cjałów, razem więc było ich 83. Dzieje prowincji wielkopolskiej starannie spisywane były przez chronologów, obieranych na kapitułach z pośród mężów zakonu, odznaczająch[1] się miłością zgromadzenia i nauką. Do najpracowitszych należą: Jan Komorowski ok. r. 1520, Ludwik Zbąszyński 1630, Augustyn Ciepliński 1650, Jan Kamieński 1720 i Manswet Grabowski 1750 r. Zaprowadzenie bernardynów w Polsce i pierwotne ich dzieje pięknie opisał hr. Maurycy Dzieduszycki, w dziele: „Zbigniew Oleśnicki.“ Kraków 1854, t. II część VI od str. 377. — Prowincja małopolska r. 1630 rozciągała się na Ruś i Litwę; r. 1637 odłączono od niej Ruś galicijską, a 1731 i Litwę także. Dla tej przyczyny dość będzie podać ważniejsze daty niektórych klasztorów, bez względu na granice prowincji. Krakowski główny konwent na Stradomiu, nazywają kroniki zakonne gniazdem bernardynów polskich. Wzniósł go kardynał Zbigniew Oleśnicki r. 1453 z drzewa, a potém dobrodzieje zakonu postawili murowany. W wojnie szwedzkiej 1655 ogniem spłonął, lecz król Jan Kazimierz i panowie polscy go odbudowali. Tu spoczywają zwłoki bł. Szymona z Lipnicy. Znajdujemy wzmianki, ze w tym klasztorze po stu zakonników bywało. W Tarnowie z XV w. fundacji Jana Amor z Tarnowa, kasztelana wojnickiego (Długosz, Liber benefic. t. III). W Radomiu fundował klasztor i kościół Mikołaj Kazanowski 1468 r. (Pamięt. rel. mor. t. XXIX str. 370). W Opatowie r. 1472 Jan Tarło, który potém został bernardynem, a zwiedzając Ziemię św. umarł na górze Sjonu {Fr. Gonzaga); w Kazanowie Hieronim Kazanowski 1623; w Karczówce pod Kielcami Marcin Szyszkowski, biskup krakowski, 1628, dokończył zaś Felicjan Szaniawski 1728; w Kalwarji Mikołaj Zebrzydowski, wojewoda krakowski, zbudował r. 1638 kościół N. M. P. Anielskiej i klasztor kustodjalny, kaplice zaś drogi krzyżowej Pana Jezusa stanęły kosztem różnych osób tejże familji, od której i Kalwarja Zebrzydowska się zowie (Historja Kalwarji Zebrzyd., Wadowice 1864 r.); w Alwerni fund. Kapistran Krzysztof Korytnicki 1636; na Puszczy św. Katarzyny pod Borzęcinem r. 1490 powstał klasztor z celki pewnego rycerza, z czasów Jagiełły, który na starość osiadł tu dla modlitwy, od r. 1520 przebywali w nim bernardyni; do Przyrowa r. 1609 sprowadził ich Ocieski, a po kasacie zakonu r. 1864, dostał się klasztor dominikanom, przeniesionym z Piotrkowa r. 1869; W Padaryżu albo Wielkiej Woli fundował dziedzic Kazimierz Skórkowski 1690 r.; w Józefowie Józef Potocki 1690; w Krześlinie Mikołaj Kuczyński 1743; w Tykocinie r. 1479; na Pradze pod Warszawą 1617. Prezydencyja Jeleniec, fundacji Antoniego Jezierskiego 1749, i Kobyłka (v. Załuście), przez Marcina Załuskiego, suffr. płockiego, oddana jezuitom r. 1760, a po ich zniesieniu bernardynom. Lublin otrzymał fundację Jakóba Quandta, radnego miasta, r. 1460; teraźniejszy klasz. 1519 r. zbudowany; Radecznica z cud. obrazem św. Anny, r. 1667; Łuków 1628 przez E. Domaszewskiego i Ant. Jezierskiego; Bochnia 1624; w Leżajsku była niegdyś kaplica N. P., przy której biskup przemyski M. Pstrokoński 1608 r. osadził bernardynów, król Zygm. III dał im uposażenie, Łukasz z Bnina Opaliński, marsz, i starosta leżajski, od r. 1618 do 1628 wystawił piękny kl. i kośc. Zwiastowania N. P. Obraz cudowny Bogarodzicy d. 8 Wrześ. 1752 r. uroczyście koronował Wacław Sierakowski, naówczas biskup przemyski, z upoważnienia Pap. Benedykta XIV. Jest tu nowicjat. O Przeworsku
- ↑
Błąd w druku; powinno być – odznaczających.
