że im Pan Jezus nie wszystko objawił, że przeto oni są mądrzejszymi od Apostołów[1]. Gdyby Kościół miał tylko w Biblji słowo Boże, odparcie herezji byłoby niemożliwém, a nawet nie miałby prawa, bo każdy heretyk, największe bluźnierstwa popierając Biblją, mógłby powiedzieć, że jego nanka jest prawdziwą. To też Kościół, na dowody heretyków z Biblji czerpane, odpowiadał, że tłumaczenie ich jest fałszywém; na udowodnienie zaś nauki przez siebie podawanej, przytaczał powagę nieustającego i jednozgodnego nauczania swego, od czasów apostolskich. Na tej podstawie zbijali dowodzenia heretyków ojcowie św. i pisarze kościelni. Z mnóstwa ustępów, jakie się znajdują w ich dziełach, przytoczymy niektóre tylko: autor dzieła Recognitiones, przypisywanego mylnie św. Klemensowi rzymskiemu (ob.), jednak niezawodnie pisanego w II w., mówi l. 10 § 42: „Ab eo oportet discere intelligentiam Scripturarum, qui eam a majoribus secundum veritatem sibi traditam servat, ut et ipse posit ea, quae recte suscepit, competenter adserere.“ Św. Ireneusz (Adv. haeres. l. 4 c. 26): „Ubi charismata Domini posita sunt, ibi discere oportet veritatem, apud quos est ea, quae est ab Apostolis Ecclesiae succesio et id, quod est sanum et irreprobabile conversationis et inadulteratum et incorruptibille sermonis, constat. Hi enim et eam, quae est in unum Deum, qui omnia fecit, fidem nostram custodiunt, et eam, quae est in Filium Dei, dilectionem adaugent, et Scripturas sine periculo nobis exponunt, neque Deum blasphemantes, neque patriarchas exhonorantes, neque prophetas contemnentes.“ Klemens Alexandr. (Stromat. l. 7 ed. Oxonien. 1715, II 892): Illos, qui adversus ecclesiasticam traditionem Scripturas interpretantur, regulam veritatis amisisse. Z Tertulljana miejsc nie przywodzimy, bo całe jego dzieło De praescriptionibus na tej zasadzie się opiera. S. Atanazy, lib. de Synodis: „Quae in sacris eloquiis non intelligimus, non ideo rejicimus, sed ab iis quaerimus, ab iis discere postulamus, quibus Dominus revelavit (t. j. od następców apostolskich, gdyż za św. Atanazego w IV w. nie żył już żaden Apostoł). Św. Bazyli Wielki (Lib. De Spiritu S.) powiada, że nie jest rzeczą obojętną wzywanie trzech imion Trójcy Św., chociaż Apostoł często opuszcza imię Ojca i Ducha św.; że nie jest ważnym Chrzest, w imię samego tylko Ducha św. udzielany, chociaż Pismo św., mówiąc o Chrzcie przez Apostołów udzielanym, samego tylko Ducha św. wymienia i dodaje: „Oportet enim inviolabilem semper manere traditionem, quae in vivifica gratia data est.“ Rufin (Hist. Eccl. l. II c. 9) mówi: „Ibi (w klasztorze) omnibus Graecorum saecularium libris remotis, solis divinae Scripturae voluimnibus operam dabant, eorumque intelligentiam non ex propria praesumtione, sed ex majorom scriptis et auctoritate sequebantur, quos et ipsos ex apostolica successione intelligendi regulam suscepisse constabat.“ Św. Jan Chryzostom (Homil. 9 in Genes. I): Operam damus, ut quotidie sententias quasdam divinae Scripturae vestrae menti inseramus, vobisque
- ↑ Dicentes, se non solum presbyteris, sed etiam Apostolis sapientores. S. Irenaeus, Adver. haeres. l. 3 c. 2 et. c. 12 n. 12.
