jego słów, najzaciętsze gniewy oprzeć się nie mogły i nie jedną zawikłaną sprawę, jako pośrednik, załatwić potrafił. Zakamieniali w występnych nałogach grzesznicy, na głos Aloizego przechodzili na drogę zbawienia. Po dwóch latach nowicjatu wykonał śluby zakonne, 20 Listopada 1587 r. otrzymał tonsurę i mniejsze święcenia, rozpoczął studja teologiczne w Rzymie, następnie w 1590 r. kształcił się w Medjolanie, zkąd po roku powrócił do Rzymu, gdzie w tym czasie grasowała okropna zaraza. Jezuici założyli szpital dla chorych, a z tych, co ślubowali służyć zapowietrzonym, pierwszym był Aloizy. Wielu jezuitów padło ofiarą swego poświęcenia. Aloizy również dotknięty został zarazą, z której wpadł w powolną gorączkę i w nocy z 20 na 21 Czerwca 1591 r. oddał Bogu duszę. Żył lat 23, z których niespełna lat 6 w towarzystwie Jezusowém przepędził. Zwłoki jego złożono w kaplicy, pod jego wezwaniem istniejącej w kościele jezuitów w Rzymie. Grzegorz XV zaliczył go w poczet błogosławiouych 1621 r., a Benedykt XIII w poczet świętych 1726 r. Pamiątkę jego obchodzi Kościół 21 Czerwca. Św. Aloizy jest wzorem i patronem chrześcjańskiej młodzieży. Obacz żywot tego świętego, zamieszczony u Bollandystów i streszczenie jego przez Butlera, Żywoty Świętych. (Hefele). J.
Altarysta bazyliki watykańskiej. Od czasów Syxtusa IV, obowiązek połączony z godnością, spełniany jest przez jednego z kanoników bazyliki św. Piotra. Altarysta ten ma nadzór nad wszystkiemi ołtarzami bazyliki, ale szczególniej nad ołtarzem papieskim, ara maxima, pod którym spoczywają kości św. Piotra i Pawła, czuwa, aby tam ciągle paliły się lampy i strzeże srebrnej skrzynki, zawierającej palljusze. W razie pollucji lub znieważenia bazyliki, do altarysty należy rekoncyljacja. Gdy biskup i opaci, mający curam animarum, udają się do Rzymu ze sprawozdaniem o swojej djecezji, altarysta daje im świadectwo z odbytego nawiedzenia grobu Apostołów. Cf. Moroni. Dizion. di erud. st. eccl. t. 1. N.
Altman, bp passawski, zaliczany pomiędzy świętych, jeden z tych mężów apostolskich, którzy Grzegorzowi VII torowali drogę reformy. Urodził się w Westfalji ok. 1010 r., wychowany prawdopodobnie w katedralnej szkole paderborneńskiej, używającej od czasów św. biskupa Meinwerka († 1036) wielkiego rozgłosu. Nauki ukończył w Paryżu, poczém przez wiele lat przewodniczył szkole w Paderborn, gdzie go poznał Henryk III, cesarz, który mu dał probostwo w Akwizgranie i kapelaństwo na swoim dworze. R. 1064 udał się do Ziemi Świętej, i zanim powrócił, cesarzowa Agnieszka wyrobiła mu biskupstwo passawskie. W Węgrzech spotkało go poselstwo z djecezji, ofiarując mu pierścień i pastorał, a św. Gebhard salzburgski, przyjaciel z czasów paryzkich, konsekrował go na biskupa. W walce, jaką Grzegorz VII pko zepsuciu i nadużyciom rozpoczął, żywy brał udział, reformował i nowe stawiał klasztory, karał niepoprawnych i zebrał swoje duchowieństwo na sobór, celem zakommunikowania mu papieskich postanowień, tyczących czystości życia. Opozycja, choć ukrywana, bardzo jednak była groźna. W walce Papieża z cesarzem, stanął stanowczo po stronie Papieża. On tylko i Gebhard byli jedynymi biskupami Niemiec południowych, którzy się nie stawili na sejmie wormskim (24 Stycz. 1076), gdzie traktowano o złożeniu Papieża. Ogłosił publicznie exkommunikę na Henryka IV i jako legat papieski zasiadał na sejmie w Ulm r. 1076, gdzie rozbierano sprawę cesarską. R. 1077 Hen-
