Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 146.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
137
Benedykt.

swego poprzednika, aby wyłożyli swe pobudki. Szóstego Lipca kazał, na zgromadzenia teologów i kardynałów, swe własne dzieło: „De statu animarum ante generale judicium“ i 12 pytań (quaestiones) w tymże przedmiocie, czytać i roztrząsać. Nakoniec, 29 Stycz. 1336 r. wydał konstytucję Benedictus Deus (Mansi t. XXV p. 985), rozstrzygającą to pytanie, później jeszcze dokładniej traktowane na soborze florenckim (sess. ult.) i trydenckim (sess. XXV). Dnia 6 Lipca 1335 r. stanęli przed Benedyktem wysłańcy Rzymu, którym on przyrzekł wrócić do Włoch, nie oznaczając jednak czasu powrotu. Na jednym też z publicznych konsystorzów wyraził on swe postanowienie przeniesienia Stolicy Apostolskiej do Bolonji, jeżeliby mieszkańcy tego miasta obiecali mu posłuszeństwo i wierność; lecz okazały się nieprzychylnemi doniesienia posłów, mających zbadać usposobienie mieszkańców Bolonji i państwa Kościelnego. Opór Bolończyków trwał nawet aż do 1340 r. Benedykt w tym czasie zbudował w Avignonie wspaniały pałac, na miejscu dawnego biskupiego, dla siebie i kardynałów. Raynald i większa część historyków utrzymują, że Filip VI, król francuzki, i kardynałowie (Cantu przypisuje to tylko kardynałom, Histoire des Italiens t. 6 p. 168) przeszkodzili powrotowi Papieża do Włoch, jako też pojednaniu Papieża z cesarzem Ludwikiem bawarskim, wyklętym przez Jana XXII. Być może, że chwiejny charakter Ludwika przyczynił się także do tego, ale to pewna, że Papież pragnął tego pojednania, i wkrótce, po objęciu papieztwa, posłał do cesarza bardzo przyjazne propozycje i nie ponowił przeciwko niemu klątwy, przedtém ogłoszonej. Ale i to także jest pewném, że od 1335 r. Ludwik też pragnął tego pojednania i że później oddzielne poselstwo od biskupów niemieckich r. 1338 prosiło Papieża, aby zdjął klątwę z cesarza, lecz bezskutecznie. Zamieszanie w Niemczech jeszcze się powiększyło. Wielka liczba zakonników i duchownych uważała interdykt, przeciw cesarzowi wydany, jako ciągle obowiązujący, gdy tymczasem książęta na sejmie frankfurckim 1338 r. ogłosili, że Ludwik zupełnie jest od interdyktu wolny, i kazali uważać za burzycieli spokoju społecznego wszystkich duchownych, którzyby interdyktu ważność uznawali. Bardziej jeszcze się ożywiła i roznamiętniła polemika między zwolennikami Papieża i cesarza, gdy, 6 Lipca tegoż roku, książęta i elektorowie w Rhense ogłosili swoje prawa elektoralne, w sposób uwłaczający prawom Papieża. Szczególniej z pisarzy ówczesnych Wilhelm Occam poniżał znaczenie Papieża. Nie na długo przed śmiercią Benedykta, wstawiał się za cesarzem nawet zawzięty jego wróg Filip VI, spodziewając się za to od niego ważnych ustępstw, lecz Papież się oparł, przewidując, że interwencja była tylko pozorną; król Filip VI, pod pozorem wojny krzyżowej w ziemi świętéj, uzyskał od Papieża Jana XXII korzystanie z dziesięcin w swoim kraju; Benedykt widząc, że w projektach tych nie było nic prawdy, odwołał to pozwolenie. Filip przybył do Avignonu w 1336 r., by uzyskać od Papieża cofnięcie tego odwołania, Benedykt opierał się pretensjom króla, mówiąc: „Gdybym miał dwie dusze, chętniebym jednę poświęcił dla zadosyćuczynienia twemu żądaniu; lecz, że mam tylko jednę, i że ją chcę zbawić, chciej ograniczyć twoje żądanie tak, by ono nie obrażało Boga i nie stawiało mej duszy w niebezpieczeństwie.“ Niemniej godném pochwały dziejowej jest jego obrzydzenie ku nepotyzmowi. Z największą trudnością ledwie wyproszono na nim mianowanie na arcybiskupstwo arelateńskie męża bardzo godnego, który był jego krewnym, ale