wyjątkowym dla niektórych, a i ci nie wszystkie razem, ale różni różne otrzymywali (I Kor. 12, 4—11), — te, przeciwnie, były łaską wspólną dla wszystkich bez wyjątku, a zatém też same tylko były i są właściwym skutkiem sakramentu. Niewątpliwie to się okazuje z nauki św. Pawła, który, ogólnie o wszystkich wiernych mówiąc, powiada, iż Bóg zapieczętował nas, i dał zadatek Ducha w sercach naszych (II Kor. 1, 22); a jednak nadzwyczajne one dary Ducha św. niektórym tylko przyznaje: Izali wszyscy, mówi, prorokami? izali wszyscy nauczycielami? izali wszyscy mocami? izali wszyscy łaskę mają uzdrowienia? izali wszyscy języki mówią? (I Kor. 12, 29. 30). Jakie zaś rzeczywiste i wspólne wszystkim są dary Ducha św., to oznajmia na inném miejscu mówiąc: A owoc Ducha jest miłość, wesele, pokój, cierpliwość, dobrotliwość, dobroć, nieskwapliwość, cichość, wiara, skromność, wstrzemięźliwość, czystość (Gal. 5, 22. 23). 4. Dwojaka jest czynność symboliczna w administrowaniu tego sakramentu: włożenie rąk i namaszczenie krzyżmem świętém. Ztąd powstała różność zdań między teologami, które z tych dwu czynności stanowi niezbędną do ważności sakramentu materję. Według jednych, materją Bierzmowania jest włożenie rąk, bądź pierwsze i ogólne, któremu towarzyszy wezwanie siedmiu darów Ducha Świętego na bierzmujących, bądź drugie po osobno udzielające się każdemu, wraz z namaszczeniem czoła; drudzy poczytują krzyżmo, to jest olej święty z balsamem zmieszany i przez biskupa poświęcony, za materję dalszą, a pomazanie niém czoła za materję bliższą. Inni nakoniec, łącząc w jedno powyższe dwa zdania, materją bierzmowania mienią być pomazanie krzyżmem, wraz z towarzyszącém onemuż włożeniem rąk. Ostatnie to zdanie najpowszechniejsze, rzec można, że jest jedynie prawdziwe, jako zgodniejsze od tamtych i z Pismem św. i z podaniem. Dzieje i Listy apostolskie, choć najczęściej zowią Bierzmowanie włożeniem rąk, nieraz jednak zowią je także pomazaniem (Jan. 2, 27. 2 Kor. 1, 21. 23). Podanie zaś świadczy o niepamiętnie dawném użyciu tegoż pomazania; niektórzy z Ojców, powołując się na przywiedzione dopiero co miejsce Pisma św., przypisują mu początek apostolski i zowią je wozem i pośrednikiem darów Ducha św. (Cyrill. Catech. XXII 3; Greg. Nyss. orat. catech. 37). W kościele wschodnim, tak wiernie przechowującym formy starożytności chrześcjańskiej, Bierzmowanie zowie się Pomazaniem, po sławiańsku Miropomazaniem; ztąd i Eugenjusz IV w dekrecie do Ormjan stanowi, iż krzyżmo jest materją Bierzmowania, rozumiejąc przez nie bez wątpienia i włożenie rąk, jako nieodłączne od pomazania. Sobór też trydencki, lubo w sposób pośredni, pomazanie jako niezbędną materję uznaje, zapowiadając klątwę temu, ktoby twierdził, iż „krzywdę czynią Duchowi św., którzy świętemu krzyżmu Bierzmowania moc jaką przypisują.“ (sess. VII c. 2 de Confirm.). Z powyższego opisania materji Bierzmowania okazuje się samo przez się, że formą tego sakramentu są słowa, które biskup wymawia przy włożeniu rąk na bierzmującego się i namaszczeniu krzyżmem czoła jego. Są to słowa następujące: Znaczę cię znakiem krzyża, i bierzmuję cię krzyżmem zbawienia, w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego. Forma ta, wedle brzmienia słów, jest ustanowienia nie bezpośrednio boskiego, jedno kościelnego; ale wedle znaczenia swego odpowiada modlitwie, która z ustanowienia boskiego, jak świadczy o tem przykład Apostołów (Dz. Ap. 8, 15), towarzyszyć powinna aktowi Bierzmowania. W kościele greckim forma brzmi krócej: Znak daru Ducha Świętego. Inne
