cudzoziemcom (r. XIV); następnie, za radą Nikodema, posyłają szukać Jezusa. Wysłańcy, zamiast Jezusa, znaleźli tylko Józefa. Sanhedryn pisze do Józefa list z przeproszeniem, za wyrządzoną krzywdę, i zaprasza napowrót do grona swego. Józef przybywa i, na żądanie arcykapłanów, opowiada, że gdy był zamkniętym, przyszedł do niego Jezus, dom się podniósł do góry, a on od razu znalazł się w Arymatei (r. XV). Zdumiona tém rada, pada na twarz. Jakiś lewita przychodzi i opowiada o Panu Jezusie fakt, przy ofiarowaniu Jego w świątyni i proroctwo Symeona. Arcykapłani posyłają jeszcze po Fineesa i Addę, przyjmują ich świadectwo, i wierzą w Zmartwychwstanie (r. XVI). Taką jest treść tych aktów, w rozmaitych redakcjach, tak greckich jak i łacińskich. Znajduje się w nich to, co czytał kiedyś św. Justyn, Euzebjusz i inni (ob. Thilo, Cod. Aporc. str. CXVIII i 496), ale co może było wzięte i wprost z Ewangelji. Całe zaś opowiadanie nie wygląda na sprawozdanie urzędowe. Aenjasz, czy też inny kompilator nie mówi, aby czerpał z urzędowego raportu, tylko z mniemanego opisu przez Nikodema. Co do języka, zdaje się, że autor używał greckiego. Łaciński przekład może był już za czasów św. Grzegorza z Tours, bo ten przywodzi jedną legendę z 15 rozdziału Gestorum Pilati (l. c.). Tekst grecki jest dawniejszym: bo z dwóch recenzji (ap. Tisch. I n. 8 et 10, A. B.), jedna starsza, zdaje się pochodzić z tego samego źródła, co i przekład koptycki. A że ten ostatni przechował się w palimpsescie papyrusowym z V w., przeto oryginał obudwóch musi być znacznie dawniejszym, a przynajmniej nie jest późniejszym nad pierwszą półowę IV w., jak okazał Lipsius (Pilatus Acten, Kiel 1871, s. 1—40). — C. 2. Descensus Christi ad inferos (Zstąpienie Chrystusa do piekieł) nie znajduje się jako osobny apokryf, tylko jako dodatek przy Acta v. Gesta Pilati, i składa się z 11 lub 13 rozdziałów. Był jednak kiedyś osobnym apokryfem, bo rękopismy greckie (jeżeli go mają), chociaż go w jedno łączą z aktami Piłata i wspólnym tytułem: Hypomnemata, oznaczają, jednak po 16 rozdziale mają pewien rodzaj epilogu. Większa przecież część tychże rękopismów greckich i tekst koptycki wcale go nie mają. Nazwano go Zstąpieniem Chr. do piekieł, na domysł, odpowiednio do jego treści. Józef z Arym. proponuje arcykapłanom, już po części wierzącym w Zmartwychwstanie Chrystusa, aby poszli do Karyna i Leucjusza, synów starca Symeona, którzy zmartwychwstali podczas śmierci Chrystusowej. Arcykapłani udają się do nich i proszą, aby im powiedzieli, jak się rzecz ma. Karyn i Leucjusz opisują: Gdyśmy byli w głębokiej mgle ciemności, nagle ogarnęło nas światło. Wnet ujrzeliśmy Adama i patrjarchów, cieszących się ze światła. Izajasz zawołał: Ta jest światłość Ojca i Syn Boży... Przybył Symeon, ojciec nasz, i opowiadał o przyjęciu Dzieciątka na ręce swoje; potém jakiś pustelnik, który na zapytanie nasze powiedział, że jest Janem (r. II). Seth, na rozkaz Adama[1], opowiadał patrjarchom, co mu kiedyś mówił Michał archanioł o przyszłym
- ↑ „Opowiedz, mówi Adam do Setha, synom twoim, patrjarchom i prorokom, wszystko, co słyszałeś od Michała archanioła, gdy cię posłałem do bramy raju, abyś błagał Boga o przesłanie ci anioła twego i udzielenie ci oliwy z drzewa miłosierdzia, abyś (nią) namaścił ciało moje, gdy byłem chory.„ Widzimy alluzję do Chrześcjańskiego Sakramentu Ostatn. Olejem św. pomazania. Bajeczka o tej podroży Seta po oliwę do bram raju jest w Apocalipsis Mosis i w Historia de poenitentia Adami (Maury, Légendes et eroy. l. c.).
