skwapliwszymi do przyjęcia jego nauki. Poznali oni ją od sześciu swoich współobywateli, którzy, w czasie pielgrzymki swojej, mieli sposobność słyszeć samego Mahometa w Akaba, blizko Mekki. W rok potém, dwunastu mieszkańców z Jathreb udało się do Akaba, tam mieli konferencję z Mahometem i zaprzysięgli mu pójść za jego nauką, którą polecił im opowiadać w Jathreb i w jego okolicach. W następnym roku, już 73 mężczyzn i dwie kobiety przybyło do Mahometa, przyjęło jego naukę i zobowiązało się, pod przysięgą, bronić go i zasłaniać przed nieprzyjaciołmi. Ztąd ich nazwa ansar, t. j. pomocnicy. Po śmierci Abutaleba, pobyt w Mekce stawał się coraz niebezpieczniejszym dla Mahometa i jego stronników: rozkazał on tedy około 40 uczniom swoim schronić się do Jathreb, a sam pozostał jeszcze w Mekce z Abubekerem i Alim. Ci właśnie, co należeli do owej wyprawy, zostali nazwani mohadżerjanami, t. j. zbiegami. Obywatele Mekki postanowili wówczas zabić Mahometa, ale ten, wczas ostrzeżony, uciekł z Abubekerem do Jathrebu, pozostawiając na miejscu Alego, aby ten obecnością swoją zwiódł nieprzyjaciół. Ucieczka ta miała miejsce w 14 roku mniemanego powołania Mahometa, t. j. 15 Lipca 622 r. po Chr. Mohadżerjanie znaleźli bardzo dobre przyjęcie u ansarjanów w Jathrebie, gdzie jeszcze serdeczniej przyjęty był sam Mahomet. Mahomet, dla utrwalenia tej przyjaźni, zaprowadził związek braterski pomiędzy jednymi i drugimi i każdemu zbiegowi (mohadżerun) dał za towarzysza pomocnika (ansar). Związek ten dał im pierwszeństwo przed późniejszymi islamitami, z czego korzystając, przyznali sobie przywilej wyboru następcy Mahometa. To też z pomiędzy siebie wybrali pierwszych czterech kalifów. Bractwo to nietylko wzmocniło Mahometa, w obronie przeciw nieprzyjaciołom, ale postawiło go w możności występowania zaczepnie, do rozpoczęcia na małą skalę tej strasznej walki, która zmieniła zupełnie porządek rzeczy w najpiękniejszych prowincjach Azji i Afryki, narzuciła im nową wiarę, nowy rząd, nową mowę. Najznakomitsi wodzowie wyszli z tego bractwa. M. po odniesioném zwycięztwie, nazwał Jathreb Medina-thannabi, t. j. miasto proroka, a później przez skrócenie Medina — miasto. On i trzech pierwszych kalifów tam miało stolicę nowego państwa arabskiego. Cfr. Abulfeda, Annales muslemici, arabice et latine, opera et studiis Reiskii, Hafniae roku 1779. (Wetzer).
Ansgary (święty), pospolicie zwany apostołem północy, ur. 8 Wrześ. 801 r, prawdopodobnie w Pikardji, ze szlachetnych rodziców, zostających w ścisłych stosunkach z dworem cesarzów frankońskich. Od dzieciństwa wychowywany był, przez świątobliwą matkę, w bojaźni i miłości Bożej. W piątym roku życia, utraciwszy matkę, umieszczony był przez ojca na wychowanie w sławnym podówczas klasztorze korbejskim, niedaleko Amiens, gdzie skończywszy całkowity ówczesny kurs nauk, przywdział sukienkę zakonu św. Benedykta i, z przyjacielem swoim Witmarem, spełniał jakiś czas obowiązki nauczyciela w tym samym klasztorze korbejskim, a następnie w klasztorze Nowej Korbji, w djecezji paderborneńskiej, założonym za staraniem cesarza Ludwika Pobożnego; tam wyświęcony został A. na kapłana. R. 826 nadarzyła mu się sposobność poświęcenia się pożądanym dlań pracom apostolskim: Harald, król duński, zagrożony utratą swego królestwa, przybył do cesarza Ludwika, z prośbą o pomoc, która mu też była przyrzeczoną; bo cesarz sądził, że te nowe stosunki z narodem jeszcze pogańskim, posłużą do nawrócenia go na chrześcjańską wiarę. W tym
