welon z rąk św. Liberjusza, Papieża. Powróciwszy do Medjolanu i rozdawszy swój majątek na ubogich, taką zasłynęła świętością, że kilka dziewic oddało się zupełnie pod jej przewodnictwo. Trzy niewiasty: Morozini, Contarini i Duodi, założyły pod tém nazwiskiem kongregację 1408 w Pawji. Reguła ich zbliżała się do cysterskiej, ubierały się biało, a welon nosiły czarny. Moroni. l. c.
Ambrozjański ryt, nazywa się tak od reform niektórych, jakie w nim św. Ambroży zaprowadził. Początek jego nieznany: Medjolańczycy przypisują go św. Barnabie, następnie św. Mirokletowi. Ale nie zdaje się, aby ryt ten pochodził od św. Barnaby, bo ani u św. Ambrożego nie ma o tém wzmianki, ani stare rękopisy medjolańskie nie podają nic o tym apostole, ani nie znajduje się on na czele najdawniejszych katalogów biskupów medjolańskich, ani też w kanonie mszałów tego kościoła, tak pisanych jak drukowanych przed S. Karolem. Pewną jest tylko rzeczą, że św. Ambroży, zostawszy biskupem, zastał już ten ryt ustalonym, i że go tylko niektóremi zmianami upiększył. Ponieważ wielu biskupów medjolańskich greckiego było pochodzenia, ryt ten wiele przedstawia podobieństwa do greckiego. Durand i Pagi twierdzą, że panowanie jego za czasów Karola W. było szersze nawet, niż gregorjańskiego. W XVI w. jeszcze kościół kapuański trzymał się tego rytu. Dla oczyszczenia z niektórych nowostek, jakie się z czasem wkradły, św. Karol wydał Rytuał, a kardynał Fryderyk Boromeusz Mszał ambrozjański, 1609 r. W Mszale ambr. introit nazywa się ingressem; kyrie powtarza się po Gloria, po Ewangelji i na końcu Mszy; lekcje są dwie: jedna ze St. druga z N. Test. Dolewając wodę do wina przed offertorjum, kapłan zamiast modlitwy: Deus, qui humanae subst. etc., mówi: De latere Christi exivit sanguis et aqua, In nomine etc. Prefacja oddzielna jest na każdą uroczystość i na znaczniejszych świętych. W czasie łamania Hostji, chór śpiewa antyfonę zwaną confractorium, która się zmienia odpowiednio do mszy. Najdawniejszy opis rytów ambr. jest Berolda, bibljotekarza katedry medjolańskiej (ok. r. 1123). Pisali o tym rycie: Andreucci, Hier. Eccl. De ritu ambrosiano; Casola, Rationale caeremoniarum 1499; Manuale ambrosianum 1490; Muratori, Ant. medii aevi diss. 57; Mabillon, Mus. ital. t. I; Rusca, Rito ambrosiano 1641: Perego, La regola del canto fermo ambrosiano 1622; Settala, Misteri e sensi mistici della mesa 1672; Sarmani, De ortu re ligionis ac liturg. mediol; Missale ambrosiamum 1548; Brev. ambr. 1556; A. Fumagalli, Delle antichita longobardico milanesi 1792, dzieło bardzo ważne dla liturgji ambr. i dyscypliny kościelnej. Cf. Benedykta XIV, De sacrif missae l. 2. c. 2. Le. Brun. Explicat. des prières etc. t. 2. N.
Ambroży Aleksandryjski, był na początku III w. zwolennikiem gnostyków, ale nawrócony przez Orygenesa, majątkiem swoim popierał olbrzymie egzegetyczne prace tego pisarza, a mianowicie napisanie jego Hexapli; kupował rękopisy, utrzymywał dla niego 14 sekretarzy i t. p. Kościół czci go 17 Marca, jako wyznawcę. Cf. Boland. t. d. Tillemont, Memoires t. III. N.
Ambroży Kameduła, Traversari, ur. w Portico pod Florencją, ok. r. 1386, w 14 r. życia (1400) wstąpił do kamedułów, r. 1431 został jeneralnym zakonu opatem; przez ścisłą wizytę starał się swój zakon polepszyć; od Eugenjusza IV Pap., r. 1435 posłany był jako legat na sob. bazylejski, gdzie silnie obstawał za prawami Papieża, podobnie jak później
