać i rozmów z nimi unikać. Grzegorz XIII, w liście potwierdzającym ustawy synodu prow. r. 1577, zakazuje biskupom utrzymywać heretyka jako pisarza, doradcę, sekretarza, lub w innych urzędowych obowiązkach. Sykstus V, w bulli Pastoralis r. 1589 wydanej, biskupom za to grozi suspensą ipso facto a regimine suae ecclesiae, privationis omnium beneficiorum et incapacitatis ad alia obtinenda. Inne synody (r. 1551, 1561 i 1589) nawet krewnych biskupich, gdyby innowiercami byli, wydalać z dworów nakazują (Const. prov. lib. 1 de off. ord). Te i t. p. zakazy wywołane zostały gorszącemi przykładami Uchańskiego i Drohojewskiego, biskupów. — Synod prow. r. 1248 każe biskupom mówić modlitwy przed i po jedzeniu, nie zaś wyręczać się przez kapelanów; a synod r. 1542 poleca, aby przy stole biskupa, po Benedicite, czytano Pismo św. Ponowił to synod
