tniej powściągliwości. Według k. 3, biskup ma być konsekrowany przez trzech biskupów, za zgodą metropolity; k. 7 wzbrania wstępu do stanu kapłańskiego tym, którzy się sami dobrowolnie kaleczą. — IV. R. 524 odbył się w Arles synod prowincjonalny, który ogłosił wiele dekretów, tyczących się święceń, oraz potępiających błędy pelagjanów i predestynacjanistów. (Fritz.) X. M. G.
Areopag (ἄρειος πάγος, pagórek Marsa), wzniesienie, położone na zachód Akropolu ateńskiego; zasiadał tam sąd, złożony z ludzi najzacniejszych, a należących do pierwszych rodzin w mieście. W trybunale tym sądzono najważniejsze sprawy kryminalne, nie podług prawa pisanego, ale podług uznania własnego sumienia. Podanie greckie niosło, że na tym pagórku bronił się kiedyś, przed dwunastu bogami Mars, po zabiciu Halyrothiosa, syna Neptunowego. W czasach Peryklesa, areopag miał władzę swą znacznie ograniczoną, ale po upadku 30 tyranów, znowu prawa swoje odzyskał i istniał jeszcze za czasów rzymskich (Cf. Meursius, De Areopago, Lugd. Bat. 1624; Potter, Archaeol. gr. 1; Böckh, De. areopago, Berlin 1826). Na tym pagórku miał Apostoł Paweł swoją znakomitą mowę (Dz. Ap. 17, 19...); mowę tę jednak miał tam nie dla tego, aby się bronić miał przed sądem, że wprowadza cześć bogów obcych, lecz aby lepiej dzieła swego apostolatu przeprowadzić. O sądowych rozprawach, w całém opowiadaniu Dz. Ap., nie ma najmniejszego śladu. (Stern).
Aretas, Arethas, arcybp cezarejski w Kappadocji. Co do czasu, w którym żył, różne są opinje. Jedni go odnoszą do VI w., inni do X w. To tylko pewne, że żył po Andrzeju cezarejskim (ob.) i jego kommentarz miał przed oczyma. Pisał także kommentarz niektórych miejsc Apokalipsy, którą, podobnie jak Andrzej, uznaje za księgę apostolską i z dawniejszych pisarzy objaśnia. Tekst grecki tego kommentarza był pierwszy raz drukowany z Oecumenjusza dziełami, w Weronie 1532; przekład łaciński Hentenjusza, w Paryżu 1547 (powtórzony przez Morela w Commentarii Oecumenii. Paris 1631) i Maxyma z Florencji, w Bazylei 1554 (powtórzony w Bibliothéca Patrum). Ostatnio wydał J. A. Cramer, w Catena in epistolas catlholicas. Access. Oecumenii et Arethae Comment. in Apocal. Oxonii 1840. Mowa Aretasa na cześć św. męczenników edeskich jest u Surjusza (ob. Abib). Jemu także (jeżeli żył w X w.), lub innemu zakonnikowi tegoż imienia, żyjącemu ok. r. 920, przypisują: De translationes. Euthymii, patriarchae constantinop. (ap. Lippoman. De vitis SS. t. III). X. W. K.
Aretas, imię kilku królów arabskich (70. Ἀρέτας). 1. współczesny arcykapłanowi Jazonowi i Antjochowi Epifanesowi, ok. r. 170 przed Chr. Zdaje się, że wtedy Ammonitis (v. Ammanitis, prow. na wschód morza Martwego) do niego należała. 2 Mach. 5, 7—8. — 2. A. żył ok. r. 60 przed Chr. Do niego uciekł się Jan Hyrkan, za namową Antypatra z Idumei, i obiecał mu zwrócić ziemie, przez Aleksandra Janneusza Arabom zabrane. Aretas wprawdzie pomógł Hyrkanowi, pobił wojsko Aristobula (brat Jana Hyrkana, rządzący Judeą) i podstąpił pod Jerozolimę; lecz wdanie się Pompejusza uczyniło bezskutecznemi jego zabiegi (Jos. Ant. 14, 2—5). Z tym samym podobno prowadził wojnę Herod W. (ib. 15, 6. 14). — 3. A. zwany pierwej Aeneas, syn i następca Obadasa, z początku był w niełasce u Rzymian, lecz później pomagał Varusowi, wodzowi rzyms. w Syrji (ib. 15, 15. 16; 17, 12). Herod Antipas, te-
